چه اختلال‌هایی ریسک خودکشی را بالا می‌برد؟
یک متخصص روانشناسی بالینی با اشاره به اختلاهای روانی و عواملی که ریسک اقدام به خودکشی را افزایش می‌دهند، بر لزوم مراقبت‌های روانپزشکی مستمر و پیگیری دقیق وضعیت بیمار برای پیشگیری از وقوع خودکشی تاکید کرد.
دکتر قدسیه حکیم‌زاده با اشاره به روز جهانی پیشگیری از خودکشی اظهار کرد: همبستگی بین پیشگیری از خودکشی و درمان اختلال‌های روانپزشکی بسیار بالا و مثبت است؛ به طور کلی، بسیاری از افرادی که دست به خودکشی می‌زنند یا افکار خودکشی دارند، دارای اختلال‌های روانپزشکی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی یا سوءمصرف مواد هستند. مطالعات نشان داده‌اند که اختلال‌های روانپزشکی در صدر علل رفتار خودکشی قرار دارند.
وی در خصوص شیوه پیشگیری از خودکشی و درمان اختلال‌های شایع روانپزشکی افزود: نکات اختلال‌های روانپزشکی عامل اصلی خطر خودکشی هستند. همچنین افسردگی ماژور شایع‌ترین اختلال مرتبط با خودکشی است. اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی و اختلال‌های اضطرابی نیز ریسک خودکشی را بالا می‌برند.
این متخصص روانشناسی بالینی گفت: همچنین سوءمصرف مواد به عنوان عامل تشدیدکننده ریسک خودکشی شناخته می‌شود.
وی با بیان اینکه درمان اختلال‌های روانپزشکی می‌تواند از خودکشی پیشگیری کند، ادامه داد: درمان دارویی مانند داروهای ضدافسردگی، تثبیت‌کننده‌های خلق، آنتی‌سایکوتیک‌ها، می‌تواند علائم بیماری را کاهش و افکار خودکشی را کاهش دهد. روان‌درمانی از جمله شناخت‌درمانی رفتاری، درمان میان‌فردی نیز به مدیریت بهتر هیجان‌های و بهبود مهارت‌های مقابله‌ای کمک می‌کند.
حکیم‌زاده گفت: مراقبت‌های روانپزشکی مستمر و پیگیری دقیق وضعیت بیمار، نقش مهمی در کاهش ریسک این آسیب دارد.
وی با اشاره به اهمیت شناسایی و درمان زودهنگام اختلال‌های روانی بیان کرد: شناسایی و درمان زودهنگام اختلال‌های روانی اهمیت بالایی دارد و هر چه زودتر اختلال تشخیص داده و درمان شوند، احتمال بروز افکار و رفتارهای خودکشی کاهش می‌یابد. آگاهی‌بخشی به بیماران و خانواده‌ها درباره علائم هشداردهنده و نیاز به درمان نیز می‌تواند به پیشگیری کمک کند.
این روانشناس بالینی ادامه داد: شبکه حمایتی قوی مانند خانواده، دوستان، گروه‌های حمایتی، همراه با درمان بالینی، ریسک خطر رفتارهای خودکشی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، آموزش به جامعه و کاهش انگ روانی در مورد بیماری‌های روانی موجب مراجعه بهتر بیماران به درمان می‌شود.
وی افزود: درمان مناسب و به موقع اختلال‌های روانپزشکی، یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از خودکشی است. توجه به سلامت روان، تشخیص به موقع و ارائه درمان‌های موثر می‌تواند جان بسیاری از افراد را نجات دهد.
حکیم‌زاده گفت: فرآیند تشخیص و مراقبت اختلال‌های شایع روانپزشکی در مرکز خدمات جامع تحت پوشش دانشگاه جندی شاپور اهواز به گونه‌ای است که اگر هر فردی به هر دلیل به مراکز پیشگفت مراجعه کند، توسط کارشناس مراقب سلامت از نظر سلامت روان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورت وجود نشانه‌ای از اختلال به پزشک همان مرکز ارجاع داده خواهد شد.
وی افزود: در ادامه، پزشک مرکز شرح حال روانپزشکی از فرد تکمیل می‌کند و بنا به تشخیص وی، مداخله موثر دارویی یا ارجاع به کارشناس سلامت روان مرکز برای روان درمانی و توانمندسازی مهارتی اجرا می‌شود. پیگیری مورد تا حصول نتیجه که بهزیستی جمعیت تحت پوشش است، در مراکز جامع سلامت انجام می‌شود.
