خوزنیوز: با وجود همه آن چه که از اولین بارندگی خطرناک و مرموز پارسال در اهواز می دانیم و می خوانیم،  صبح امروز در اهواز قطرات ریزی از آسمان به زمین فرود آمد و همه اهوازی ها از جمله خود من را غرق در حس تازگی و شادی کرد. هنوز تا دهم آبان ماه که طبق پیش بینی اداره هواشناسی اولین باران جدی اهواز قرار است ببارد چندروزی باقی مانده، پس در طی این مدت کمربندهای خود را سفت ببندید و از بستن چترهای خود لااقل این یک بار صرف نظر کنید تا مثل پارسال بیمارستان ها محل مراجعه هزاران شهروند مبتلا به تنگی نفس نباشد.

پارسال در اهواز چه شد؟
به گزارش خوزنیوز سال گذشته، سعید متصدی، معاون محیط‌ زیست انسانی سازمان محیط زیست در روزنامه شرق نوشت: اولین نشانه‌های پدیده‌ای که برخی از شهروندان اهوازی را دچار مشکل کرد از یازدهم آبان ماه بعد از وقوع اولین بارندگی در اهواز پدیدار شد و  بعد از این ماجرا ما در اهواز شاهد سکون هوا بودیم و بلافاصله گزارش‌هایی از مراجعه پرشمار بیماران به مراکز درمانی منتشر شد.  ما ابتدا تصور می‌کردیم مراجعه‌ها به‌خاطر شرایط هوا باشد، با این حال با تغییر وضعیت این مساله در روزهای بعد نیز ادامه پیدا کرد. به‌عنوان مثال در 27 و 28آبان بار دیگر گزارش‌هایی از مراجعه برخی از افراد به دلیل حالت تنگی‌نفس به دست ما رسید. بر اساس آخرین آمارهای ما در حدود 20هزار مراجعه به مراکز درمانی برای مشکلی که گفته شد در بازه زمانی یازدهم آبان تا دهم آذر ثبت شد. اگرچه شهر اهواز جزو یکی از شهرهای آلوده کشور ماست اما عجیب اینجا بود که هوای این شهر در روزهایی که این مشکل به وجود آمد در شرایط مطلوبی قرار داشت. به همین دلیل همه توجهات به سمت عاملی ناشناخته سوق داده شد. چراکه مراجعه مردم داستان را پیچیده کرده است، یعنی اگر مراجعه مردم به بیمارستان‌ها نبود می‌توانستیم با صراحت و قاطعیت اعلام کنیم هوای اهواز در شرایط سالم قرار دارد.

علت چه بود؟
برای بیماران مزبور بیماران تشخیص بر مسمومیت داده می شد؛ اما علت این مسمومیت را کسی نمی‌دانست. بدین ‌ترتیب به دستور وزیر بهداشت تیمی از متخصصان برای بررسی دقیق اوضاع، در حالی راهی استان شدند که هنوز از وقوع ماجرا چند ساعتی بیشتر نگذشته بود و بازار فرضیه‌های متعدد درباره علت بروز این مسمومیت گسترده، داغ بود؛ فرضیاتی که بیشتر ریشه در حدس و گمان داشتند و ماجرای بارندگی‌های مسمومیت‌آور اهواز و چند شهر دیگر خوزستان به معمایی عجیب و البته منحصر‌بفرد تبدیل شد.


احمدرضا لاهیجان زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست در این باره به خوزنیوز می گوید: سال گذشته درپی نخستین باران های پاییزی، در شب اول سه هزار و تا 20 روز نخست حدود 23 هزار مورد مراجعه به اورژانس بیمارستان ها را در خوزستان به ویژه شهر اهواز داشتیم و برخی این باران ها را اسیدی دانستند، اما طی بررسی ها وجود نوعی ترکیب در هوا مشخص شد که با بالا رفتن رطوبت هوا، خودبخود وارد سیستم تنفسی افراد و ایجاد مشکل برای آنان می شود.

وی ادامه می دهد: این ترکیب بیماری زا، از مجموعه عوامل متعددی تشکیل می شد و ما در موقعیت آبان ماه پارسال، همه این عوامل را در کنار یکدیگر داشتیم؛ شاید آلاینده ها به تنهایی باعث این حادثه نشود اما رطوبت بالا، پدیده وارونگی هوا، وجود هاگ گیاهان در محیط، رعدوبرق های شدید در ارتفاعات، کاهش دما و در مجموع نزدیک به 17 عامل باعث این وضعیت و مشکلات تنفسی مردم شده بود.

لاهیجان زاده بنزین را عامل دیگر این وضعیت می شمارد و می افزاید: از سوی دیگر سال گذشته در ترکیبات بنزین خوزستانی ها تغییراتی ایجاد و موادی به آن افزوده شده بود که از پتروشیمی ماهشهر به آبادان میدادند و عمدتا در خوزستان مصرف می شد. در نتیجه پارسال مجموعه عوامل دست به دست هم داده بودند تا وضعیت ناگواری برای تنفس اهوازی ها رقم بخورد.

برای باران امسال چه برنامه ای داریم؟
"اما در سال جاری چندی پیش ضمن تشکیل جلسه ای با تمام نهادها و صنایعی که می توانند در هوای خوزستان اثرگذار باشند در معاونت بهداشت و درمان استان داشتیم و حساسیت موضوع را به ویژه هنگام اولین بارندگی در آبان ماه با آنان درمیان گذاشتیم و قول گرفتیم که نظارت خاصی روی خروجی های خود داشته باشند." این ها را لاهیجان زاده می گوید.

وی ادامه می دهد: مثلا در واحد توسعه صنعت نیشکر اعلام کردیم که واحد دهخدا در نزدیکی اهواز در ماه آبان از آتش زدن مواد کاملا خودداری کند و با مجموعه نفت صحبت کردیم که دستگاه فراوری سیار نفت را درجاده ماهشهر مستقر کند.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست خوزستان هم چنین می گوید: شهرداری نیز با افزایش گشت های خود در کنار گشت های ما از آتش زدن زباله در برخی مناطق جلوگیری می کند و در این ماه بیمارستان ها از آمادگی بیشتری برای پذیرش بیماران اورژانسی مبتلا به مشکلات تنفسی برخوردار خواهند بود.

لاهیجان زاده از سوی دیگر به اصلاح ترکیبات بنزین تا حد زیاد و حذف افزودنی های غیراستاندارد اشاره می کند و می گوید: دلیل تمرکز این اقدامات در ماه آبان این است که پدیده وارونگی معمولا در ماه های آبان و آذر اتفاق می افتند و اولین  بارندگی در فصل پاییز، عمدتا آلوده تر است، اما پس از اولین بارندگی هوا رقیق شده و آلایندگی ها چندان فرصت تجمع پیدا نمی کنند.

زیر باران نروید، اما بیمارستان ها آماده اند
دکتر ایرج نظری معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز می گوید: با توجه به فرارسیدن فصل پاییز و امکان بارش باران و تکرار مشکلات تنفسی که سال گذشته برای هم استانی های عزیز به وجود آمد، با تمام دست اندرکاران تامین سلامت مردم از جمله مرکز بهداشت استان، مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی استان و روسای بیمارستان ها جلساتی برگزار شده و تمام تیم های پزشکی و پرستاری در آمادگی کامل برای مقابله احتمالی با این وضعیت هستند.

معاون درمان دانشگاه با بیان اینکه تمام نیازمندی هایی که ممکن است در ضمن اتفاقات پیش بیاید برآورد شده است، می افزاید: همچنین در این خصوص با بیمارستان های غیردانشگاهی نیز هماهنگی های لازم صورت پذیرفته تا بیماران تنفسی ناشی از بارش باران را در سریعترین زمان ممکن پذیرش نمایند و اقدامات درمانی لازم را انجام دهند.


نظری ادامه دمی دهد: تمام تلاش ما این است که بتوانیم اگر اتفاقی پیش آمد به بهترین نحو به مردم عزیز خدمات لازم را ارائه کنیم؛ بیمارستان های گلستان و امام خمینی(ره) اهواز به عنوان بزرگترین بیمارستان های استان آمادگی کامل جهت پذیرش بیماران را دارند و حتی در صورت پر شدن اورژانس این بیمارستان ها جهت تسریع در خدمت رسانی از سایر بخش های این بیمارستان ها نیز جهت پذیرش بیماران استفاده میشوند تا مردم دغدغه ای در این زمینه نداشته باشند.

نظری می گوید: همچنین با بیمارستان نیروی انتظامی هماهنگی لازم بعمل امده است تا در صورت وقوع بحران در سریعترین زمان ممکن یک بیمارستان صحرایی و سیار در پارکینگ جاده ساحلی جنب بیمارستان برپا کنند تا به مردم خدمات لازم ارائه شود.

ضمن احترام به سهراب عزیز، تا اطلاع ثانوی زیر باران نباید رفت
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز پرهیز از مواجهه با باران، بستن درب ها و پنجره ها و به موقع مصرف کردن داروها در بیماران مبتلا به بیماریهای تنفسی از مهمترین نکات می داند و می افزاید: به منظور جلوگیری از وقوع اختلالات تنفسی پس از اولین بارندگی، رعایت نکات ایمنی و پیشگیرانه در این زمینه الزامی است.

دکتر سید سعید سیدیان می افزاید: با توجه به اینکه در سال گذشته پس از اولین بارندگی، تعداد زیادی از شهروندان ساکن در شهرهای بزرگ استان دچار علایم و مشکلات تنفسی شدند، در سال جاری به منظور جلوگیری از وقوع مجدد این رخداد جلسات متعددی در سطوح کارشناسی و مدیریتی با حضور سازمانها و ارگانهای ذیربط از جمله استانداری، دانشگاه علوم پزشکی اهواز، محیط زیست، هواشناسی، آموزش و پرورش و نمایندگان صنایع بزرگ و صنایع آلاینده و غیره برگزار گردید.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه می دهد: علت ایجاد این رویداد هر چه بوده، پس از بارش باران رخ داده و با آن در ارتباط است و با وجود اقدامات خوبی که در خصوص جلوگیری از این رویداد صورت گرفته؛ رعایت نکات پیشگیری کننده به منظور جلوگیری از ابتلاء به بیماری تنفسی به دنبال بارندگی الزامی است.

دکتر سیدیان همچنین می گوید: پرهیز از مواجهه با باران، بستن درب ها و پنجره ها، به موقع مصرف کردن داروها در بیماران مبتلا به بیماریهای تنفسی، از مهمترین نکاتی است که باید در این زمینه مورد توجه قرار گرفته و رعایت گردد.

وی در پایان خاطر نشان می کند: کسانی که که در سال گذشته به دنبال بارندگی دچار عوارض تنفسی شده اند، حتماً با پزشک خود مشورت نموده و در صورت تشخیص و تجویز پزشک بصورت پیشگیرانه شروع به مصرف دارو نمایند.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست خوزستان نیز در این باره خاطرنشان می کند: با وجود همه تلاش ها و تمهیدات پیش بینی شده، از آن جا که وضعیت هوا و بارندگی قابل پیش بینی نیست به مردم خوزستان توصیه می کنیم در معرض اولین بارندگی ها قرار نگیرند و به اداره کل هواشناسی استان نیز اعلام کرده ایم که هنگام اولین بارندگی اطلاع رسانی مناسب برای مردم انجام شود. عمده مراجعه کنندگان به اورژانس بیمارستان در حادثه آلودگی هوا در سال گذشته، افراد دارای مشکلات تنفسی بودند و بهتر است این افراد با توجه به سابقه بیماری و حساسیت بیشتر، در صورت امکان با اولین بارندگی تا مشخص شدن وضعیت هوا از قرار گیری در محیط طبیعی خودداری کنند.

از سوی دیگر دکتر نظری نیز از مردم خصوصا کودکان و افراد سالخورده همچنین بیماران دارای مشکلات قلبی و ریوی خواست تا در زمان وقوع نخستین بارش ها در صورت امکان از منزل خارج نشوند و در صورت ضرورت خروج از منزل از ماسک معتبر برای جلوگیری ورود ذرات آلوده کننده به سیستم تنفسی استفاده کنند و در صورت احساس تنگی نفس سریعا" خود را به نزدکترین درمانگاه یا بیمارستان برسانند تا اقدامات درمانی لازم صورت پذیرد.

با وجود همه این ها باران زیباست، دست کم نخستین بار آن در سال، آن هم در اهواز گرم و خشک ما؛ امسال این موهبت زیبا را از پشت پنجره بسته شده تماشا می کنیم و در انتظار یک فکر اساسی برای شهری که سینه اش دیگر به خس خس افتاده می مانیم.

گزارش/ زینب جعفرزاده