مدیر یک تشکل مردم نهاد حوزه زنان در خوزستان با اشاره به درخواست از رییس قوه قضاییه برای ورود به ثبت میراث معنوی پرونده «فصل و خون‌بس» گفت: طی تماس تلفنی از دفتر رییس قوه قضاییه وعده داده شده که پرونده «فصل و خون‌بس» ملغی شود.

عاطفه بروایه اظهار داشت: ۲۸ تیر ماه طی نامه‌ای به دفتر حجت‌الاسلام رییسی رییس قوه قضاییه خواستار توقف روند ثبت پرونده «فصل و خون‌بس» شدیم.

رییس دادگستری شوش اخیرا در فراخوانی از درخواست «ثبت ملی دو اثر فاخر اجتماعی فصل و خون‌بس در فهرست میراث معنوی و ناملموس کشور» خبر داده و عموم فرهیختگان را برای جمع آوری مستندات دعوت کرده است. این مساله مخالفت فعالان حوزه زنان را به دنبال داشته است.

مدیر موسسه مردم نهاد «آوای زنان ریحانه اهواز» افزود: در روزهای اخیر و پس از حدود سه هفته پیگیری مستمر از دفتر رییس قوه قضاییه، نماینده ایشان با ما تماس گرفت و اعلام کرد که این نامه بررسی شده و قرار بر ملغی شدن این پرونده است.

وی اضافه کرد: با توجه به درخواست رسمی دادگستری شوش برای ثبت آیین «فصل و خون بس» در فهرست میراث معنوی کشور، انتظار ما این است که قوه قضاییه نیز در صورت مخالفت با این پرونده، نظر خود را به صورت رسمی و قاطع اعلام کند، تا به این وسیله پاسخ قانع کننده ای برای مطالبه زنان و فرهیختگان خوزستانی باشد.

بروایه اظهار داشت: پویش مخالفان ثبت آیین «فصل و خون بس» در میراث ناملموس کشور، در خوزستان به راه افتاده و در حال گسترده شدن است و امید است که قوه قضاییه قبل از اینکه در خارج از کشور از آن سوءاستفاده کنند، مساله را حل کنند.

وی همچنین با اشاره به گفت وگوهایی که با مسئولان مرتبط با حوزه زنان مطرح شده، گفت: بعد از پاسخ شفاهی قوه قضاییه به یک ماه پیگیری این تشکل، درخواست لغو این پرونده از طریق قاسمپور رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی و مرکز مطالعات زنان معاونت ریاست جمهوری نیز در حال پیگیری است.

این فعال حوزه زنان ادامه داد: مراجعه‌ای به استانداری خوزستان نداشتیم اما با فرماندار شوش و مشاور بانوان این فرمانداری مساله را مطرح کردیم که پاسخ دادند داریم پیگیری می کنیم البته پیگیری پشت پرده این مسئولان از نظر ما قابل قبول نیست.

وی بیان کرد: در حال راه اندازی «کارزار» که زیر نظر قوه قضاییه است، برای جمع آوری امضا از شهروندان با هدف مطالبه لغو این پرونده در میراث فرهنگی کشور هستیم.

بروایه در ادامه گفت: متاسفانه ما تنها تشکل مردم ثبت شده حوزه زنان در خوزستان هستیم و انجمن دیگری مرتبط با این حوزه برای پیگیری مسائل زنان نداریم، این در حالیست که با توجه به حجم مشکلات حوزه زنان در این استان، حداقل به ۲۰ تشکل دیگر نیاز است.

«فصل» و «خون‌بس» در واقع نوعی‌ دیه عشایری‌ برای رفع نزاع‌های فردی و جنگ‌های طایفه‌ای است که بر اساس آن در صورت وقوع قتل، هتک ناموس، ضرب و جرح و هر گونه انحراف و کج روی‌های اهالی با پادرمیدانی ریش سفیدان و بزرگان طایفه به حل آن مبادرت می‌ورزند. برای پایان دادن به دعوای خونین میان دو قوم، زنی از طایفه‌ قاتل به طایفه مقتول داده می‌شود که عرب‌ها به آن زن «فصلیه» می‌گویند و در سایر اقوام نیز «خون‌بس» نامیده می‌شود. دخترانی که در این موقعیت قرار می‌گیرند و این‌گونه ازدواج می‌کنند در واقع قربانی خطای مردان طایفه می‌شوند. آنها به شدت زیر فشار روحی و تحقیر قرار دارند و مرتبه اجتماعی‌شان در عشیره بسیار پایین است.

خوزستان پنجمین استانی است که از سال ۸۹ تاکنون درخواست ثبت آیین «خون‌بس» را در فهرست آثار ناملموس مطرح کرده است. آخرین بار کهگیلویه و بویراحمد ثبت این آیین را درخواست کرده بود که سازمان میراث فرهنگی «به دلیل ضدیت با حقوق‌ بشر و نادیده گرفتن حقوق زنان» آن را رد کرده بود.

تعدادی از زنان خوزستانی اخیرا با راه اندازی هشتگ  #من_فصلیه_نمیشوم و #من_خون‌بس_نمیشوم در فضای مجازی نسبت به ثبت رسم فصل و خون‌بس در فهرست میراث معنوی اعتراض کرده‌اند. موسسه مردم نهاد «آوای زنان ریحانه اهواز» نیز در نامه‌ای به حجت الاسلام رییسی رییس قوه قضاییه خواستار توقف روند ثبت پرونده «فصل و خون‌بس» شده است. در این نامه که هفته گذشته در صفحه اینستاگرام انجمن منتشر شده خواسته شده تا براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ضمن صیانت از جایگاه شرعی و قانونی زنان، دستور مستقیم برای توقف پروژه و برخورد با دادگستری شوش انجام گیرد. در این نامه گفته شده که طرح چنین درخواستی از سوی ریاست نهادی تحت نظارت قوه قضائیه باعث انفعال جامعه حقوقی شده است.