رييس سازمان حفاظت محيط زيست در اولين كنفرانس ملي علوم و مهندسي محيط زيست در اهواز گفت: شايد نگاه علمي توام با دورانديشي در حل مشكلات، مورد پسند برخي​ها واقع نشود اما اگر امروز ما دچار صدماتي هستيم به دليل نگاه غيركارشناسي و عدم پايبندي به قانون و برنامه است.

معصومه ابتكار امروز (28 بهمن​ ماه) در اين كنفرانس كه در دانشكده علوم دانشگاه شهيد چمران اهواز آغاز به كار كرد، اظهار داشت: تمايز رويكرد اين دولت با برخي رويكردهاي گذشته، تاكيد بر نظر كارشناسي و پرهيز از تصميمات آني و فوري در بررسي و حل معضلات بوده است.

وي ادامه داد: وقتي مركز پژوهش​هاي مجلس شورای اسلامي اعلام مي​كند 75 درصد برنامه​اي مانند برنامه چهارم توسعه اجرا نشده است، نشان‌دهنده همان نگاه غيركارشناسي به موضوعات است.

رييس سازمان حفاظت محيط زيست اظهار كرد: وقتي در يك دوره با بي​توجهي مواجه شويم، معضلات زيست​محيطي از اين دست كه در استان خوزستان پديد آمد، نمود پيدا مي​كند و در اين شرايط، طبيعت نمي تواند خود را تجديد كند.

ابتكار افزود: دانش امروز اين موضوع را ثابت مي​كند که اگر بهره​برداري، تخريب و برداشت از منابع طبيعي را به حدي انجام دهيم كه طبيعت نتواند خود را بازسازي كند، طبيعت تجديد نمي​شود. در مورد منابع آب نيز شرايط به همين‌گونه است. ميزان برداشت و بهره​برداري از طبيعت تا زماني امكان تجديدپذيري مي​دهد كه چرخه هيدرولوژيك را از بين نبريم اما وقتي اين چرخه از بين مي​رود، چيزي براي طبيعيت باقي نمي​ماند كه تجديد شود.

وي با بيان اين‌كه بخش مهمي از اين مشكلات ناشي از فقدان علمي است، عنوان كرد: بسيار تمايل داشتم كه در زمان وقوع پديده ريزگردها در استان خوزستان حضور يابم اما به تصميم دولت وزير بهداشت به عنوان نماينده دولت به خوزستان سفر كرد. معتقدم در فضايي بايد در اين زمينه صحبت كنيم كه مباحث به طور جدي و علمي مطرح شود و با نگرش علمي و كارشناسي با مسائل برخورد كنيم. اما وقتي كه نگرش​هاي علمي را با نگرش​هاي ديگر از جمله ديدگاه​هاي سليقه​اي و نگرش​هاي سياسي مداخله دهيم، فضا براي صحبت كردن مناسب نخواهد بود.

معاون رييس جمهور گفت: همه، ساكنان زمين و سوار بر يك كشتي هستيم. بنابراين هر فعاليتي كه در هر نقطه از جهان انجام مي​شود، بر نقاط ديگر جهان تأثير مي​گذارد.

ابتكار به برگزاري پيش‌كنفرانس COP (متعاهدين تغييرات آب و هوا در ژنو) اشاره كرد و گفت: در اين برنامه سند اوليه توافق جديد پس از توافق "كيوتو" كه عنوان مي​كند دماي زمين نبايد بيش از اين افزايش يابد، تدوين شد. بر اساس اين توافق همه كشورها متعهد هستند كه ميزان توليد گازهاي گلخانه​اي كه موجب افزايش دماي زمين مي​شود را كاهش دهند و در دولت يازدهم نيز در اين زمينه كارهاي بزرگي در حال انجام است.

وي افزود: در توافق جديد دنيا، بايد همه كشورها قبول مسئوليت كنند اما مبحثي كه از سوي كشورهاي در حال توسعه در اين زمينه مطرح مي​شود اين است كه مسئوليت تاريخي توليد گازهاي گلخانه​اي را بايد كشورهاي توسعه‌يافته كه به مدت 60 سال اين گازها را توليد كرده​اند، بپذيرند. البته توافق جديد هنوز نهايي نشده اما با توجه به نگراني جهاني در اين رابطه قطعا تا پايان سال ميلادي جديد نهايي خواهد شد. ما نيز در مذاكرات، نگراني جدي خود را در اين زمينه اعلام و خوزستان را به عنوان نمونه در اين مذاكرات مطرح كرديم.

رييس سازمان حفاظت محيط زيست گفت: بنابراين با اين شرايط بايد در جهت بهينه​سازي مصرف تلاش كنيم. شايد بپرسيد كه بهينه‌سازي مصرف چه ارتباطي با گردوغبار دارد، كه لازم است بدانيد اين دو ارتباط بسياري با هم دارند. در اين زمينه ادارات، مجموعه​هاي مختلف، فلرهاي نفتي، نيروگاه​ها و حتي منازل نيز بايد در بهينه‌سازي مصرف نقش داشته باشند.

ابتكار اظهار كرد: گام دوم در اين زمينه بحث انطباق است. توافق جديد عنوان مي​كند كه كشورها بايد بتوانند با استفاده از فن​آوري​هاي مختلف جديد و نوين خود را با اين شرايط منطبق كنند چرا كه اين يك فرايند جهاني است و پس از مساله صلح و امنيت كه براي همه دنيا و به خصوص منطقه ما حائز اهميت است، فرايند زيست‌محيطي و گرم شدن زمين از مهم​ترين چالش​هاي جهاني محسوب مي​شود كه نيازمند همگرايي و تلاش همه مجموعه​هاي دولتي، مردم​نهاد، خصوصي، و حتي مردم است تا اين معضلات حل شود.

وي الگوي فعلي كشاورزي در كشور را الگويي بين سنتي و نوين عنوان كرد و گفت: الگوي كشاورزي ما بايد اصلاح شود چون امكان ندارد با اين شيوه بتوان ادامه داد. در كشاورزي 94 درصد آب با راندمان 30 درصد و با بهره‌وري پايين و آلودگي​هاي ناشي از مصرف كود و سم، به مصرف مي​رسد كه ادامه كار با اين شرايط امكان‌پذير نيست.

معاون رييس جمهور گفت: يك صندوق بين​المللي حمايتي در اين زمينه پيش‌بيني شده ولي تاكنون كشورهاي بزرگ حتي به يك درصد از تعهدات خود در قبال اين صندوق عمل نكرده‌اند.

رييس سازمان حفاظت محيط زيست عنوان كرد: طي 10 سال گذشته كانون​هاي فرسايش بادي به ميزان 27 درصد در كشور افزايش داشته​اند. لذا تغييرات اقليم مساله​اي است كه بايد ابتدا با رويكرد علمي و به دور از غوغاسالاري و مسائلي كه بخواهند نگراني شديد در مردم ايجاد كند، بررسي و مطرح شود تا اين راه​حل​هاي علمي به نتيجه منتهي شود و بتوانيم مردم را در مقابل آسيب​ها حفاظت كنيم.

ابتكار با اشاره به مصوبه روز يكشنبه دولت در زمينه مقابله با پديده ريزگردها اظهار كرد: پس از نشست​هاي متعدد كارشناسي؛ فراهم​آوري امكانات براي انجام واكنش سريع با قابليت پيش​بيني، هشدار به مردم و تجهيز مراكز درماني، تجهيز اماكن به سيستم​هاي تهويه، پيش​بيني تسهيلات ويژه در بحث حمل​ونقل و ساير موارد به تصويب دولت رسيد.

وي ادامه داد: پس از مرحله واكنش سريع كه در برنامه كوتاه​مدت تعريف مي‌شود، اقدامات ميان​مدت قرار دارد كه در اين زمينه اعتباراتي به منظور مقابله با اين پديده پيش​بيني شده است و از آنجا كه دانشگاه​های محلي، طبيعت منطقه و درد مردم را به خوبي مي​شناسند، لازم است نظر كارشناسي را به اين دانشگاه​ها واگذار كنيم. همچنين در مطالعات بلندمدت با تدوين يك برنامه مناسب بايد به مقابله با اين پديده پرداخته شود. علاوه بر استان خوزستان، استان​هايي چون سيستان و بلوچستان، ايلام و لرستان نيز برخي با منشا منطقه​اي و برخي با منشا داخلي با اين پديده درگير هستند.

رييس سازمان حفاظت محيط زيست اظهار كرد: راه مواجهه با اين معضلات ايجاد فضاي اجتماعي توام با نگراني نيست بنابراين بايد فضايي سالم براي نقد، شنيدن صداي مردم و حتي اعتراض ايجاد كنيم. اما بايد مراقب بود كه با اين مباحث مواجهه علمي داشته باشيم چرا كه هيچ مسئولي نمي‌تواند بگويد اين معضلات را در يك ماه حل مي​كند. اگر عراق موضوع را حل كند، تكليف نقاطي از جمله مرزهاي سوريه، اردن، و صحراي آفريقا چه مي‌شود؟

ابتكار به وقوع پديده گردوغبار پكن اشاره كرد و گفت: با اينكه دولت چين، اقدامات بسياري در جهت مهار اين پديده انجام داد، ولي عملا نتوانست به نتيجه​اي قطعي برسد لذا بايد پرسيد كه آيا همه مغزها از پكن فرار كرده‌اند؟

معاون رييس جمهور در پايان، عزم و اراده دولت يازدهم را بر حل معضلات زيست محيطي محكم دانست و گفت: البته دولت به تنهايي نمي​تواند به نتيجه مطلوب در اين زمينه برسد، حل اين معضلات به يك پشتوانه اجتماعي با منشاء دانشگاه​ها نيازمند است.