عملیاتِ جسورانه‌ای که تاریخ جنگ را عوض کرد
آب هور آرام بود، اما در دل آن، نبردی جریان داشت که سرنوشت جنگ را تغییر داد. عملیات خیبر، نخستین عملیات آبی-خاکی تاریخ دفاع مقدس، صحنه‌ای از رشادت، ابتکار و ایثار رزمندگانی بود که در میان نیزارهای هور، به دل دشمن زدند.
سکوت سنگینی بر هورالهویزه حاکم بود. نسیمی آرام نی‌های بلند را تکان می‌داد و قایق‌ها یکی‌یکی در میان آب‌های تاریک پیش می‌رفتند. احمد، جوان ۲۲ ساله‌ای از تهران، پارو را محکم در دست گرفته بود. نگاهش به انتهای مسیر بود، به جایی که جزیره مجنون در دل تاریکی انتظارشان را می‌کشید. فرمانده آرام و کوتاه گفت: «بچه‌ها، خدا با ماست...».
قایق‌ها به آرامی از میان نیزارها گذشتند. اما ناگهان صدای مهیب انفجاری، سکوت را در هم شکست. گلوله‌های خمپاره یکی پس از دیگری در آب فرود می‌آمدند. لحظاتی بعد، صدای رگبار عراقی‌ها هور را لرزاند. در آن شب تاریک، آسمان از آتش روشن شد و نبرد آغاز گردید.
۱۳ کیلومتر تا پیروزی
نبوغ و خلاقیت فرماندهان ایرانی در این عملیات بی‌نظیر بود. احداث پلی ۱۳ کیلومتری بر روی آب‌های هور، مسیری برای عبور رزمندگان به دل دشمن ایجاد کرد. این پل که با چوب و بشکه‌های شناور ساخته شده بود، یکی از شاهکارهای مهندسی جنگ به شمار می‌رفت. حسن، یکی از رزمندگان حاضر در عملیات، بعدها تعریف کرد: «وقتی پل را دیدم، باورم نمی‌شد. ما در دل آب پیش می‌رفتیم، درحالی‌که دشمن انتظار حمله از این سمت را نداشت. این پل، راهی به سوی پیروزی بود».
نبرد در جزایر مجنون؛ آتش و خون
با تصرف جزایر مجنون، ایران به یکی از مهم‌ترین نقاط استراتژیک جنگ دست یافت. اما این پیروزی دوام نیاورد. عراق که از دست دادن جزایر را تهدیدی برای خود می‌دانست، با تمام قوا حمله کرد. صدای بمب‌ها و گلوله‌های توپ، شب و روز را از هم گرفته بود. در میان این آتش و خون، یکی از تلخ‌ترین لحظات عملیات رخ داد؛ حمله شیمیایی. بمباران شیمیایی دشمن، بسیاری از رزمندگان را به شهادت رساند. محمد، یکی از مجروحان این حمله، بعدها گفت: «چشم‌هایم می‌سوخت، نفس کشیدن سخت شده بود. دوستانم یکی‌یکی به زمین افتادند...».
چرا عملیات خیبر به اهداف کامل خود نرسید؟
با وجود دستاوردهای ارزشمند، عملیات خیبر به پیروزی کامل نرسید. عوامل متعددی در این مسئله نقش داشتند؛ از کمبود تجهیزات و ضعف تدارکات گرفته تا ناهماهنگی. محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه، بعدها در این‌باره گفت: «کمبود قایق‌ها، عدم پشتیبانی سریع و ضعف در هماهنگی‌ها، از مشکلات اصلی عملیات خیبر بود». یکی دیگر از مشکلات، پیچیدگی جغرافیای منطقه بود. رزمندگان ایران که عادت به جنگ در زمین‌های سخت داشتند، در نبرد آبی با چالش‌های جدیدی روبه‌رو شدند. با این حال، توانستند به رغم همه سختی‌ها، جزایر مجنون را حفظ کنند و درسی بزرگ برای عملیات‌های بعدی بگیرند.
یادگاری‌های خیبر؛ حماسه‌ای که زنده است
سال‌ها از عملیات خیبر گذشته است، اما هنوز هم روایت‌های آن در دل تاریخ زنده‌اند. در طلائیه، شلمچه و جزایر مجنون، هنوز هم نشانه‌های آن نبرد دیده می‌شود. پدر احمد، همان جوانی که در شب اول عملیات پارو در دست داشت، حالا هر سال به یاد فرزندش به طلائیه می‌رود. با چشمانی نمناک به آب‌های هور خیره می‌شود و آرام می‌گوید: «خیبر، فقط یک عملیات نبود... یک معجزه بود». عملیات خیبر، اگرچه نتوانست همه اهداف خود را محقق کند، اما نقطه عطفی در جنگ تحمیلی بود. این عملیات، نشان داد که اراده، خلاقیت و ایمان، می‌تواند حتی در سخت‌ترین شرایط، مسیرهای تازه‌ای برای پیروزی باز کند. امروز، هورالهویزه آرام است، اما قصه آن شب‌های آتشین، همچنان در دل تاریخ زنده مانده است.
مرجع / فـارس
ایمیل مستقیم: info@khouznews.ir
پیامک: 5000205020
آخرین اخبار
