روابط عمومي ها؛ افسران جنگ نرم

پيش از نگارش اين متن در يك نشريه عمومي به كليد واژه هايي از بيانات چند ساله اخير مقام معظم رهبري برخوردم كه درآن بيانات و تذكرات سلسله وار و مهم معظم له در خصوص تهاجم ، شبيخون و ناتوي فرهنگي ، تهديد نرم و جنگ نرم رامتذكر شدند . از آنجائيكه اين مطالب بسيار تأمل برانگيز و استراتژيك بوده ،پيرامون آنها بررسي هايي بعمل آورده كه چكيده مطالعات به نيت تنوير افكار عموم علاقمندان به ويژه ارتقاء معلومات شاغلين اين حوزه تهيه گرديد و البته مهمترين دليل پرداختن به مباحث مهم فوق در اين زمان ، هرچند ايجاب نموده و ضرورت دارد در تمامي فصول و زمانها به آن پرداخت ، فضايي است كه روابط عمومي هاي استان خوزستان براي دومين سال متمادي و در دهه اول روزهاي آبان ماه متأثر از برگزاري سمينار تخصصي روابط عمومي ها بوده و اين گردهمايي و هم انديشي اگرآنگونه كه در قالب رسالت تدوين شده اش حركت نمايد، بي ترديد سودمند و تأثير گذار خواهد بود و مي تواند اين صنعت بسوي شناخت ، نفوذ و هدايت افكار عمومي گامي اساسي برداشته زيرا كه در جامعه فرهنگ محور ما هنوز متولي مقوله مورد اشاره فوق، بخوبي و عمومي آشكار و عيان نبوده است .

 پيش درآمدي بر جنگهاي سخت و نرم و مصاديق آن

 جنگ سخت مجموعه اقدامهايي است كه دشمن براي مقابله و از ميان بردن  طرف مقابل بصورت علني و با ابزار فيزيكي انجام مي دهد . محور اساسي اين نوع جنگ ، اعمال خشونت بوده كه از طريق جنگ و خونريزي ، اعمال تروريستي ، بمب گذاري ، كودتاي نظامي و شورش هاي محلي  و منطقه اي صورت مي پذيرد و درمقابل ، جنگ نرم عاري از خشونت و مصاديق فيزيكي فوق است و در سايه آرامش ، دشمن سعي مي كند با نفوذ در درون جبهه خودي موجبات تفرقه و استحاله فرهنگي و سياسي را فراهم آورد و اين زماني رخ مي دهد كه دشمن از جنگ سخت نتيجه مطلوبي را به دست نياورده و به واقع در همه تلاش هاي سخت افزارانه خود شكست خورده و مأيوس شده باشد و در اين شرايط عملاً جبهه جنگ سخت تعطيل و جنگ نرم كه عاري از خشونت است برنامه ريزي و آغاز مي شود بدين دليل جنگ سخت را جنگ ابزار و جنگ نرم را جنگ افكار ناميدند .
مروري بر تاريخ 35 ساله ايران بعد از پيروزي انقلاب اسلامي نشان مي دهد كه دشمنان انقلاب اسلامي در طول يك دهه اول انقلاب انواع و اقسام روش هاي جنگ سخت را در برخورد با انقلاب و نظام نوپاي آن بكار برده اند . آنها با اين ذهنيت كه با توجه به آشفتگي ها ي دوران اوليه بعد از سقوط حكومت طاغوت و فقدان يك نيروي مسلح و كارآمد ، مي توان به سهولت نظام نوپا را از طريق جنگ سخت به زانو درآورد . فلذا همه امكانات خود را در برخورد سخت افزارانه براي جلوگيري از دوام انقلاب و شكست زود هنگام آن بكار گرفتند . شورش هاي قومي و محلي كه نشأت گرفته و درسايه ضعفهاي اساسي دولت موقت بود در چها گوشه كشور نظير، كردستان ، آذربايجان ، خوزستان و بلوچستان شكل گرفت و با فعال كردن و به خدمت گرفتن گروه هاي تروريستي در صدد حذف رهبران انقلاب و به دنبال آن ضربه هولناك به ساختار فرماندهي و رهبري انقلاب بر آمدند كه شهادت آيت الله مطهري ، آيت الله   مفتح ، آيت الله بهشتي و 72 نفر از ياران و مسئولين طراز اول كشور از اهداف موفق و ترور مقام معظم رهبري و آيت الله هاشمي رفسنجاني اهداف ناكام آنها بودند و هر چند از توطئه چيني براي كودتا هاي متنوع نظامي نظير كودتاي نوژه ، كودتاي صادق قطب زاده ، كودتاي ماركسيستي كه با حمايت كاخ  كرملين طراحي شده، نمي توان به راحتي گذشت . و اما نقطه مشهود خشونت ها و سخت گيري ها عليه نظام كه در واقع مهمترين شكل جنگ سخت بود  در اشكالي مانند عمليات ايگل كلا ( پنجه عقاب ) براي حمله به ايران و رهايي كاركنان لانه جاسوسي آمريكا و در ادامه تحريك و تشجيع  يك ديكتاتور بي رحم و ديوانه قدرت همچون صدام حسين بود كه با حمايت هاي همه جانبه قدرت هاي غربي و برخي كشورهاي منطقه ، تجاوزي عظيم را آغاز كرد و به زعم خود قرار بود بيش از يك هفته طول نكشد كه در اثر مقاومت جانانه ملت به طولاني ترين جنگ سخت تاريخ منجر شد . در عين حال قابل پيش بيني بود كه دشمن علي رغم شكست هاي متعدد در جنگ سخت از خصومت و دسيسه دست بر نخواهد داشت و دهه اول انقلاب به اين شناخت كه قدرت جمهوري اسلامي ، نه در توان سخت افزاري آن بلكه در قدرت نرم آن متمركز شده است و با اين شناخت، رويكرد و استراتژي نويي را چاره انديشي كرد و در اين مسير بسيار انديشيد  به ويژه آنكه اطمينان پيدا كرد كه با ابزارهاي نظامي و اقتصادي به مصاف يك انقلاب ديني و فرهنگي نمي توان رفت .
يوزف،اچ-يروشلمي : مدير مركز مطالعات اسرائيل و يهود ، دانشگاه كلمبيا امريكا  '' تمامي مشكلات ما ريشه در هويت ايرانيان دارد كه بخش قابل توجه آن وابسته به باورهاي مذهبي آنهاست . پس بنابراين تلاش براي از بين بردن و يا حتي كمرنگ كردن مظاهر اعتقادي مانند :  

 ولايت فقيه، حجاب وعفاف  و غيره اولويت نخست عملياتي ما است كه در اين مسير استفاده از تمامي ابزارها به ويژه  كمك متوليان رسانه ها به شدت پايبنديم''

روش ها و اهداف دشمن در جنگ نرم

دشمن در آرايش دادن به شيوه بازي خود در جنگ نرم روش هاي متنوع و متفاوتي به فراخور ذائقه جامعه هدف خود دارد كه بالاترين آنها ايجاد جنگ رواني ، شايعه سازي و نشر اكاذيب ، تهمت و افترا نسبت به مسئولان نظام ، تحقير فرهنگ و ارزش هاي اسلامي در نگاه عموم به ويژه جوانان ، ايجاد يأس و نااميدي در مردم نسبت به آينده خود و نظام اسلامي  اقداماتي است برنامه ريزي شده براي جلب نظر افكار گروه هدف تا با مشاهده ايده هاي جديد عرضه شده به مرو زمان و آرام آرام و نامحسوس از آنچه كه باور و اعتقاد داشتند دست بردارند و روش ها و رفتارهاي متأثر از اين جريان را جايگزين نمايند. كه در واقع رسيدن به خواسته خود كه همان استحاله فرهنگي ، سياسي و ترويج ناميدي و بي تفاوتي در برابر مسائل مهم كشور را هدف گذاري كرده است .

راهكارهاي عمومي مقابله با جنگ نرم :

در جنگ نرم چنان كه پيداست هدف نخست اشغال يك سرزمين جغرافيايي نيست بلكه اين افكار عمومي به ويژه جهت گيري هاي يك نظام است كه به اشغال در مي آيد . در جنگ نرم انجام عمليات هاي رواني و ارتباطي نقش كليدي دارند و رسانه ها و حوزه هايي كه مستقيم با انظارو افكار مردم مرتبط هستند نقش مهمي داشته و در واقع اينجاست كه اهميت صنعت روابط عمومي در جامعه ما پر رنگ تر جلوه مي نمايد زيرا كه اگر كارگزاران عرصه هاي فرهنگي و تعاملي با طيف جامعه  به ابزارهاي مخصوص نظير بصيرت ، دانش سياسي ، دشمن شناسي و آگاهي كافي به علوم ارتباطات انساني و اسلامي مسلح و مسلط نباشند ناخواسته در پازل جنگ نرم دشمن قرار گرفته و حلقه هاي داخلي ميدان دشمن را كامل مي نمايند و دشمن ، در جنگ نرم زماني محصول خور را درو مي كند كه فضاي فكري جامعه  دستخوش سردرگمي و نابساماني باشد و آنجاست كه نه فقط كار را براي مسير دادن و به مقصد رساندن فكر و نگرش هاي جامعه تسهيل ننموديم بلكه تغييري شگرف و نامطلوب كه برآمده از همين عدم انديشه و آگاهي است بر جامعه تحميل مي نماييم .و اما راهكارهاي پيشنهادي نگارنده :
1 – روابط عمومي ها در اولين حركت مي بايست دست از كارهاي بي ثمر سنتي و بدون پشتوانه فكري و علمي شسته و فضا را براي ورود نخبگان فكري به ميدان جنگ نرم مهيا نمايند.
2 – بهره مندي از كليه روش هاي علمي در ارتباطات اجتماعي و مشاوره گيري از اساتيد و صاحبنظران مجرب در عرصه هاي علوم ارتباطات و رسانه، زيرا كه آنان به فراخور موضوع ، نگاهي عميق داشته  و بر اساس تحقيقات  متاثر از اهداف دشمن ،طراحي كار و انديشه مي نمايند .
3 – تلاش براي فهم درست رخدادهاي گوناگون و تبليغ و تبيين صحيح آن براي  جوامع هدف .
4– پرهيز از شيوه هاي سياسي سياستمداران در تبليغ كارهاي فرهنگي .
5- پيش دستي در تصرف و تأثيرگذاري بر قلوب افكار جامعه در راستاي جلوگيري از فريب دشمن
6- بستر سازي در ايجاد و ارتقاء بصيرت
7- تمركز بر خانواده ها وپيدا نمودن راهكاري براي رفع دغدغه غالب آنان
8- معنوي كردن فضاي كار و توليد
9- توسعه فضاهاي فرهنگي
 10-برگزاري جشنواره ها و سمينارهاي تخصصي و اجراي اردو هاي زيارتي و سياحتي هدفمند
11- ايجاد نشاط و انگيزه و مقابله با هر گونه اقدام يأس آفرين
12- پرهيز از افراط و تفريط در قضاياي پيش رو .مي توانند راهكار هاي مؤثري در مقابله با جنگ نرم دشمن  قرار گيرد .
اميد است كه با گسترش دامنه و شمول فرهنگ صحيح ارتباط و تعامل در تحقق انتظار بحق رهبري انقلاب در رسانيدن كشور به نقطه اي از بالندگي فرهنگي ، علمي ، اقتصادي وسياسي كه امكان آسيب پذيري اش نزديك به صفر باشد همگان با عزمي راسخ گام برداريم .

منابع :
-انقلاب اسلامي در بوته آزمون ، منوچهر محمدي ، موسسه فرهنگي دانش وانديشه معاصر،1390
-پايگاه اطلاع رساني عمليات رواني وجنگ نرم
- اينترنت