با وجود تاکیدات مکرر و البته اخیر رهبر انقلاب مبنی بر توجه ویژه به حوزه کتاب و کتابخوانی، شبکه فرهیختگان سیما، نشان داد بیشتر از توجه به ذات حوزه کتاب، دنبال رفع تکلیف و بیلان کاری است.
شب گذشته برنامه «کتاب 4» که تقریبا تنها برنامه زنده و دارای تداوم رسانه ملی در حوزه کتاب هم هست!، با دعوت از سه روزنامهنگار حوزه فرهنگ و کتاب، در صدد بررسی علل مطالعه کم کتاب در کشور بود. برنامهای که تقریبا 40 دقیقه زمان داشت و با احتساب گزارش ها و میان برنامهها، 35دقیقه برای بررسی موضوع مذکور اختصاص داد که همین موضوع صدای مهمانان و کارشناسان برنامه را هم درآورد.
بنابر این گزارش، در برنامه شب گذشته کامران محمدی، محسن حدادی و نغمه دانش آشتیانی در فرصت های کوتاهی که مجری برنامه به آنها می داد به ارایه توضیحاتی در این زمینه پرداختند.
کامران محمدی معتقد بود برای بررسی وضعیت کتاب در جامعه باید ابتدا سراغ مسئولان رفت چرا که هر زمان اطلاعات کافی و وافی در اختیار مردم درباره کتابی قرار گرفته آنها آن کتاب ها را تهیه و مطالعه کردند.
محسن حدادی در ادامه این بحث با اشاره به آماری از تعداد کتابخانه های موجود در کشور آمریکا گفت: در آمریکا 122 هزار کتابخانه وجود دارد که به تفکیک شامل 81920 کتابخانه دولتی، 3827 کتابخانه آکادمیک، 9220 کتابخانه عمومی، 284 نظامی، 8 هزار کتابخانه ویژه و 17 هزار کتابخانه مدارس خصوصی و...می شود. همچنین سالانه 120 هزار عنوان کتاب در این کشور کتاب چاپ می شود این در حالی است که ما تنها 3 هزار کتابخانه در کشور داریم و...
وی با بیان اینکه در کشور ما مدیران برای فرار از پاسخگویی به سراغ کشورهایی با آمار ضعیفتر از خودمان میروند، قیاس بین کشور ایران با سایر کشورها را از اساس غلط خواند و اضافه کرد: برای نمونه کتابی از یک خواننده مشهور زن در آمریکا منتشر می شود و در چهار هفته اول 360 هزار نسخه می فروشد این در حالی است که همه منتقدان می گویند این کتاب؛ کتاب خوبی نیست چون کف فروش را نداشته است! در کشور ما چگونه است؟
نغمه دانش آشتیانی در ادامه این نشست با تایید سخنان همکاران خود گفت: اگر قرار باشد ما کنش ها و واکنش های مردم را در حوزه کتاب و کتابخوانی نقد و بررسی کنیم اول باید ببینیم این رفتارها از کجا نشات می گیرد یعنی ما چه عرضه کردیم که حالا بخواهیم آنها را نقد و بررسی کنیم چقدر به سلیقه و شعور مردم در حوزه کتاب ارزش گذاشتیم و اجازه دادیم آن محصولی که می خواهد را طبق سلیقه خود در بازار کتاب تهیه کند.
وی ادامه داد: وقتی طیفی از مخاطبان نمی توانند آثاری را که مدنظرشان هست در بازار کتاب پیدا کنند چطور می توانیم آنها را نقد کنیم که شما کتاب نمی خوانید. ابتدا باید بدانیم چه کسانی باعث شدند این طیف کتاب نخوانند.
محمدی هم با اشاره به اینکه مخالف ارایه آمار است در توضیح مخالفت خود گفت: در جایی مثل ایران اتکا به آمار غلط است چون ما نظام آماری درستی نداریم. فرهنگ آمارگیریمان درست نیست و گاه به سمت آمارسازی می رویم. موضوعی که نظام نشر ایران نیاز دارد خلاقیت است برای اینکه ما مردم را با کتاب بیشتر آشنا کنیم و مطالعه بالا برود نه چاپ کتاب.