دستفروشی به‌ویژه در محل‌های عمومی و نامناسب، پدیده نامطلوب شهرهای ماست؛ پدیده‌ای که می‌رود تا توازن فرهنگی و اجتماعی را به هم بریزد. دستفروشی شغلی است که در علم اقتصاد امروز نه جایگاهی دارد و نه می‌توان روی آورده‌های اقتصادی آن حسابی باز کرد.

 به گزارش فارس، تجارت به شیوه دستفروشی نه به سود تولیدکننده‌هاست و نه به سود مصرف‌کنندگان. حتی آنهایی که از راه دستفروشی به فروش کالا مبادرت می‌کنند شاید آرامش دلخواه خود را به دست نیاورند.
تأثیرات سوء این شغل در جامعه شهری به شکل‌های مختلف نمود دارد که مهم‌ترین آن تخریب نما و زیبایی شهر، نبود آرامش برای شهروندان، ایجاد ترافیک در شهرهای شلوغ، مزاحمت برای پیاد‌ه‌ها، تشدید بی‌اعتمادی و... است.  در خیابان‌های شهرهای بزرگ کشور نه‌تنها گداها که دستفروشان هم می‌توانند هر جا که دوست داشتند بساط پهن کنند، جار بزنند و کالاهایشان را بفروشند. دستفروشی چیزی نیست که فقط در شهرهای بزرگ دیده شود. امروز این به‌اصطلاح  معضل در شهرهای کوچک هم رونق دارد؛ کاری که وقتی افراد به پایان خط می‌رسند و برای کسب درآمد منبعی ندارند، به آن روی می‌آورند. در حقیقت آغاز این کار در پایان سردرگمی و ناچاری اتفاق می‌افتد.
اما دستفروشی چند وقتی است که در سطح شهرها به شدت افزایش یافته است تا حدی که تعداد آن‌ها از مغازه‌های رسمی در سطح شهر بیشتر شده است، این بار دستفروشان با ماشینی حاوی بار خود به خیابان‌های سطح شهر می‌آیند و هرکجا که بشود توقف کرد بساط خود را پهن می‌کنند تا اجناس خود را بفروشند.
ترافیک سنگین، تصادفات و ... همگی از عوامل حاشیه‌ای وجود این افراد در سطح شهر هستند ولی مشکلاتی که برای اصناف مختلف در سطح شهر ایجاد می‌شود از تاثیرات مستقیمی است که بر بازار و اقتصاد شهر گذاشته‌اند.
 
*بازار ناراضی است
یکی از بازاریان شهرستان شوشتر می‌‌گوید: همه عوارضات، قبوض و ... برای بازاریان به تعرفه تجاری محاسبه می‌شود ولی متاسفانه وجود دستفروشان باعث شده است که درآمد در سطح شهرستان به کمتر از 50 درصد کاهش یابد.
علی خسروی ادامه می‌دهد: برق تجاری برای هر بازاری بیش از 3 برابر برق خانگی محاسبه می‌شود و این در حالی است که هیچ دستفروشی نمی‌خواهد هزینه برق و آب و عوارض شهری بپردازد و این باعث اختلاف هزینه‌ها و قیمت‌های میان بازار و دستفروشان است.
وی اظهار می‌دارد: عرضه اجناس دسته چندم و به صورت کاملا غیرقانونی در سطح شهرستان از دیگر مشکلاتی است که حضور دستفروشان در سطح شهرستان به وجود می‌آورند.
خسروی با تاکید بر اینکه عرضه محصولات غذایی از طریق دستفروشان کاملا غیر بهداشتی است، تاکید می‌کند: دستفروشان مواد غذایی، میوه و مواد پروتئینی را در سطح شهرستان شوشتر عرضه می‌کنند و این باعث می‌شود تا بهداشت عرضه مواد غذایی به طور کامل به مخاطره بیفتد.
 
* جایگاه قانون در حل این معضل شهری
نماینده شورای اصناف شهرستان شوشتر می‌گوید: برخورد با دستفروشان و کسانی که مخل فعالیت بازار هستند در قانون به خوبی پیش بینی شده است اما نسبت به اجرای آن بی‌توجهی می‌شود.
علی سوزنگر با اشاره به میزان اختیار شورای اصناف خاطر نشان می‌کند: برخورد با دستفروشان در اختیار شورای اصناف نیست زیرا این تشکل تنها می‌تواند با کسانی برخورد کند که دارای مغازه و زیر نظر یک اتحادیه صنفی در حال فعالیت باشند و با دستفروشان که محل ثابتی ندارند شورای اصناف نمی‌تواند برخورد کند.
وی می‌گوید: در ماه‌های گذشته بیش از همیشه دستفروشی میوه در سطح شهرستان به وجود آمده و این امر باعث نارضایتی اتحادیه میوه و تره بار در شوشتر شده است.
سوزنگر با اشاره به معایب اینگونه فعالیت در سطح شهرستان، اظهار می‌دارد: نخستین زیانی که حضور دستفروشان در سطح شهرستان شوشتر دارد از رونق انداختن بازار است زیرا این افراد دستفروشانی از شهرهای مجاور هستند که به صورت غیرمجاز در حاشیه شهر اقدام به فروش میوه و تره بار می‌کنند و این امر باعث از رونق افتادن بازار شهرستان شوشتر می‌شود.
نماینده شورای اصناف شهرستان شوشتر می‌افزاید: موارد متعددی کم فروشی در این بساط‌ها و بازارچه‌های سیار غیرمجاز دیده شده است که همین امر می‌تواند توجیه قیمت بسیار کم میوه در این بازارچه‌ها باشد.
وی می‌گوید: اگر قرار است با این افراد برخوردی انجام شود باید این برخورد به صورت قاطع و مداوم باشد د ر این صورت می‌توان امیدوار بود که این معضل برای همیشه برطرف ‌شود.
 
*ورود دستفروشان از حاشیه به متن
رئیس اتحادیه میوه و تره بار شهرستان شوشتر در این باره می‌گوید: دستفروشی به حدی رسیده است که حتی در بازار نیز برخی اقدام به دستفروشی می‌کنند که این امر بی سابقه است.
به گفته غلامعلی زاده بخشی، وجود دستفروشان، گاری‌های حمل بار و موتورسیکلت‌ها و ... در سطح بازار باعث شده است که تردد برای مردم در این مکان به سختی انجام شود.
وی با اشاره به معایب وجود این افراد در بازار می‌گوید: وجود این افراد در سطح بازار علاوه بر اینکه به نحوی زیان به بازاریان وارد کرده باعث مزاحمت برای نوامیس مردم نیز شده است که بارها برای این مشکل به پلیس گزارش شده است.
رئیس اتحادیه میوه و تره بار شهرستان شوشتر  تاکید می‌کند: حضور نیروی انتظامی در بازار می‌تواند در برخورد با این شرایط بسیار مفید باشد.
 
*برخورد با دستفروشان وظیفه شهرداری
حال آیا شهرداری‌ها ابزار لازم برای حل این مشکل را دارند؟ قانونگذار برای آنکه گستره این تبصره را افزایش دهد، در بند 20ماده 55 اصلاحی قانون شهرداری‌ها به‌طور صریح به این موضوع اشاره دارد که "جلوگیری از ایجاد و تأسیس تمامی اماکنی که به‌نحوی موجب بروز مزاحمت برای ساکنان یا مخالف اصول بهداشتی در شهر‌هاست وظیفه شهرداری است و شهرداری مکلف است از آنها جلوگیری کند".
رئیس شورای اسلامی شهرستان شوشتر نیز با اذعان به این قانون، اظهار می‌دارد: برخورد با دستفروشان سطح شهرستان شوشتر وظیفه شهرداری است و کوتاهی از این وظیفه باعث شده است تا این معضل روز به روز رشد بیشتری کند.
امیر رسولی می‌گوید: شهرداری به قوانین خود واقف نیست و در راستای اجرای قانون شهرداری هیچ تلاشی نمی‌کند و این خود معضلی است.
این مقام مسئول می‌افزاید: شهرداری در برخورد با این مشکلات نباید منتظر مصوبه شورای شهر باشد زیرا شورای اسلامی شهر از شهرداری اجرای کامل قانون را انتظار دارد.
وی تاکید می‌کند: اجرائیات شهرداری شوشتر از برخورد با دستفروشان ناتوان است و باید در این باره تلاش بیشتری شود و سرپرست شهرداری در این باره دقت نظر بیشتری انجام دهد.
 
*مدیریت شهری سرگردان در برخورد با دستفروشان
در همین حال، رئیس شورای اسلامی شهر شوشتر معتقد است: مدیریت شهری درباره برخورد با دستفروشان سرگردان است و هنوز تکلیف چنین معضلی مشخص نشده است.
نظر حسین زاده با اشاره به اینکه قانون شهرداری در این باره صراحت دارد، می‌افزاید: قانون شهرداری‌ها وظیفه شهرداری را در این باره مشخص کرده است و مبارزه با سدمعبر و دستفروشان از وظایف ذاتی شهرداری به شمار می‌آید.
وی تاکید می‌کند: دستفروشی در سطح شهرستان شوشتر به حدی افزایش یافته که شهرداری در شرایط کنونی نمی‌تواند با آن برخورد کند و باید همگی برای این امر دست به دست هم دهیم.
حسین زاده با تاکید بر اینکه در این باره باید نیروی انتظامی همکاری داشته باشد، می‌افزاید: حضور نیروی انتظامی در برخورد با مشکل دستفروشان شهرستان الزامی است.
از سوی دیگر، فرمانده ناحیه انتظامی شهرستان شوشتر از آمادگی کامل نیروی انتظامی برای همکاری با شهرداری در این برخورد با سد معبر خبر می‌دهد.
سرهنگ صادق تاجی پور می‌افزاید: شهرداری هر زمانی که نیاز به کمک داشته باشد با هماهنگی قبلی در زمان مقرر از کمک نیروی انتظامی استفاده کند.
وی تصریح می‌کند: همه مسئولان و به خصوص مدیریت شهری شوشتر باید عزم جدی برای حل مشکل داشته باشد زیرا نیروی انتظامی به تنهایی در برطرف شدن مشکلات تاثیرگذار نیست.
 
 گزارش: مجتبی نارنج پور