فصلها یکی پس از دیگری آمدند و رفتند و اکنون قدم در فصل گرم سال نهادهایم اما در این میان بهار کتابفروشیهای پایتخت کتاب ایران چه گونه گذشت؟
کتابفروشیهای ما همچنان در فصل سرد سال جا خوش کردهاند و فضایی ساکت و سرد بر آنها حاکم است و انگار هنوز امیدی به آمدن بهار نیست. نهادها و دستگاههای مرتبط با مقوله کتاب و کتابخوانی به گفته خودشان هر روز در فکر چارهای برای بهتر شدن اوضاع بد فروش این محصول هستند اما به نظر میرسد هیچ کدام تاکنون راهگشا و چارهساز نبوده و نیست.
امروز روز فقط انبار کتابفروشیها نیست که غبار بیخریداری بر آنها نشسته بلکه این غبار به پیشخوان کتابفروشیها نیز رسیده است. شاید بتوان علت فروش پایین کتاب و کم استقبالی از آنها را علاوه بر بالا بودن قیمت کتابها به ممیزی و بیاعتمادی عمومی نیز نسبت داد چراکه ما گاهی مشاهده کردهایم کتابهایی که سالها در ورطه محاق بودهاند بعد از انتشار با استقبال بیشماری مواجه شدهاند و بعد از گذشت سالها همچنان در فهرست پرفروشها قرار دارند.
به هر روی، اگر بخواهیم با همین وضعیت پیش برویم دیری نخواهد پایید که باید شاهد بسته شدن همین دو ـ سه کتابفروشی شهرمان ـ اهواز باشیم.
سخن را کوتاه میکنم تا به سراغ کتابهای پرفروش سه ماه اخیر کتابفروشیهای اهواز بروم اما پیش از آن بیان چند مطلب کوتاه را خالی از لطف نمیدانم.
فروش یک کتاب به عوامل زیادی بستگی دارد. وضعیت و موقعیت کنونی یک جامعه، شرایط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی میتواند موجب شود یک کتاب پرفروشتر و یا کم فروشتر از دیگر کتابها شود. این را از آن جهت میگویم که پرفروش بودن یک کتاب دلیلی بر خوب بودن آن کتاب و کم فروش بودن یک کتاب دلیل بر بد بودن آن نیست بلکه احتمال آن میرود که متاثر از شرایط حاکم باشد.
البته ذکر این نکته نیز بسیار مهم است که وقتی ما از یک کتاب با لفظ پرفروش یاد میکنیم به این معنا نیست که آمار مطالعه افزایش یافته است بلکه به نسبت دیگر کتابهای نفروخته شده آن کتاب فروش داشته است و پرفروش بودن را فقط میتوان لفظی نسبی در این گزارش دانست. پس با دیدن عنوان یک کتاب پرفروش ذوق زده نشوید و بدون شناخت قبلی اقدام به خرید آن کتاب نکنید.
«بیشعوری»!
کتابفروشی رشد در سه ماهی که گذشت کتابهای پرفروشش را به شرح زیر معرفی کرد:
کتاب «بیشعوری»، نوشته خاویر کرمنت و ترجمه محمود فرجامی (نشر تیسا)، مجموعه داستان «شماره ناشناس» نوشته آرش آذرپناه (نشر نیماژ)، مجموعه داستان «یک روز قشنگ بارانی» نوشته اریک امانوئل اشمیت با ترجمه شهلا حائری (نشر قطره)، رمان «آدلف» اثر بنژامن کنستان با ترجمه مینو مشیری (نشر ثالث)، داستان بلند«دوستش داشتم» نوشته آناگاوالدا و ترجمه ناهید فروغان (نشر ماهی)، »دوست بازیافته» نوشته فرد اولمن با ترجمه مهدی سحابی (نشر ماهی)، مجموعه داستان «کاش کسی جایی منتظرم باشد» نوشته آناگاوالدا و ترجمه ناهید فروغان (نشر ماهی)، مجموعه شعر«پذیرفتن» سروده گروس عبدالملکیان (نشر چشمه)، کتاب شعر «خاطرات متروک» سروده سیامک عباسی (نشر ذهن آویز)، «بیشعوری2» نوشته خاور کرمنت با ترجمه اسحاق احمدی (نشر شبگون)، «زمینههای اجتماعی انقلاب ایران» نوشته حسین بشریه (نشر نگاه معاصر)، «وقتی نیچه گریست» نوشته اروین یالوم با ترجمه سپیده حبیب (نشر قطره)، «مثل خون در رگهای من» نامههای احمد شاملو به آیدا (نشر چشمه)، مجموعه شعر «در وضعیت کوانتوم» سروده بهزاد خاجات (نشر چشمه)، «آقای سفیر» گفتوگو با محمد جواد ظریف از محمدمهدی راجی (نشر نی).
باز هم «بیشعوری»!!
کتابفروشی شرق نیز که به لحاظ موقعیت مکانی تقریبا چند قدمی بالاتر از کتابفروشی رشد قرار دارد کتابهای زیر را در رده کتابهای پرفروش خود اعلام کرد:
«بیشعوری» نوشته خاویر کرمنت ترجمه محمود فرجامی (نشر تیسا)،«مجموعه پژوهشگران معاصر» صادق هدایت به قلم هوشنگ اتحاد (نشر فرهنگ معاصر)، «حکمت و سیاست» روایت خاطرات سید حسین نصر به کوشش حسین دهباشی (نشر سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی)، «منتخبی از شعرهای شاد به همراه چند عکس یادگاری» سروده فاطمه اختصاری (نشر نیماژ)، «مارک دو پولو» و «مارکو پلو» و «برگ اضافی» نوشته منصور ضابطیان (نشر مثلث)، مجموعه اشعار «سهراب سپهری»، «فروغ فرخزاد» ، «قیصر امینپور»، مجموعه شعر « من رویایی دارم» سروده یغما گلرویی، مجموعه شعر «باموشها» سروده مهدی موسوی، «سمفونی مردگان» نوشته عباس معروفی (نشر ققنوس)، رمان «فرشته ظلمت» نوشته ارنستو ساباتو با ترجمه مصطفی مفیدی (نشر فرهنگ نشر نو)، «گزینه غزل» سروده غلامرضا طریقی (نشر فصل پنجم)، کتاب «پیدا و پنهان» به کوشش محمدابراهیم صافی (نشر گرایش تازه)، مجموعه رباعی «دفی از پوست ابلیس» سروده ایرج زبردست (نشر نیماژ)، رمان «خاطرات تن» نوشته احلام مستغانمی با ترجمه رضا عامری (نشر افراز)، «ایران و آمریکا، گذشته شکست خورده، امید صلح» نوشته سید حسین موسویان (نشر تیسا)، کتاب «انتخابهای سخت» نوشته هیلاری رادهام کلینتون با ترجمه امیر قادری (نشر میلکان)، «سینما گران بزرگ»ترجمه نادر تکمیل همایونی (نشر دیبایه)، مجموعه کتابهای رمانهای جاویدان جهان (نشر افق) ، «پهلوی اول» (از کودتا تا سقوط) نوشته رضا مختاری اصفهانی (نشر پارسه)، کتاب «دایره المعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق» به نویسندگی جعفر شیرعلینیا (انتشارات سایان).
... و باز هم «بیشعوری»!!!
کتابفروشی محام نیز فهرست کتابهای پرفروشش را به این شرح معرفی کرد:
«بیشعوری2» نوشته خاویر کرمنت با ترجمه اسحاق احمدی (نشر شبگون)، کتاب «باستانشناسی کتاب مقدس» نگاهی نو به تاریخ قوم یهود و منشا کتابهای مقدس آن نوشته نیل آشرسیلبرمن و ایسرائل فینکلشتاین با ترجمه محمد کریمپور (نشر سبزان)، مجموعه شعر «عشق ما روی آب راه میرود» عاشقانههای نزار قبانی با ترجمه مجتبا پورمحسن و مهرناز زاوه (نشر مروارید)، مجموعه اشعار «سیمین بهبهانی» دفتر دوم (نشر نگاه)، مجموعه داستان «شماره ناشناس» نوشته آرش آذرپناه (نشر نیماژ)، «عاشقانههای ابونواس اهوازی» ترجمه زنده یاد عبدالمحمد آیتی (نشر نگاه)، «عقده ادیپ من» فرانک اوکانر ترجمه نسرین طباطبایی (نشر هیرمند)، «مثل خون در رگهای من» نامههای شاملو به آیدا (نشر چشمه)، مجموعه داستان «سه کتاب» نوشته احمد محمود (نشر معین)، رمان «خانه کاغذی» نوشته کارلوس ماریا دومینگوئز با ترجمه شقایق قندهاری (نشر آموت)، مجموعه داستان «آوازهای چوبی» نوشته ماندانا صادقی (نشر بوتیمار)، رمان «جزء از کل» نوشته استیو تولتز ترجمه پیمان خاکسار (نشر چشمه).
... و اما "... و امای" این گزارش!
... و اما کتابفروشی جعفری که یکی از کتابفروشیهای قدیمی اهواز و قدمت آن کمِ کم به 60 سال میرسد هیچ کتاب پرفروشی نداشته و آمار فروش خود را تقریبا صفر اعلام کرد.
کتابفروشی بینالمللیهم که...!