معاون دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بر تعامل متولیان حوزه سلامت و رسانه ها در جهت انعکاس مطلوب اخبار این حوزه و همچنین اطلاع رسانی مناسب در زمینه خودمراقبتی به مردم، تاکید کرد.
دکتر سیروس موگهی اظهار کرد: در بحث سلامت و بهداشت، مردم باید بدانند که چه کارهایی انجام دهند تا به بیماری دچار نشوند و سلامت بمانند. لذا در این جهت خودمراقبتی در بیماری های جزئی، خودمراقبتی در بیماری های مزمن و خودمراقبتی در بیمارهای حاد باید مدنظر قرار بگیرد و رسانه ها در ارایه اطلاعات درست به مردم در این زمینه از طریق دانشگاه علوم پزشکی می توانند یاری گر متولیان حوزه سلامت باشد.
وی ادامه داد: اصل مهم در حفظ سلامت، ارتقای سواد سلامت مردم است؛ تا وقتی سواد مردم در این زمینه ارتقا پیدا نکند، نمی توان به هیچ یک از اموری که عنوان شد دسترسی یابیم و رسانه ها می توانند در ارتقای سواد سلامت مردم نقشی موثر داشته باشند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: یک اصطلاحی در سیستم سلامت به نام " سال های از دست رفته عمر در انسان ها" وجود دارد. بخشی از سال های از دست رفته عمر، به دلیل مرگ های زود رس و یا بخشی از آن عمر با ناتوانی است. در ایران بررسی هایی که انجام شد سه علت را برای سال های از دست رفته عمر ایرانیان مشخص کردند که شامل، بیماری های قلبی عروقی با شاخصه های سکته های قلبی، سکته های مغزی و فشار خون، حوادث و سوانح رانندگی و بیماری های روانی و رفتاری است که ما موظف هستیم در این سه زمینه تلاش بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم سال های از دست رفته ایرانیان را کاهش دهیم.
موگهی گفت: خودمراقبتی در این زمینه کار پیچیده ای نیست و بسیار ساده است و کافی است مردم اطلاع پیدا کنند که می بایست په کارهایی انجام دهند تا به بیماری ها مبتلا نشوند. در بحث سوانح جاده ای نیز بسیار مشخص است که باید با سرعت مجاز رانندگی کنند، کمربند ایمنی خود را در راننگی حتما ببندند، در زمان خستگی توقف کنند و به استراحت بپردازند. سوانح و حوادث رانندگی یکی از معضل های اصلی کشورمان به شمار می رود و ما وظیفه داریم مسائل را در این زمینه برای مردم تشریح کنیم و مردم با انجام چند کار خیلی ساده تا حد زیادی از مرگ و میر جلوگیری کنند.
وی در ادامه در خصوص خودمراقبتی در بیماری های قلبی عروقی، عنوان کرد: در خودمراقبتی این نوع بیماری ها آنچه که بسیار مدنظر است، بحث تغییر سبک زندگی است و باید این موضوع به طور مرتب به اطلاع مردم برسد. باید مردم در این زمینه بمباران اطلاعاتی شوند. به طور نمونه فست فودها؛ همانطور که در خیابان در حال تردد هستید بوی فست فود که به مشام بخورد به سوی آن کشش پیدا می کنید. لذا لازم است در این زمینه کارهای بسیاری انجام شود تا سبک زندگی تغییر کند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در سبک زندگی سه مورد حایز اهمیت هستند؛ یکی از این موراد عدم استعمال سیگار است، استعمال سیگار یکی از فاکتورهای اصلی سکته های قلبی و مغزی است. یکی دیگر از موارد مهم، تحرک است؛ عدم تحرک بیماری روز ماست که با صنعتی شدن، انسان کم تحرک می شود. کسی که برای ورزش و تحرک وقت نداشته باشد، حتما بعدها وقت برای بیماری و رفتن به پزشک زیاد پیدا خواهد کرد، در صورتی که با نیم ساعت پیاده روی معمولی میتوان از بیماری ها جلوگیری کرد و بحث تغییر سبک زندگی مورد پیچیده ای نیست.
موگهی افزود: تغذیه مورد مهم دیگری است که در تغییر سبک زندگی بسیار اهمیت دارد. مردم باید سعی کنند از غذاهای پرچرب، دارای شیرینی زیاد و غذاهای پرنمک استفاده نکنند و این باید برای مردم به یک فرهنگ تبدیل شود.
وی درباره خودمراقبتی در بیماری های روانی و رفتاری، اظهارکرد: بحث اعتیاد واقعا یک معضل بزرگ و سرمنشاء بسیاری از بیماری ها و هدر رفت عمر است و بیماری زیادی به دنبال اعتیاد انسان را گرفتار می کند که در این زمینه باید خانواده ها را آگاه سازی کنیم و به علایم اعتیاد در افراد خانواده و همچنین خطرات متعدد آن آگاه شوند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: برخی بیماری ها هستند که جزئی اند و اگر بتوانیم در زمینه خودمراقبتی در این نوع بیماری ها، علایم بیماری ها و نحوه پیشگیری از حاد شدن و همچنین نحوه مرافبت ها را به مردم آموزش دهیم، کار بزرگی انجام داده ایم و نیازی به مراجعه به پزشک و مصرف دارو نخواهد بود و همچنین به مردم آموزش می دهیم که برای یک سرماخوردگی ساده در ابتدای بیماری، به جای رفتن به سراغ یخچال و مصرف قرص و دارو، مراقبت های دیگری مانند استراحت بیشتر و مصرف نوشیدنی و میوه های حاوی ویتامین C داشته باشند.
موگهی درباره خودمراقبتی در بیماری های مزمن، اظهارکرد: با توجه به پیشرفت های علم پزشکی، بیماری هایی که شاید 50، 60 سال پیش کشنده بودند، مردم با بیماری های مزمن خود بتوانند زندگی کنند و طول عمر داشته باشند. خودمراقبتی در این نوع بیماری ها بسیار اهمیت دارد که به طور نمونه یکی از بیماری های مزمن، دیابت است و فردی ممکن است 50 سال یا بیشتر با بیماری زندگی کند اما عدم خودمراقبتی در این نوع بیماری، عوارضی به دنبال خواهد داشت. یکی از شایع ترین علل کوری، بیماری دیابت است چون به عروق چشم آسیب زیادی می زند، همچنین یکی از شایع ترین علل نارسایی کلیه در کشور ما، دیابت است و یکی از شایع ترین علل قطع عضو به خصوص قطع پا در کشور ما، زخم های پای دیابتی است و ما موظف هستیم مراقبت در این نوع بیماری ها را به مردم خوب آموزش دهیم.
وی ادامه داد: خودمراقبتی در بیماری های حاد نیز باید علایم این نوع بیماری ها به مردم آموزش داده شود که باید به پزشک مراجعه کنند. به طور مثال دیدن خون در مدفوع را جدی بگیرند زیرا از علایم هشدار دهنده است و ممکن است از علایم اولیه سرطان دستگاه گوارش باشد، یا اگر فردی دچار درد ناحیه سینه شد، این موضوع را به سوزش معده ربط ندهد، شاید این فرد در معرض سکته قلبی باشد. سکته قلبی یک زمان طلایی دارد و اگر در 6 ساعت اول فرد به مرکز اورژانس مراجعه کند، داروهایی تجویز می شود که لخته خون را از بین می برد و عضله قلب دچار مرگ نمی شود ولی اگر بعد از این 6 ساعت مراجعه کند ممکن است عضله قلب از بین برود.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اظهارکرد: اقدامات خوبی در جهت ارتقای سواد سلامت مردم انجام شده ولی چون امسال خودمراقبتی شعار سال قرار گرفته، لازم است پررنگ تر به این موضوع بپردازیم.
موگهی گفت: بخشی از کار به عهده ماست و ما وظیفه داریم که باید اطلاعات صحیح را در اختیار رسانه ها قرار دهیم و در این زمینه در کشور منبعی بهتر از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در استان بهتر از دانشگاه علوم پزشکی نیست. رسانه ها برای دریافت اطلاعات صحیح باید از منبعی موثق استفاده کنند و این وظیفه ماست که افراد موثق، اعضای هیات علمی دانشگاه و متخصصان علم پزشکی را به شما معرفی کنیم چون از رسانه انتظار نمی رود که مدرک تحصیلی افراد را بررسی کند تا با این افراد مصاحبه کند و این وظیفه دانشگاه است.
وی افزود: بی شک مردم مشکلات و معضلات بسیاری دارند که بر سلامت و فرهنگ سلامت آن ها تاثیر می گذارد و این وظیفه ما و رسانه هاست که در جهت فرهنگ سازی سلامت، کار کنیم. بحث نظارت بر عملکرد متولیان حوزه سلامت، نیز یکی از وظایف رسانه هاست و شما به عنوان چشم بینای هم ما و هم مردم هستید و بر عملکرد ما نظارت داشته باشید. این نظارت هم می تواند شامل سیستم سلامت که عمدتا بهداشت، درمان، دارو و غذا است، باشد و هم می تواند در بحث آموزش و پژوهش صورت بگیرد که این هم یکی از مقوله های بسیار وسیعی است که در دانشگاه در حال انجام و مستقیما با سلامت مردم در ارتباط است.
معاون دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: با آمدن دولت تدبیر و امید باید به مردم در شرایط کنونی امیدواری داد. این هنر یک رسانه است که چطور مشکلات و معضلات را نقد کند ولی جو ناامیدی، دلسردی و کسالت در مخاطب ایجاد نکند.