تکریم بیمار حلقه مفقوده در مطب‌های پزشکی دزفول
در هیاهوی بی‌پایان شلوغی مطب‌ها و مراکز درمانی دزفول، جایی که بیماران با هزار امید و درد پا به این مکان‌ها می‌گذارند، «تکریم بیمار» نه تنها به یک شعار بدل شده، که به دلیل صف‌های طولانی، اتلاف وقت‌های طاقت‌فرسا و گاهی برخوردهای نامناسب و سرد از سوی منشی‌ها و کادر پذیرش، به یک «حلقه مفقوده» دردناک تبدیل شده است.
تصور کنید برای انجام یک آزمایش پزشکی به یک مرکز تصویربرداری مراجعه می‌کنید، اما به جای استقبالی محترمانه، با لحنی تند و برخوردی زننده از سوی منشی مواجه می‌شوید؛ این تجربه‌ای است که متاسفانه از سوی شهروندان دزفول در مراکز بهداشتی درمانی این شهر گزارش شده و واقعیتی تلخ که نیازمند توجه فوری مسئولان است.
تکریم ارباب رجوع، اصلی اساسی در ارائه خدمات باکیفیت و حفظ سلامت جامعه است؛ متاسفانه، مشاهدات و تجربیات شهروندان دزفول حاکی از آن است که این اصل مهم در بسیاری از مراکز بهداشتی درمانی به ویژه مطب‌های این شهرستان یا نادیده گرفته شده یا کمتر به آن توجه شده است.
چند روز قبل برای انجام تصویربرداری پزشکی به یکی از مراکز معروف دزفول مراجعه کردم به محض ورود، با رفتاری نامناسب و لحنی تند از سوی منشی مرکز مواجه شدم؛ این رفتار زننده، تنها محدود به نگارنده نبود بلکه در طول مدت حضور در مرکز، شاهد بی‌احترامی و استفاده از الفاظ نامناسب در مکالمات تلفنی منشی با بیماران دیگر نیز بودم؛ این تجربه ناخوشایند، انرژی منفی و احساس ناخوشایندی را به تمام افراد حاضر در مرکز منتقل کرد.
ویزیت همزمان چند بیمار
متاسفانه، این مشکل تنها به این مرکز تصویربرداری محدود نمی‌شود؛ رضا مرادی یکی از شهروندان دزفول در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تجربه مشابهی را در یکی از مطب‌های پزشکی اطفال بیان می‌کند.
به گفته وی، شلوغی، گرمای هوا، بی‌نظمی و نبود جا برای نشستن از جمله مشکلات مشهود در این مطب بود اما ماجرا وقتی دردناک تر شد که منشی، چند بیمار را همزمان به اتاق پزشک فرستاد و فرصت کافی برای معاینه دقیق فرزند وی فراهم نشد.
به نظر می‌رسد برخی پزشکان، بیش از آنکه به فکر درمان بیمار باشند، به دنبال کسب درآمد بیشتر از طریق ویزیت تعداد بیشتر بیماران هستند و وقت کافی برای بیماران اختصاص نمی‌دهند حال آنکه بنا به گفته محمدرضا ابیض معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول، پزشک باید برای ویزیت هر بیمار ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان اختصاص دهد.
شادی عروه دیگر شهروند دزفول نیز از تجربه خود درمورد مراجعه به یک متخصص ارتوپدی دزفول می‌گوید؛"حدود ۶ ماه قبل مادرش را به دلیل شکستگی کتف نزد یکی از متخصصان ارتوپدی دزفول که ادعای بهترین متخصص شهرستان را دارد، می‌برد؛ با خواهش، التماس و همچنین سفارش نوبت می‌گیرد.
بی‌احترامی به بیماران و تشخیص نادرست
عروه می گوید: هنگام مراجعه به مطب، جناب دکتر طوری به صندلی خود لم داده بود که برآمدگی شکم او به میز جلویش می‌خورد؛ از اینکه جواب سلام من و مادرم را نداد بگذریم؛ چنان اوضاع شکستگی دست مادر را تیره و تار کرد که فشار مادر همان جا بالا رفت و خودم نیز دچار ضعف شدم. دکتر گفت ۷۰ میلیون تومان واریز کنید تا مفاصل و پلاتین را تهیه و جراحی را انجام دهم.
این شهروند حدود ۲ روز بعد نوبت اینترنتی از یک پزشک در تهران می‌گیرد و تجربه خود را از حضور در آن مطب پزشکی نیز بیان می‌کند، پزشکی که جزو ۱۰ ارتوپد برتر و عضو انجمن جراحان ارتوپد ایران است؛ خیلی راحت نوبت ویزیت دریافت می‌کند و هنگام ورود به مطب با خوشرویی منشی مواجه می‌شود، مطب خلوت و بیماران طبق ساعتی که نوبت به آنها داده شده بود، وارد اتاق پزشک می‌شوند.
عروه می گوید: در مطب، پزشک جلوی ما بلند شد و وقتی شنید از دزفول آمده‌ایم کلی با ما خوش و بش کرد و اوضاع دزفول را پرسید؛ بعد با خونسردی و آرام توضیحاتی در مورد شکستگی دست مادرم داد به طوریکه من که هیچ اطلاعات پزشکی ندارم هم کاملا متوجه موضوع شدم ضمن اینکه دکتر گفت اصلا دست مادرت نیاز به عمل ندارد و با فیکس کردن دست و فیزیوتراپی و ورزش سبک کاملا بهبود می‌یابد در حالیکه اگر دزفول زیر تیغ جراحی می‌رفت حداقل ۷۰ میلیون تومان باید پرداخت می‌کردیم.
این رفتارهای نامناسب، در حالی در مراکز بهداشتی درمانی به ویژه مطب‌های پزشکی دزفول مشاهده می‌شوند که در شهرهای دیگر مانند مشهد، شاهد احترام ویژه به مراجعان هستیم. این تفاوت فاحش، نشان می‌دهد که می‌توان با اتخاذ تدابیر مناسب، شرایط را بهبود بخشید و رضایت شهروندان را جلب کرد.
مشاهدات و تجربیات بیشتری وجود دارد از خود نگارنده تا شهروندانی که در تماس تلفنی یا حضوری این موضوع را مطرح کرده‌اند ولی مجالی برای پرداختن به آنها نیست؛ طب این تجربیات و مشاهدات گویی تکریم ارباب رجوع در بسیاری از مطب‌های پزشکی دزفول، به فراموشی سپرده شده است.
روش منسوخ نوبت دهی مطب‌های پزشکی دزفول
سیستم نوبت دهی بیماران متاسفانه در مطب‌های پزشکی دزفول یا وجود ندارد یا به درستی مدیریت نمی‌شود؛ وقتی بیماری نوبتی برای ویزیت دریافت می‌کند انتظار دارد سر وقت تعیین شده ویزیت شود نه اینکه با تعداد زیاد افراد همزمان با نوبت تعیین شده در مطب مواجه شود و بعد از یکی دو ساعت معطلی ویزیت شود.
راضیه همتی یکی از شهروندان دزفول در این رابطه می‌گوید: چرا وقتی مثلا ساعت ۱۸ نوبت من است باید با حدود ۶۰ نفر در مطب مواجه شوم و بعد از ۲ تا سه ساعت معطلی ویزیت شوم؟
او به تجربه دیگرش از حضور در مطب یک پزشک فوق تخصص در تهران اشاره و بیان می‌کند: وقتی به این مطب این پزشک مراجعه کردم دستگاهی وجود داشت که باید کد ملی خود را ثبت و برگ ویزیت را دریافت می‌کردم؛ این دستگاه اگر قبل از ساعت تعیین شده مراجعه می‌کردم به من برگ ویزیت نمی‌داد همین کار باعث شده بود مطلب خلوت شود و هر بیمار طبق زمان تعیین شده مراجعه کند.
البته در این بین هستند پزشکان متعهدی که علاوه بر احترام به بیماران، نظم بهتری به مطب‌های خود داده‌اند که از این گزارش مستثنی هستند ولی لازم دانستیم با توجه به موارد متعدد و تماس‌های مکرر شهروندان گزارشی از این موضوع تهیه و منتشر کنیم.
موضوع بی‌توجهی به تکریم ارباب رجوع در مطب‌های پزشکی دزفول و همچنین مشکل نوبت دهی آنها را علاوه بر نشست خبری رییس دانشگاه علوم پزشکی از رئیس نظام پزشکی شهرستان دزفول و همچنین معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول نیز پیگیری کردیم که علیرضا خسروپناه رییس دانشگاه استقبال کرد و خواستار مطالبه گری اصحاب رسانه در این زمینه شد.
وی همچنین با اشاره به فعال بودن متخصصان فراوان در مراکز دولتی خواستار استفاده مردم از این مراکز است.
پاسخ مهرداد کلانتریان رییس نظام پزشکی شهرستان دزفول را نیز پس از پیگیری‌های فراوان و چندین بار تماس بالاخره دریافت کردیم؛ کلانتریان که دلیل تاخیر در پاسخ خبرنگار ایرنا را سفر زیارتی عنوان کرده بود، در این باره می‌گوید: صدور پروانه فعالیت پزشکان برعهده سازمان نظام پزشکی و نظارت بر حسن اجرای قوانین برعهده معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی است.
محدودیت پزشکان فوق تخصص دلیل ازحام بیماران در برخی مطب‌های دزفول
بنا به گفته او، شلوغی مطب‌ها به بافت جمعیتی منطقه نیز مربوط و باعث می‌شود برخی بیماران به دلایل مختلف از جمله نشان دادن جواب آزمایش، دارو و یا سوالات دیگری همزمان به پزشک مراجعه کنند.
او به این موضوع نیز اشاره می‌کند که تعداد برخی فوق تخصص‌ها نسبت به جمعیت در کشور محدود است همین امر نیز موجب شلوغی مطب‌ها می‌شود البته دانشگاه علوم پزشکی برای جذب پزشکان تلاش می‌کند ولی این موضوع سراسری بوده و باعث ایجاد ازدحام بیماران در برخی مطب‌ها می‌شود.
رئیس نظام پزشکی دزفول درباره استفاده نکردن پزشکان از کارتخوان نیز می‌گوید: تذکرات زیادی به پزشکان برای استفاده از کارتخوان داده شده و نشست‌های مشترکی نیز با اداره مالیاتی برگزار شده است که امیدواریم این مشکل برطرف شود.
تشکیل پرونده‌های متعدد تخلف در تعزیرات حکومتی
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول نیز بازرسی‌های انجام شده از مطب‌های این شهرستان را یادآور می‌شود و تاکید می‌کند که ضمن تذکر به پزشکان، پرونده‌های زیادی در تعزیرات حکومتی تشکیل می‌شود البته ناگفته نماند به خاطر بازرسی‌های فراوان در دزفول برخی پزشکان عمل‌های جراحی را در سایر شهرها انجام می‌دهند.
ابیض به گرفتن زیرمیزی یا تعرفه‌های غیرواقعی از بیماران توسط برخی پزشکان را نیز مورد اشاره قرار می‌دهد و می‌گوید: این کار غیر قانونی بوده و تا حد توان با آنها برخورد می‌شود.
بنا به گفته او بازرسی از مطب‌ها ۲ بار در سال انجام و درصورت مشاهده تخلف، تذکرهای لازم داده می‌شود؛ باوجود مقاومت برخی پزشکان و ایجاد مشکلات فراوان تلاش شده از حق مردم دفاع شود؛ اگر شکایت مردمی از پزشک دریافت شود پزشک احضار می‌شود و در صورتی که رضایت بیمار کسب نشود به تعزیرات حکومتی معرفی خواهد شد.
ثبت شکایت از طریق سامانه ۱۹۰
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول از شهروندان می‌خواهد برای رسیدگی به موارد تخلف و نارضایتی‌ها حتما شکایت خود را از طریق سامانه ۱۹۰ یا مراجعه حضوری به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی دزفول ثبت کنند.
با توجه به موارد یادشده به نظر می‌رسد، معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی و نظام پزشکی دزفول باید نحوه فعالیت و خدمات مطب‌های پزشکی را به طور دقیق بررسی و برای بهبود این خدمات و در راستای تکریم بیماران بخشنامه‌هایی صادر کنند چراکه وضعیت موجود، علاوه بر اینکه باعث نارضایتی شهروندان می‌شود بلکه می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت روانی و جسمی آنها نیز داشته باشد.
در این بخشنامه، باید به مواردی مانند آموزش کارکنان، نظارت بر عملکرد مطب‌ها، ایجاد سیستم رسیدگی به شکایات و تشویق رفتارهای مناسب و اتخاذ تدابیر بهتر برای سیستم نوبت دهی بیماران توجه ویژه شود.
