چندی پیش معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست در سفر به خوزستان گفته بود مشکل ریزگردهای خوزستان دکمهای ندارد که سریع این مسئله را حل کند، ازاینرو مردم خوزستان باید حداقل ۱۰ سال با این مشکل کنار بیایند.
حدود ده سال است که خوزستانیها با مشکل ریزگردها دستوپنجه نرم میکنند و هربار با بروز این پدیده ناگوار وعدههایی از طرف مسئولان جهت حل این معضل به مردم داده میشود.
چندی پیش میزان ریزگردها در برخی از مناطق خوزستان به 66برابر حد مجاز رسید که سبب مشکلات تنفسی و سایر مشکلات دیگر برای هماستانیهای خوزستانی بود.
در حالی که خوزستانیها منتظر واکنش امیدبخش مقامات اجرایی برای حل مشکل بودند معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست کشور اعلام کرد بحران ریزگردها دکمهای برای پایان دادن به این معضل ندارد و مردم خوزستان حداقل 10 سال باید با این موضوع کنار بیایند.
این صحبت رئیس محیط زیست کشور سبب نگرانی و دلخوری مردم خوزستان شد و خوزستانیها با بیان جملاتی نظیر "آیا اگر این ریزگردها به تهران هم میرسید مقامات محیط زیستی همین صحبت را میکردند؟" سعی در رساندن پیام انتقاد خود به مسئولان کشوری و استانی داشتند.
اکنون با گذشت بیش از ده سال از وقوع پدیده نامبارک ریزگردها در استان خوزستان هیچگونه طرح جامع و کاربردی برای مبارزه و پایان دادن به این معضل از سوی مسئولان بیان نشده و ظاهراً عزمی جدی برای ساخت دکمه حل بحران ریزگردها از سوی نهادها و سازمانهای زیستمحیطی کشور وجود ندارد.
خوزستانیها دیگر صحبتهای مسئولان محیط زیست را حفظ کرده و در زمان وقوع پدیده ریزگردها خودشان منبع و منشأ آن را از حفظ بیان کرده و درباره درصد این ریزگردها حدس و گمان میزنند.
بهعقیده بسیاری از کارشناسان زیستمحیطی بهترین و ایمنترین راه مبارزه با پدیده شوم ریزگردها افزایش کاشت درختهای مثمر در مناطق مختلف خوزستان بهویژه در مناطق فاقد پوشش گیاهی است.
درختانی که مانند گیاه پیچک عرض مدت کوتاهی رشد بسیار بالایی یافته و درصد مصرف آبشان نیز بسیار پایین باشد.
بهعقیده لادن خواجهحسینی کارشناس محیط زیست خوزستان ایجاد جنگلهای مصنوعی یکی از راهحلهای مناسب در مواجهه با پدیده ریزگردها بوده که با هزینهای کم توان اجرایی بالایی را دارد.
همچنین وی معتقد است: انجام برخی از راهکارهای گذشته نظیر مالچپاشی بهصورت مسکن و موقتی بوده که سبب عقیم ساختن زمین مالچپاشی شده میشود.
همچنین به درختان و پوشش گیاهی فعلی نیز توجه لازم نمیشود تا آنجا که در مدت کوتاهی بهعلت عدم آبیاری جنگلها شاهد آتشسوزی و از بین رفتن بسیاری از نخلها و دیگر درختان بودیم.
گاهی نیز با انجام مطالعات غیرکارشناسانه و یا اعطای مجوزهایی برای ساختوساز شاهد نابودی بیش از پیش مراتع و پوشش گیاهی در استان زرخیز خوزستان هستیم.
بحران کمبود آب مسئلهای تازه نبوده و بهسبب قرارگیری کشورمان در منطقه خشک آسیایی همیشه نیاز به جیرهبندی آب از طریق ذخیرهسازی این ماده حیاتی پشت سدهای کشورمان هستیم.
بسیاری از کارشناسان سیاسی، جغرافیایی و محیط زیستی پیشبینی خود را مبنی بر بروز جنگ آب بهجای جنگ نفت در آینده نزدیک بیان کرده و مردم را به رعایت مصرف این مایه حیاتی دعوت میکنند.
اما گاهی انجام برخی از تصمیمات غیرکارشناسانه سبب اتلاف بیش از پیش این مایع حیاتی میشود که در رأس این اعمال فاقد مطالعه میتوان به انتقال آب از یک حوضه آبی برای تأمین حوضه آبی دیگر استفاده میشود.
جعفر مرشدی، عضو هیئت علمی دانشگاه جهاد کشاورزی خوزستان اظهار داشت: در جوامع پیشرفته از نظر زیستمحیطی هیچگاه موضوع انتقال آب بهعلت هزینه گزاف این طرح بیان نمیشود.
وی افزود: خداوند با آگاهی خود جهان را خلق کرده و مسئله انتقال آب از یک حوضه آبی به جای دیگر سبب نابودی دو حوضه میشود زیرا اکوسیستم دو ناحیه تحت تأثیر دخالت بشر قرار گرفته که این مسئله تبعات سنگین زیستمحیطی را نیز سبب میشود.
حبیب آقاجری، نماینده مردم ماهشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در همایش صیانت از حوضههای آبی خوزستان اظهار داشت: وزارت نیرو بدون توجه به نیاز مردم و کشاورزان خوزستانی به حوضههای آبی طرح انتقال آب از سرچشمههای حوضههای آبی خوزستان را با جدیت دنبال کرده و به صحبتهای کارشناسی و مدارک اشتباه بودن این طرح توجهی ندارد.
وی افزود: اگر در منطقهای آب وجود ندارد یا میزان آن بسیار کم است باید صنایعی نظیر فولاد و کشت برنج و صیفیجات در این مناطق تعطیل و ممنوع شود.
نماینده مردم ماهشهر در مجلس شورای اسلامی گفت: مردم خوزستان مردمی فداکار بوده و این مسئله را در طول هشت سال دفاع مقدس ثابت کردهاند اما میزان درخواستی آب در بعضی از استانها نظیر اصفهان برای مصرف آشامیدن نیست وگرنه خود مردم خوزستان در طرح انتقال آب پیشقدم میشدند.
همچنین سیدعادل مولا معاون محیط زیست خوزستان نیز اظهار داشت: گونههای نادر و کمیاب حیوانی نظیر آهوهای میشداغ بهعلت کمبود آب در خطر انقراض قرار گرفتهاند که متأسفانه مسئولان کشوری و استانی به این مسئله بیتوجه هستند.
وی افزود: این گونهها برای رفع تشنگی خود دست به هر اقدام خطرناکی نظیر پرش به کانال زده که متأسفانه این کانالها در مناطق مختلف تحت پوشش سازمان حفاظت محیط زیست نبوده و سازمان آبوبرق خوزستان اغلب کانالهای غیرمجاز خود را در این مناطق احداث کردهاند.