تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۳:۵۷
کد خبر: ۲۷۴۹۰۹
نسخه چاپی ارسال به دوستان ذخیره

آسیاب‌های آبی دزفول؛ قرن‌ها گردش آب و سنگ

آسیاب‌های تاریخی دزفول حدود ۱۷۰۰ سال قبل یعنی در دورۀ ساسانیان و در واقع همزمان با ساختِ اولیۀ شهر دزفول ساخته شده‌اند، سازه‌های آبی که رومن گریشمن باستان‌شناس فرانسوی، آن را یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌های آبیاری در جهان معرفی کرده است. تعداد این آسیاب‌ها بین ۵۰ تا ۶۰ حلقه بوده که برخی از آن زیر پل قدیم ، برخی زیر پل جدید و برخی در محدودۀ «علی کله» شهر دزفول قرار گرفته‌اند. هر چند این آسیاب‌ها در سه قسمت رودخانه دز قرار گرفته‌اند، اما قدمت برخی از آن‌ها به دوره‌های صفویه و قاجاریه می رسد، دورانی که این آسیاب‌ها به اقتصاد شهر دزفول نیز کمک زیادی کرد. البته به مرور زمان به دلیل طغیان رودخانه و قرار گرفتن در مسیر جاده ساحلی برخی از آن‌ها تخریب شده‌اند، به گونه‌ای که امروز فقط حدود ۲۰ حلقه از این آسیاب‌ها باقی مانده‌اند. آسیاب‌های آبی دزفول تیرماه ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است، اما اهمیت این سازه‌ها امروزه به حدی است که مطالعاتی ویژه روی این سازه‌ها، مجموعه پل‌های باستانی و دیگر سازه‌های آبی دزفول با هدف ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو آغاز شده است./ امین نظری

  • پیشینه تاریخی آسیاب‌های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول بوده که به دوره ساسانیان بر می‌گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود می‌باشند به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه بر می‌گردد.
  • آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی این شهرستان به شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
  • شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مرتبط است.
  • آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.
  • تعداد آسیاب‌های دزفول بین ۵۰ تا ۶۰ حلقه است که برخی از این آسیاب‌ها زیر پل قدیم، برخی زیر پل جدید و برخی در محدوده ‘ علی کله ‘ در این شهر واقع شده‌اند که به دلیل طغیان رودخانه و قرار گرفتن در مسیر جاده ساحلی برخی از آنها تخریب شد به گونه‌ای که هم اکنون تنها حدود ۲۰ حلقه از این آسیاب‌ها باقی مانده است.
  • پایه آسیاب‌ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌اند که تکرار شده و در قسمت‌هایی از سنگ ساخته می‌شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌بندی بوده پوشیده شده است.
  • آسیاب‌های تاریخی دزفول بخش مهمی از سازه‌های آبی این شهر هستند که در سه قسمت رودخانه دز واقع شده‌اند. قدمت اولیه این سازه‌ها به دوره ساسانی و همزمان با شکل‌گیری شهر می‌رسد.
  • نحوه کنار هم قرارگیری آسیاب‌ها به شکلی است که در گذشته حالت سد مانند داشته تا آب را به جای مورد نظر هدایت کنند.
  • آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی این شهرستان به شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
  • تعداد آسیاب‌های دزفول بین ۵۰ تا ۶۰ حلقه است که برخی از این آسیاب‌ها زیر پل قدیم، برخی زیر پل جدید و برخی در محدوده ‘ علی کله ‘ در این شهر واقع شده‌اند که به دلیل طغیان رودخانه و قرار گرفتن در مسیر جاده ساحلی برخی از آنها تخریب شد به گونه‌ای که هم اکنون تنها حدود ۲۰ حلقه از این آسیاب‌ها باقی مانده است.
  • آسیاب‌های تاریخی دزفول بخش مهمی از سازه‌های آبی این شهر هستند که در سه قسمت رودخانه دز واقع شده‌اند. قدمت اولیه این سازه‌ها به دوره ساسانی و همزمان با شکل‌گیری شهر می‌رسد.
  • آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.
  • آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.
  • پایه آسیاب‌ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌اند که تکرار شده و در قسمت‌هایی از سنگ ساخته می‌شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌بندی بوده پوشیده شده است.
  • آسیاب‌های تاریخی دزفول بخش مهمی از سازه‌های آبی این شهر هستند که در سه قسمت رودخانه دز واقع شده‌اند. قدمت اولیه این سازه‌ها به دوره ساسانی و همزمان با شکل‌گیری شهر می‌رسد.
  • آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.
  • شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مرتبط است.
  • نحوه کنار هم قرارگیری آسیاب‌ها به شکلی است که در گذشته حالت سد مانند داشته تا آب را به جای مورد نظر هدایت کنند.
  • پیشینه تاریخی آسیاب‌های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول بوده که به دوره ساسانیان بر می‌گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود می‌باشند به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه بر می‌گردد.
  • پایه آسیاب‌ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌اند که تکرار شده و در قسمت‌هایی از سنگ ساخته می‌شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌بندی بوده پوشیده شده است.
  • شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مرتبط است.
  • پایه آسیاب‌ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌اند که تکرار شده و در قسمت‌هایی از سنگ ساخته می‌شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌بندی بوده پوشیده شده است.
  • آسیاب‌های تاریخی دزفول بخش مهمی از سازه‌های آبی این شهر هستند که در سه قسمت رودخانه دز واقع شده‌اند. قدمت اولیه این سازه‌ها به دوره ساسانی و همزمان با شکل‌گیری شهر می‌رسد.
  • شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی شهرستان دزفول بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مرتبط است.
  • آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی این شهرستان به شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
  • پیشینه تاریخی آسیاب‌های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول بوده که به دوره ساسانیان بر می‌گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود می‌باشند به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه بر می‌گردد.
  • آسیاب‌های آبی دزفول یکی از آثار ارزشمند تاریخی این شهرستان به شمار می‌روند و به شماره ۳۹۸۴ در ردیف آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
  • پایه آسیاب‌ها از ملات گچ، خاکستر و آجرها در سه ردیف ساخته شده‌اند که تکرار شده و در قسمت‌هایی از سنگ ساخته می‌شود. دیوارها نیز از آجر و سنگ قلوه رودخانه و ملات ساروج که نوعی آهک‌بندی بوده پوشیده شده است.
  • آسیاب‌های آبی دزفول در بخش‌های مختلف رودخانه دز قرار دارند. بخشی از آن‌ها به فاصله حدود ۸۰۰ متر از سد تنظیمی دزفول و در جنوب تفریحگاه ساحلی دز، بخشی در زیر پل جدید (دوم) دزفول و بخشی دیگر نیز در کنار پل قدیم این شهرستان ساخته شده‌اند.
  • آسیاب‌های تاریخی دزفول بخش مهمی از سازه‌های آبی این شهر هستند که در سه قسمت رودخانه دز واقع شده‌اند. قدمت اولیه این سازه‌ها به دوره ساسانی و همزمان با شکل‌گیری شهر می‌رسد.
مرجع / ایسنا
:
:
:
آخرین اخبار