خوزنیوز: ورود ریزگردها به خوزستان مشکل جدیدی نیست؛ حدود ده سال است که مردم در استان خوزستان و چند استان دیگر دچار این پدیده شوم شده اند و هنوز که هنوز است سازوکار مدیریت بحران در این قضیه سروشکل منظمی به خود نگرفته است؛ مطمئن ترین منبعی که یک شهروند اهواز برای اطلاع از وقوع این اتفاق دردست دارد این است که پرده را کنار بزند و با قرمزی هوای شهر مواجه شود! دست کم تا جایی که حافظه نگارنده اجازه می دهد تابحال نشده مردم پیش از تنفس ریزگرد یا دیدن آن با چشمان خود، از تلویزیون یا رسانه ها از احتمال وقوع آن مطلع شوند. تعطیلی ها هم که بیشتر جنبه تزئینی ماجراست و اعلام آن با تعلل فراوان همراه است، االبته گر اعلام شود.

پیشبینی گردوغبار کار حساسی است

مدیرهواشناسی خوزستان گفت: مسئولیت اعلام تعطیلی مدارس برعهده ستاد بحران استانداری خوزستان است که آن هم مستلزم طی کردن پروسه ای است؛ در این میان تنها وظیفه ای که برعهده اداره هواشناسی است اطلاع رسانی می باشد.

کوروش بهادری یادآورشد: پدیده گردوغبار در کل دنیا از آن دسته مسائلی نیست که از قبل قابل پیشبینی باشد بلکه پیشبینی آن از حساسیت برخوردار است و به علاوه در گردوغبار اخیر، تنها پنج درصد از نواحی استان یعنی اهواز و آبادان درگیر این مشکل شدند.

وی ادامه داد: ازسوی دیگر منبع این گردوغبار در کشور عراق است و عراق کشوری است که حتی یک ایستگاه هواشناسی در آن وجود ندارد و وقتی در منبع پدیده، اطلاعات هواشناسی را نداریم کاری از دستمان برنمی آید. متاسفانه از دوماه پیش تاکنون نیز امریکا ماهواره هواشناسی خود را بر روی ما قطع کرده و ما هیچ دیتایی از این ماهواره ها در اختیار نداریم؛ همین اطلاعاتی هم که ازسوی همکاران ما اعلام می شود براساس تجربیات قبلی است.

بهادری اعلام کرد: تا دو هفته آینده ماهواره ای که جدیدا با کمک استانداری خوزستان خریداری شده در کشور عراق راه اندازی می شود تا از این طریق بتوانیم براساس داده های این ماهواره، از گردوخاک عراق زودتر خبردار شویم.

تصمیم‌گیری در ستاد بحران

مدیركل آموزش و پرورش خوزستان در این‌باره به خبرنگار همشهری می‌گوید: مدیریت بحران استان بر اساس آماری كه محیط‌زیست می‌دهد، برای تعطیلی مدارس در زمان گرد و غبار تصمیم‌گیری و آن را ابلاغ می‌كند. ما نیز از طریق رسانه‌ها مردم را مطلع می‌كنیم. قبول داریم كه گاهی خبر تعطیلی دیر اعلام می‌شود. به‌طور مثال تصمیم برای تعطیلی روز شنبه ساعت 8 شب جمعه نهایی شد و تنها راه آن اعلام از طریق صدا و سیما بود. این مشكل به این دلیل است كه این پدیده چنان با سرعت اتفاق می‌افتد كه در پاره‌ای مواقع امكان اطلاع‌رسانی به موقع وجود ندارد.  وی بهترین راهكار برای اطلاع‌رسانی به موقع را ارسال پیامك به شهروندان می‌داند و می‌گوید: حتی در زمان تصویب تعطیلی در ستاد بحران ممكن است مردم به موقع خبردار نشوند. زیرا امكان دسترسی همه مردم به اینترنت و سایت‌های خبری وجود ندارد. بنابراین به نظر می‌آید ارسال پیامك به‌صورت گسترده بسیار مطمئن‌تر و سریع‌تر است كه هزینه آن را می‌توان از محل اعتبارات مدیریت بحران تأمین كرد.

گردوغبار خوزستان فقط برای اهواز نیست

مدیرهواشناسی خوزستان دررابطه با تفاوتی که میان اهواز و سایر مناطق خوزستان هنگام وقوع گردوغبار و اعلام تعطیلی و اطلاع رسانی وجوددارد گفت: عزیزانی که در اهواز و شهرستان های دیگر زندگی می کنند هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و هرجا میزان آلایندگی به حد غیرقابل تحملی برسد آن نقطه باید تعطیل اعلام شود.

وی عنوان کرد: به تازگی یک دستگاه سنجش آلایندگی که حدود 500 میلیون تومان قیمت دارد خریداری شده و در اهواز نصب می شود؛ در مرحله بعد این دستگاه ها، با توجه به بالا بودن قیمت آن، به محض تامین اعتبار در باقی شهرهای درمعرض گردوغبار استان ازجمله ماهشهر، امیدیه، بستان و سوسنگرد نیز تهیه و نصب خواهدشد.

تعطیلی پس از مرگ سهراب

مردم خوزستان انتظار دارند درمواقع بحرانی وضعیت آب و هوا، علاوه بر اطلاع رسانی صحیح و به موقع، به دلیل حفظ سلامتی ناچار به عبورومرور و تنفس در شهر نباشند و چاره آن نیز تعطیل شدن مدارس و ادارات است. اما آن چه شاهد آن هستیم این است که حتی اطلاع رسانی همگانی نیز پس از رسیدن به اوج گردوغبار و چه بسا پس از فرونشستن آن انجام می شود.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان دررابطه با این قضیه گفت: قانون و قاعده کار این است که ابتدا اداره هواشناسی باید به طور رسمی و کتبی پدیده گردوخاک را اعلام کند؛ پس از آن باید میزان غلظت گردوغبار را ازسوی محیط زیست استعلام کنیم، زیرا بسته به میزان آلودگی، تعطیلی مهدکودک ها، مدارس و ادارات متفاوت است. به طوری که مطابق دستورالعمل ها اگر میزان گردوغبار در هوا به عدد 1000 برسد در مهدکودک ها، تا عدد 1500 در مدارس و بالاتر از 2500 و 3000 موجب تعطیلی ادارات می شود.

هاشم بالدی عنوان کرد: وقتی این اطلاعات ازسوی محیط زیست به ما داده می شود، اقدام به رصد نمودن ایستگاه های سنجش آلودگی هوا در شهرستان های مختلف می کنیم تا در هر شهرستان هماهنگی و تایید ما، ملاک عمل آنان شود. در مرحله بعد به منظور تعطیلی مقاطع تحصیلی، با اداره کل آموزش و پرورش هماهنگی انجام می شود زیرا در برخی از اوقات دانش آموزان در ایام برگزاری امتحانات نهایی به سر می برند و تعطیل شدن مدرسه ، می تواند در تقویم تحصیلی آنان خلل ایجاد کند.

وی یادآورشد: از آن جا که تعطیلی نیازمند رایزنی متولیان بهداشت است، در جلسات تصمیم گیری از اورژانس، بهداشت و هلال احمر نیز دعوت به عمل می آید. در تعطیلی روز شنبه، تا ساعت 9 شب مسئولان مشغول برگزاری جلسه درپی اعلام تعطیلی بودند و تاخیری که در اطلاع رسانی به وجود آمد، به دلیل آن بود که ماهیت گردوخاک داخلی بود؛ اگر منبع این پدیده از کشور عراق باشد حدود شش ساعت طول می کشد تا به خوزستان برسد؛ اما درصورت داخلی بودن منبع گردوغبار، ممکن است در عرض یک ساعت شهرها دچار مشکل شوند.

مدیرکل بحران استانداری خوزستان گفت: همین جا از همه مردم خوزستان به دلیل تاخیری که در اطلاع رسانی و تعطیلی به وجود آمد عذرخواهی می کنیم.

تعطیلی نخواستیم، به موقع اعلام کنید

در این زمینه معاون تربيت​بدني و سلامت آموزش و پرورش كل خوزستان با اشاره به اين​كه​ پيش​بيني و زمان درست اعلام اين پديده بسيار مهم است، تصريح​كرد: تعطيلي مدارس در حوزه آموزش و پرورش نيست بلكه اعلام تعطيلی از طرف مدير كل مديريت بحران استانداری، معاون عمرانی استاندار و يا شخص استاندار صورت مي​گيرد و آموزش و پرورش نمي تواند مدارس را تعطيل كند.

معزي با اشاره به اين كه آموزش و پرورش نگاه جدي به سلامت دانش​آموزان دارد، ادامه داد: عدم اطلاع​رساني درست و به موقع براي تعطيلي مدارس سبب بروز برخي بي​نظمي​ها و ناهماهنگي​ها در مدارس مي​شود.

یکی از شهروندان گله مند اهوازی در این رابطه به خوزنیوز گفت: من در اداره مشغول به کار هستم و در روزهای سه شنبه و پنج شنبه هفته قبل در اوج گردوغبار بدون این که از قبل ماسک تهیه کرده باشم یا در فکر وسیله نقلیه راحت تری باشم تا رسیدن به تاکسی و اتوبوس ناچار به طی مسیری طولانی شدم؛ از مسئولان انتظار ندارم یک شبه مشکل گردوغبار را حل کنند؛ حتی نمی گویم ظرف چنددقیقه ادارات و مدارس را تعطیل اعلام کنند، ولی دست کم انتظار دارم به موقع به ما وضعیت بحرانی هوا را هشدار دهند تا ما فکری برای خود بکنیم!

شهروند دیگری به خوزنیوز گفت: فرزند خردسال من روز سه شنبه در شیفت بعدازظهر در اوج گردوغبار به مدرسه رفت و در همان وضعیت به مدرسه برگشت، در حالی که بچه من دیگر به مدرسه رفته بود و این تعطیلی نه تنها کارساز نبود، بلکه شاید اگر این شیفت تعطیل اعلام نمی شد بهتر بود و تا زمان تعطیلی مدارس گردوخاک کاهش پیدا می کرد. این تعطیلی های یکی درمیان نوشداروی بعد از مرگ سهراب است و بیشتر نقش ساکت مردن مردم را دارد!

متاسفانه در گیرودار بروکراسی اداری برای ایجاد هماهنگی بین دستگاه ها و تلاش برای جلوگیری از احساس ناامنی دربین شهروندان، سلامتی مردم فراموش می شود و ریزگردها ذره ذره در ریه و اندام تنفسی خوزستانی ها می نشیند و کسی یادش نیست که "قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود".

گزارش / زینب جعفرزاده