سوهانها یکی از ابزارهای اساسی در کارگاهها و صنایع مختلف هستند که برای شکلدهی، صاف کردن و تیز کردن انواع مواد استفاده میشوند.
انواع سوهان از نظر آج + بررسی سوهان چوب
سوهانها یکی از ابزارهای اساسی در کارگاهها و صنایع مختلف هستند که برای شکلدهی، صاف کردن و تیز کردن انواع مواد استفاده میشوند. یکی از مهمترین عوامل در انتخاب نوع سوهان، نوع آج آن است. آجها در واقع دندانههای روی سطح سوهان هستند که عمل سایش را انجام میدهند.
انواع سوهان بر اساس آج
سوهانها بر اساس نوع، شکل و اندازه آجهایشان به انواع مختلفی تقسیم میشوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. در زیر به برخی از مهمترین انواع سوهان از نظر آج اشاره شده است:
سوهان تک آج: سادهترین نوع سوهان است که دندانههای آن در ردیفهای موازی قرار دارند. برای سایش سطوح نرم و زبر مناسب است.
سوهان دو آج: دندانههای این نوع سوهان در دو ردیف عمود بر هم قرار دارند و طرحی لوزی شکل روی سطح سوهان ایجاد میکنند. سرعت سایش بیشتری نسبت به سوهان تک آج دارد و برای سطوح سختتر مناسب است.
سوهان آج منحنی: ردیفهای آج در این سوهان به صورت منحنی شکل هستند و برای صاف و هموار کردن سطوح استفاده میشوند.
سوهان الماسه: سطح این نوع سوهان به جای دندانههای فولادی، پوشیده از ذرات ریز الماس یا تنگستن کاربید است و برای سایش سطوح بسیار سخت مانند فولاد سخت، شیشه و سرامیک استفاده میشود.
سوهان چوب بری: سوهان چوب یکی از ابزارهای اساسی در نجاری و کار با چوب است که برای شکلدهی، صاف کردن و پرداخت نهایی قطعات چوبی به کار میرود. این ابزار با توجه به نوع آج، شکل و اندازه، انواع مختلفی دارد که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شدهاند.
انواع سوهان چوب
سوهانهای چوب به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- سوهانهای تخت: این نوع سوهانها دارای سطحی صاف و تخت هستند و برای سایش سطوح مسطح چوب استفاده میشوند.
- سوهانهای شکلدار: این سوهانها دارای اشکال مختلفی مانند گرد، سه گوش، چهار گوش و نیمدایره هستند و برای ایجاد انحناها و شکلهای خاص روی چوب به کار میروند.
- بر اساس نوع آج، سوهانهای چوب به شرح زیر طبقهبندی میشوند:
- سوهان تک آج: سادهترین نوع سوهان است که دندانههای آن در ردیفهای موازی قرار دارند. برای سایش سطوح نرم و زبر چوب مناسب است.
- سوهان دو آج: دندانههای این نوع سوهان در دو ردیف عمود بر هم قرار دارند و سرعت سایش بیشتری نسبت به سوهان تک آج دارد.
- سوهان آج منحنی: برای صاف کردن سطوح منحنی و ایجاد انحناهای ملایم استفاده میشود.
- سوهان چوب بری: دندانههای بزرگ و مستقلی دارد و برای سایش سطوح بزرگ و برداشتن حجم زیادی از چوب مناسب است.
کاربردهای سوهان چوب
-
- شکلدهی: برای ایجاد شکلهای مختلف روی چوب، مانند برشهای منحنی، شیارها و سوراخها
- صاف کردن: برای صاف کردن سطوح ناهموار و زبر چوب
- پرداخت: برای ایجاد سطحی صاف و یکنواخت روی چوب
- تیز کردن: برای تیز کردن ابزارهای برش مانند تیغه اره و قلم تراش
نکات مهم در استفاده از سوهان چوب
- انتخاب سوهان مناسب: انتخاب سوهان مناسب برای نوع چوب و کاری که میخواهید انجام دهید بسیار مهم است.
- جهت حرکت: همیشه سوهان را در یک جهت حرکت دهید.
- فشار: از فشار بیش از حد روی سوهان خودداری کنید.
- تمیزی: پس از استفاده، سوهان را تمیز کنید.
- نگهداری: سوهان را در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
عوامل موثر در انتخاب نوع سوهان چوب
نوع ماده: برای مواد نرم از سوهانهای نرمتر و برای مواد سخت از سوهانهای زبرتر استفاده میشود.
نوع کار: برای کارهای ظریف و پرداختکاری از سوهانهای با آج ریزتر و برای کارهای زبرتر از سوهانهای با آج درشتتر استفاده میشود.
شکل سطح: برای سطوح صاف از سوهانهای تخت و برای سطوح منحنی از سوهانهای نیمدایره استفاده میشود.
در چه مواردی به انواع سوهان نیاز داریم؟
صنایع فلزی: برای شکلدهی، تیز کردن و صاف کردن قطعات فلزی
صنایع چوبی: برای تراشیدن و صاف کردن چوب
صنایع پلاستیکی: برای شکلدهی و پرداخت قطعات پلاستیکی
جواهرسازی: برای پرداخت و شکلدهی فلزات گرانبها
خودروسازی: برای آمادهسازی قطعات قبل از رنگآمیزی
نکات مهم در استفاده از سوهان چوب
- انتخاب سوهان مناسب: انتخاب سوهان مناسب برای نوع چوب و کاری که میخواهید انجام دهید بسیار مهم است.
- جهت حرکت: همیشه سوهان را در یک جهت حرکت دهید.
- فشار: از فشار بیش از حد روی سوهان خودداری کنید.
- تمیزی: پس از استفاده، سوهان را تمیز کنید.
- نگهداری: سوهان را در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
ایمنی در هنگام استفاده از سوهان چوب
- از عینک ایمنی استفاده کنید.
- از دستکش محافظ استفاده کنید.
- از لباسهای گشاد و آستین بلند استفاده نکنید.
- چوب را محکم به سطح کار ثابت کنید.