رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز گفت: براي جلوگيري از ايجاد تشويش و التهاب در جامعه، به آمارها و ارقام مربوط به سرطان كه در شبكههاي اجتماعي و فضاي مجازي منتشر ميشود، استناد نكنيد؛ تنها مرجع معتبر براي اين آمارها مركز تحقيقات سرطان است.
دكتر عبدالحسين طلاييزاده اظهار كرد: خوشبختانه آمار سرطان در كشور ما نسبت به كشورهاي غربي كمتر و شايعترين نوع سرطانها نيز در ایران نسبت به اين كشورها متفاوت است. در مجموع می توان گفت ابتلا به سرطان در كشور ايران نسبت به كشورهاي غربي كمتر يا حداقل مساوي است.
وي ادامه داد: سرطان در كشور يك مسأله جدي است؛ سرطان ها در اغلب جوامع با كنترل حوادث و تصادفات، دومين عامل مرگ و مير است. اين در حالي است كه در كشور ایران پس از بيماريهاي قلبي و عروق و حوادث و تصادفات، سومين عامل مرگ و مير به شمار می رود.
رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز اظهار كرد: شايع ترين نوع سرطانها در كشور سرطانهاي دستگاه گوارش و در رأس آن ها سرطان معده قرار دارد. و در كنار آن نيز سرطانهاي روده بزرگ است اما به طور اختصاصی شايعترين سرطان در خانمها سرطان سينه و در آقايان سرطان مثانه و پروستات است.
طلاييزاده عنوان كرد: سالانه در خوزستان از هر صدهزار نفر 13 نفر به سرطان معده و سپس روده و در كشور سالانه بين 75 هزار تا 78 هزار نفر به انواع سرطان ها مبتلا ميشوند. در استان خوزستان پراكندگي انواع سرطانها تفاوت زيادي با استان هاي ديگر ندارد. در نتيجه ميتوان گفت همان عواملي كه در استان هاي ديگر موجب ايجاد سرطان ميشوند، تقريبا در استان خوزستان نيز وجود دارد.
وي ادامه داد: اگرچه برخي عوامل محيطي ممكن است در ابتلا به سرطان تأثيرگذارتر باشند اما ارتباط دادن عوامل محيطي و ساير عوامل به این بیماری، هر چه هست بر اساس حدس و گمان است. چون كار تحقيقاتي شناخته شده و مدون كه مثلا ريزگردها در ابتلا به سرطان مؤثرند، انجام نشده و خبرهايي مبني بر اينكه ريزگردها موجب افزايش سرطان در استان خوزستان شده، بر اساس يك حدس و گمان است چون يك كار تحقيقاتي ثابت شده، انجام نشده است. البته تحقيقات زيادي در زمينه تأثيرگذاري عوامل محيطي بر بيماريهاي بدخيم عفوني، تنفسي، گوارشي، و بيماري هاي غير بدخيم در حال انجام است که مشخص می کند ريزگردها حاوی عامل مواد شيمیايي در هوا و خاك است و هر كدام ميتواند تأثير خود را بر اين بيماريها داشته باشد.
رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز گفت: عوامل محيطي موثر در بيماريها از جمله سرطان را ميتوان كنترل كرد اما برخي عوامل از جمله عوامل ژنتيكي غيرقابل كنترل هستند. اگرچه اين عوامل قابل دستكاري نيستند ولي علم پزشكي در حال رفتن به سمت و سويي است كه از طريق اصلاح ژنها، در اين زمينه عملكردي داشته باشد. ولي آنچه كه اكنون در دسترستر و انجام شدني است مداخله در عوامل محيطي و اصلاح اين عوامل است.
طلاييزاده اظهار كرد: با توجه به اينكه سرطانها قابل پيشگيري هستند؛ يكي از روشهاي پيشگيري از اين نوع بيماريها داشتن روش مناسب زندگي است. در روش مناسب زندگي، افراد بايد مواد غذايي سالم و فاقد تركيبات غير ارگانيك و مضر مانند نتيراتها، را استفاده كنند. همچنين از ميوهجات و سبزيجات و ساير محصولات فاقد سموم شيميايي استفاده كنند، غذاهايي مصرفي نیز غذاهای مانده نباشد.
وي افزود: در بحث عوامل محيطي نيز لازم است از انتشار دود كارخانهجات نفتي و ساير صنايع و همچنين پخش انواع امواج الكترومغناطيسي ممانعت شود و تا جايي كه امكان دارد انسان در معرض اين امواج قرار نگيرد. البته در زمينه پيشگيري از سرطان كارهايي صورت گرفته اما سيستماتيك نبوده اند. بنابراين لازم است اين كارها سيستماتيك و با مشاوره مراكز تحقيقاتي انجام بگيرد تا تأثيرگذاري بيشتري داشته باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز گفت: ابتلا به سرطان سينه در خانمها در كشور ما يك پنجم كشورهاي غربي است و آمار بالايي در مقايسه با اين كشورها ندارد. اما با تشخيص به هنگام، اين بيماري قابل علاجتر و نتيجه درمان بهتر خواهد بود. همچنين فرد طول عمر بيشتري خواهد داشت و پس از جراحي آسيب كمتري به بافت وارد ميشود. بنابراين تشخيص به هنگام بيماري سرطان در روند درمان بسيار ضروري و تأثيرگذارتر است.
طلاييزاده ادامه داد: انجام تمهيدات غربالگري و بيمارييابي براي چهار نوع سرطان از جمله سرطان سينه در خانمها، سرطان پروستات در آقايان و سرطانهاي معده و روده ضروري است لذا انجام يك روش ساده و ارزانقيمت به شرطي كه شركتهاي بيمه آن را بپذيرند، بسيار حائز اهمیت است.
وي افزود: براي تشخيص يك راه بهتر و راحتتر براي غربالگري اين چهار نوع سرطان، كارگروههايي تشكيل داديم كه کارشناسان ما در زمينه راديولوژي، پاتولوژي، جراحي سرطان، گوارش، آنكولوژي گردهم آمدند تا بهترين روش را با توجيهات علمي جهت كار غربالگري انجام دهند و آن را به متوليان درمان كشور ارائه دهند تا مورد استفاده قرار گيرد.
رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز عنوان کرد: با اجراي طرح تحول نظام سلامت، بسياري از داروها و بيشتر آزمايشات تشخيص سرطان تحت پوشش بيمه قرار گرفت. در حال حاضر نيز انجمنهاي خيريه بسياري جهت كمك به بيماران سرطاني در حال فعاليت هستند و بخش عمدهاي از مابهالتفاوت سهم بيمار را هم ميپذيرند.
طلاييزاده با بيان اينكه نيتراتها ميتوانند عامل اصلي در ابتلاء به سرطان هاي گوارشي بخصوص سرطان معده مؤثر باشند، اظهار كرد: اينكه تا چه اندازه مواد غذايي حاوي نيترات و يا سمومي همچون آفلاتوكسين كه ميزان غيرمجاز آن عامل مهمي در ابتلا به سرطان به شمار ميرود، هستند؟، بايد مورد بررسي قرار بگيرد. البته در مركز تحقيقات سرطان، در خصوص ميزان آفلاتوكسين در شيرهاي پاستوريزه بررسی هایی انجام داديم كه خوشبختانه اين ميزان بالاتر از حد غیرمجاز نبود. همچنين عنوان ميشد كه نان خشكي كه به دامها داده ميشود، كپك زده است و ميزان آفلاتوكسين بالايي داشته که موجب ایجاد سرطان میشود. اما با بررسيهاي انجام شده مشخص شد اينگونه نبوده و میزان آفلاتوکسین در حد نگران کنندهای نیست.
وي اظهار كرد: لفظ سونامي سرطان يك لفظ غلطي است كه با انتشار آن در جامعه، ترس و واهمه بيموردي در دل مردم ايجاد شد. به طوري كه مردم بيدليل تصور ميكنند كه سرطان گرفتهاند. هرچند بهتر است افراد از علائم سرطان آگاه باشند، اما هر نشانهاي نبايد به سرطان ربط داده شود. ترس و واهمه بيمورد ايجاد كردن در جامعه خطرات خاص خود را دارد. به طوري كه استرسهاي مداوم سيستم ايمني را تضعيف كرده و ترس از سرطان نيز ممكن است عامل ايجاد بيماري باشد. بنابراين پرهيز از اين استرسها در زندگي ضروري است.
رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز عنوان كرد: از آنجايي كه سرطان عامل واحدي ندارد، بنابراين انجام يك كار واحد و منحصر به فرد براي پيشگيري از سرطان ممكن نيست و می توان با انجام مجموعهاي از كارها از اين بيماري در آينده جلوگيري کرد. داشتن سبك زندگي صحيح، ورزش، جلوگيري از بيتحركي، داشتن شادابي، پرهيز از استرسها، تغذيه سالم و استفاده از سبزيجات تازه و ارگانيك و فاقد آلودگي و جلوگيري از ايجاد عفونتهاي مختلف، از جمله عوامل مؤثر در پيشگيري از سرطان بشمار ميرود.
طلاييزاده گفت: برخي از عوامل نيز وجود دارند كه به دست مردم قابل كنترل نيستند بلكه بايد توسط دولتمردان و مسوولان انجام شود؛ از جمله اين اقدامات ميتوان به پيشگيري از انتشار آلودگيهاي محيطي مانند دود خودروها و ترافيك، آلودگي ناشي از دود كارخانهجات و ديگر موارد اشاره كرد. همچنين لازم است فاضلابها به خوبي تصفيه شوند و از ورود فاضلاب به بخش آب شرب جلوگيري به عمل آيد. از انتشار فاضلابها نیز در سطح معابر باید پيشگيري كنند چون زماني كه فاضلابها در سطح معابر خشك شود، در هوا پخش شده و اين عاملي براي بيماري خواهد بود. توجه به اين نكته نيز حائز اهميت است كه سيم هاي برق فشار قوي كه از نزديك آپارتمانهاي بلند عبور ميكنند بسيار خطرناكند. در نتيجه لازم است تمهيدات مناسب در اين زمينه انديشيده شود.
وي خاطرنشان كرد: تاكنون به طور صد در صد نوع مواد شيميايي، تركيبات مضر و نوع ميكروبها در ريزگردها هنوز ثابت نشده است. اما آنچه كه مسلم است، اين است كه ريزگردها بر سلامت انسان تأثير بد ميگذارد و كيفيت زندگي را كاهش ميدهد اما اينكه كسي بگويد اين ريزگردها داراي مواد راديواكتيو است، هنوز ثابت نشده و نبايد كسي از مطرح كردن اين موضوع به نفع خود استفاده كند.
رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علومپزشكي جنديشاپور اهواز گفت: هيچكدام از آمارها و ارقامي كه در شبكههاي اجتماعي در مورد ميزان سرطان مطرح ميشود را تأييد نميكنيم چون هيچكدام از آنها پايه و اساس ندارد و بعضا مغرضانه و با اهداف سياسي، اجتماعي يا فرهنگي و براي ايجاد ترس و واهمه در دل مردم پخش ميكند.