با توجه به اخبار منتشر شده در راستای تعرض به اثر تاریخی باستانی كوشك حمیدیه و در معرض تهدید و تخریب بودن آن، به علت حضور کارکنان شبکه بهره برداری کرخه و شاوور و وجود نخاله های این شركت، مسئولان میراث فرهنگی استان نسبت به پیگیری این وضع و رسیدگی به مرمت آن اقدام كرده اند.
مجتبی گهستونی دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان اظهار كرد: كوشك حمیدیه یكی از مهمترین بناهای استان خوزستان در حمیدیه بوده و تا ماه گذشته در اختیار سازمان آب و برق استان و به صورت مشخص در اختیار شركت بهره برداری كرخه و شاوور قرار داشت.
وی افزود: با تشكیل میراث فرهنگی اهواز و پیگیری های میراث فرهنگی خوزستان در اواخر سال ۹۳ این بنا به اداره كل میراث فرهنگی خوزستان واگذار شد. البته این واگذاری تاكنون به صورت قطعی انجام نشده است.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان تصریح كرد: بازدیدهای مكرری از این بنا انجام و مشخص شد كه بخش عمده ای از نخاله های موجود در بنا برداشته و به بیرون از ساختمان منتقل شده است.
گهستونی یادآور شد: نخاله های موجود در ساختمان باعث مسدود شدن مسیر بازدید از بنا شده بود. خوشبختانه نخاله ها منتقل شده و مسیر بازدید، ورودی بنا و زیرزمین خواناسازی شده و فاز اول مرمت نیز آغاز شده است.
وی عنوان كرد: در حال حاضر انتظار می رود كه شرکتهای آب و برق تمام تجهیزات خود را خارج كند تا واگذاری به صورت قطعی صورت بگیرد و مرمت را با راحتی بیشتری شروع كنیم.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان بیان كرد: امیدوارم كه بعد از مرمت بنا شاهد راه اندازی اداره میراث فرهنگی شهرستان حمیدیه باشیم. این بنا بعد از مرمت آماده بهره برداری می شود تا به یكی از فضاهای فرهنگی شهرستان محروم حمیدیه افزوده شود.
گهستونی ادامه می دهد: این بنا (كوشك حمیدیه) زیر نظر سازمان آب و برق بوده و ثبت ملی میراث فرهنگی شده است. قدمت این بنا به دوره قاجاریه برمی گردد.
وی تاكید می كند: بخشی از ساختمان ها و اماكنی كه متعلق به میراث فرهنگی بوده دست مالكان خصوصی، دولتی و یا خود میراث فرهنگی است. بنای كوشك حمیدیه در زمان جنگ به طور موقت دست نیروهای مسلح بوده و این بنا به مرور دستخوش تخریب های مختلف شد.
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان در پایان می گوید: میراث فرهنگی استان از دهه ۸۰ تمام تلاش خودش را برای حفاظت از این بنا انجام داده ولی به نتیجه نرسید چون بنا را در اختیار نداشت.
تعرضی در كوشك حمیدیه صورت نگرفته است
غلام جلیلی نیا رئیس اداره میراث فرهنگی اهواز نیز در این خصوص عنوان می كند: بر اساس اخباری كه دریافت شد به ما اعلام كردند كه این كوشك توسط عده ای مورد تعرض قرار گرفته ولی امروز وقتی برای بازدید به محل بنا رفتیم متوجه شدیم كه نه تنها تعرضی نشده بلكه كارهای خوبی هم در بنا صورت گرفته است.
وی می افزاید: از جمله كارهای خوب صورت گرفته در این بنا می توان از نجات بخشی بنا، خروج نخاله های ورودی زیرزمین و تقویت پایه های ساختمان نام برد. برنامه ریزی شده است تا این بنا مرمت شده و تمامی قسمت های ساختمان را باید مورد مرمت قرار بدهیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی اهواز با اشاره به اینكه قدمت بنا به دوره قاجار برمی گردد، بیان می كند: حفظ این گونه آثار باعث شناخت مردم نسبت به گذشته و هویت خودشان است. قطعا حفظ این آثار می تواند كاركردهای بسیار مناسبی برای آیندگان داشته باشد و در پیشبرد اهداف فرهنگی هم موثر باشد.
جلیلی نیا در پایان اظهار می كند: مردم هم باید كمك كنند و مشاوره های لازم را ارائه دهند و از توان های اداری و بودجه ای هم استفاده كنند.
سعید محمدپور حقوقی مسئول اداره حقوقی میراث فرهنگی خوزستان می گوید: با توجه به اینكه این اثر فرهنگی سال هاست كه در آثار ملی به ثبت رسیده و در سازمان آب و برق نیز بودجه ای برای مرمت آن در نظر گرفته نشده بود و استفاده ای هم از آن نمی كردند، متروك و بلااستفاده مانده بود.
وی اضافه كرد: با آب و برق صحبت كردیم و خیلی طول كشید تا این بنا را برای سه سال به ما دادند. در تفاهم نامه منعقد شده كه میراث بنا را مرمت كرده و بعد هم در اختیار میراث فرهنگی حمیدیه قرار دهیم.
مسئول اداره حقوقی میراث فرهنگی خوزستان تصریح می كند: این تنها بنای تاریخی شهر حمیدیه است و بنابراین نیاز به موزه دارد و یك مكان برای تجمع، تا مردم برای یادآوری گذشته تاریخی خود در آن حضور پیدا كنند. پیمانكار برای بنا گرفته و از این طریق نخاله های بنا و سقف زیر زمین را كامل ساماندهی كردیم.
محمدپور ادامه می دهد: میراث فرهنگی بنا را با صرف وقت و هزینه بسیار مرتب كرده اما ارزشش را داشت. ملك تازه دارد خودش را نشون می دهد و استحكام بخشی آن صورت گرفته است.
وی بیان می كند: برخی ها اعلام كرده اند كه بولدوزر آمده تا ملك را تخریب كند در حالی كه فقط برای انتقال نخاله ها آمده بود. خوشبختانه هم اكنون ملك آماده مرمت اصلی است.
کوشک حمیدیه مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است و در حمیدیه از توابع خوزستان، واقع شده و در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۳۹۸۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا همچون دیگر بناهای ثبت شده بارها مورد تعرض توسط شرکت بهره برداری کرخه و شاوور و شهرداری حمیدیه قرار گرفته است.
گفته می شود غانم سواری اولین کسی است که میراث باستانی این شهر را معرفی کرد و در زمینه جلوگیری از تخریب آثار باستانی شهر حمیدیه فعالیت کرده است.
سال ۱۳۸۴ خسارات وارد شده به کوشک حمیدیه نزدیک به ۶۰ درصد برآورد شده بود.