دبیر کمیسیون اصل مجلس شورای اسلامی گفت: مدیریت بحران خوزستان به تنهایی قادر به مهار آتشسوزیهای هورالعظیم و رفع آلایندگیهای آن نیست بلکه حل این مشکل نیازمند عزم ملی است.
محمد امیر چهارشنبه شب در ویژهبرنامه شبکه خوزستان به بررسی ابعاد آتشسوزیهای مکرر در تالاب هورالعظیم و پیامدهای زیستمحیطی آن پرداخت و اقدامات انجامشده را برای حل این بحران ناکافی دانست.
وی با اشاره به تشکیل کارگروهی توسط هیات دولت در ۲۶ شهریور سال جاری، گفت: این کارگروه با حضور وزارت خارجه، وزارت نیرو، سازمان محیطزیست، سازمان برنامه و بودجه و استانداری خوزستان تشکیل شده و موظف است گزارشهایی را به دولت ارائه کند.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس تاکید کرد: اگر تنها منتظر حل مشکل با گذشت زمان باشیم، با توجه به تشدید خشکسالی، به طوز قطع در آینده با مشکلات بزرگتری مواجه خواهیم شد.
خشکسالی، سدسازی ترکیه و کمبود حقابه هورالعظیم
وی افزود: سال گذشته بارندگی بسیار کم بود و سدسازی در ترکیه نیز مانع از ورود آب رودخانه دجله به هورالعظیم شده است و باتوجه به اینکه حقابه هورالعظیم در بخش ایرانی تامین نشده و در بخش عراقی نیز با مشکل مواجه است، چنین مشکلات زیستمحیطی ایجاد شده است.
امیر بیان کرد: در حال حاضر منطقه "ام النعاج" در بخش عراقی بهشدت خشک شده و نیهای آن آماده حریق هستند.
وی با تاکید بر غیرعمدی بودن آتشسوزیها در هورالعظیم خاطرنشان کرد: بر اثر خشکسالی، گاز متان در تالاب متصاعد میشود و در گرمای بالا خودبهخود آتش میگیرد.
دبیر کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفت: با کاهش دما، این آتشسوزیها نیز کمتر میشوند اما این یک درمان موقتی است و در تابستان آینده شاهد تکرار این فاجعه خواهیم بود.
امیر با قدردانی از تلاشهای استاندار خوزستان، اعلام کرد: به عنوان دبیر کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، شکایتی را علیه دستگاههای استانی و ملی که در زمینه مهار آتشسوزی هورالعظیم کمکاری کردهاند، تنظیم کردهایم تا پاسخگو باشند.
تذکر به سازمان محیطزیست و پیگیری اعتبارات رفع آلایندگی خوزستان
وی به سازمان حفاظت محیطزیست تذکر داد و گفت: این سازمان موظف است هر ۶ ماه یکبار گزارش اقدامات خود را به کمیسیون کشاورزی مجلس ارائه دهد که در این زمینه قصور شده است.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس با اشاره به اختصاص ۳۷۰ میلیون یورو از صندوق توسعه ملی برای کنترل ریزگردها از سال ۹۶، گفت: باید بررسی شود که این اعتبارات کجا هزینه شده و چقدر در کاهش آلودگی موثر بوده است؛ سازمان محیطزیست باید در این مورد توضیح دهد.
وی به اقدامات موقتی مانند استفاده از ۲ هواپیمای آبپاش در مرداد و شهریور اشاره کرد و افزود: این اقدامات درمان موضعی است و مشکل را بهطور اساسی حل نمیکند اما با این وجود تهیه هواپیما مختص خوزستان در فصل تابستان می تواند تاحدودی برای مهار آتش سوزیهای احتمالی هورالعظیم تاثیرگذار باشد.
دیپلماسی آب و تامین حقابه بینالمللی
امیر راه حل اصلی را در "فعالسازی دیپلماسی آب" دانست و گفت: تا زمانی که حقابه هورالعظیم در بخش عراقی تامین نشود و دیپلماسی آب فعال نشود، به طور قطع با این مشکل مواجه خواهیم بود.
وی بر اساس بند ۳۹ برنامه هفتم توسعه، خواستار ورود جدی شورای عالی امنیت ملی، وزارت نیرو، وزارت خارجه و سازمان حفاظت محیطزیست برای تعیین "سیاست آب" با کشورهای همسایه از جمله ترکیه، عراق، پاکستان و افغانستان شد.
دبیر کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی یادآور شد: اگرچه استاندار خوزستان با طرف عراقی نشستهایی داشته اما انتظار می رود این اقدامات در سطوح ملی جدیتر دنبال شود.
وی تاکید کرد: باید یک هواپیمای آبپاش بهطور دائم در اختیار استان قرار گیرد، زیرا وزش باد باعث میشود دود ناشی از آتشسوزیها بیشتر به سمت ایران بیاید.
نمیتوانیم حقابه بیشتری به بخش عراقی بدهیم
امیر بیان کرد: اگرچه از طرفی ما نمیتوانیم حقابه بیشتری به بخش عراقی بدهیم، چرا که خود با کمآبی مواجه هستیم؛ امسال کشاورزان با محدودیتهای شدید آبی و جریمههای سنگین کشت شلتوک مواجه شدند که این وضعیت نیز باید "تعدیل" شود.
وی با اشاره به ترکیب آلایندگیهای ناشی از فلرهای نفتی، صنایع، نیشکر، گردوغبار و آتشسوزیهای هورالعظیم، بر وظیفه نمایندگان در قبال مردم تاکید کرد و گفت: از هر تلاشی استقبال میکنیم اما سازمانهای متولی بهویژه سازمان محیطزیست باید جدیتر "پای کار" بیایند.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی هشدار داد: اگر در این زمینه کوتاهی شود، شرایط خوبی در انتظار استان نخواهد بود و مردم از آلایندگیهایی که نفسکشیدن را برای آنها دشوار کرده، همچنان ناراضی خواهند بود.
خوزستان قربانی تولید ثروت ملی است
دبیر کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از نگاه یکسان به استانها، خواستار توجه ویژه به خوزستان شد و گفت: خوزستان قربانی تولید ثروت ملی است و آلایندگی شدید سلامت مردم را به خطر انداخته است.
وی با بیان اینکه خوزستان باید متفاوتتر دیده شود،افزود: دلیل این درخواست میزان آلایندگی بالای این استان و شیوع بیماریهای صعبالعلاج مثل سرطان بهویژه سرطان ریه ناشی از آلایندگیهای مختلف است.
امیر تاکید کرد: وظیفه وزارت بهداشت در قبال مردم خوزستان بسیار سنگینتر است؛ اختصاص یارانه خاص" برای تامین داروهای بیماریهای سرطان، ریوی و پوستی از مطالبات به حق مردم خوزستان است.
به گزارش ایرنا، خودسوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم پس از هفت ماه همچنان ادامه دارد و دود ناشی از این آتشسوزی، زندگی روزمره مردم غرب خوزستان را مختل کرده است، کارشناسان هشدار میدهند که تبعات این بحران زیستمحیطی فراتر از مرزهاست و نیازمند همکاری و پیگیری بینالمللی است.
بخش عراقی تالاب هورالعظیم از خشکی و نبود آب بیش از هفت ماه است که دچار خودسوزی شده و دود ناشی از آن که به دلیل وزش باد به سمت ایران هدایت میشود سلامت و فعالیت روزانه مردم غرب خوزستان را مختل کرده است.
حل این معضل زیست محیطی نیاز به همراهی و همکاری کشورهایی همچون ترکیه و عراق دارد تا با تامین حقآبه این تالاب خودسوزی آن به پایان برسد، تا کنون کشور عراق اقدام موثری برای خاموش کردن تالاب انجام نداده است و به احتمال زیاد در انتظار بارش باران برای خاموش شدن این آتش سوزی هستند.
با پیگیری استاندار خوزستان طی ۲ مرحله هواپیمای آب پاش به بخش عراقی تالاب برای خاموش کردن آتش اعزام شد اما این اقدام به صورت مقطعی کارگشا بود و رهاسازی آب تنها راه حل این معضل است.
تالاب بینالمللی هورالعظیم که در مرز ایران و عراق و در جنوب غرب خوزستان واقع شده، یکی از بزرگترین تالابهای کشور است و نقش حیاتی در حفظ تعادل اکولوژیک منطقه دارد.
این تالاب از پنج بخش تشکیل شده و بخش قابل توجهی از آن در خاک ایران قرار دارد. هورالعظیم زیستگاه دهها گونه جانوری از جمله پرندگان مهاجر، ماهیان بومی و پستانداران آبزی است و در کنار آن، معیشت بسیاری از ساکنان محلی نیز به منابع آن وابسته است.
در ۲ دهه اخیر، بهدلیل کاهش بارندگی، احداث سدهای متعدد در بالادست و محدود شدن جریان آب از سوی عراق، بخشهای وسیعی از این تالاب خشک یا کمآب شده است. خشک شدن هور علاوه بر آسیب به تنوع زیستی، زمینهساز افزایش گرد و غبار و بروز آتشسوزیهای گسترده در مناطق مرزی ایران و عراق شده که آثار آن به طور مستقیم بر سلامت و زندگی مردم خوزستان تاثیر گذاشته است.
هورالعظیم در کنوانسیون رامسر بهعنوان یکی از زیستبومهای ارزشمند جهانی به ثبت رسیده و همواره مورد توجه نهادهای زیستمحیطی داخلی و بینالمللی بوده است، کارشناسان معتقدند احیای این تالاب نیازمند همکاری مشترک ایران و عراق، مدیریت اصولی منابع آبی و رهاسازی منظم آب از رودخانههای کرخه و دجله است تا از بروز بحرانهای زیستمحیطی در منطقه جلوگیری شود.