موضوع شنود مکالمه تلفنی ویکتوریا نولاند دستیار وزیر خارجه آمریکا با جفری پیات، سفیر این کشور در اوکراین و انتشار آن در اینترنت اگرچه در نوع خود حائز اهمیت است و می توان از جنبه های مختلف به آن پرداخت، اما به حاشیه ای پر رنگ تر از متن تبدیل شده است.

به نظر می رسد تمرکز رسانه ها بر فحاشی صورت گرفته از سوی این مقام برجسته وزرات خارجه آمریکا در این مکالمه تلفنی برای مخاطب قرار دادن اتحادیه اروپا و اینکه چه کسی یا کسانی، این مکالمه را شنود کرده و سپس آن را در اینترنت منتشر کرده اند سبب شده است تا اصل ماجرا و پیامی که در این مکالمه وجود دارد، مغفول بماند.

نخست آنکه با وجود سیستم های پیشرفته جاسوسی و استراق سمع که در همه کشورها موجود است و حتی برخی از شهروندان عادی نیز از آن برخوردارند، شنود و دست یابی به محتوای یک مکالمه تلفنی ولو در این سطح لزوما کار بسیار پیچیده ای نیست و حتی کارمندان امنیتی اوکراین و یا حتی سازمان های غیر دولتی فعال در امور ارتباطی این کشور نیز می توانسته اند این کار را انجام بدهند و واقعا نیازی به دخالت روسیه در این کار نبوده است. به هر حال هم دستگاه امنیتی اوکراین و هم مقامات بلند پایه روسیه هرگونه دخالت در این امر را تکذیب کرده اند.

نکته دوم اینکه ، قطعا یک مقام عالی رتبه در سطح خانم نولاند با توجه به سوابق درخشان آژانس امنیت ملی کشورش در استراق سمع مکالمات تلفنی رهبران کشورهای بزرگ اروپایی می دانسته که باید مراقب ادبیات خود در هنگام مکالمات تلفنی از این دست باشد. با این همه می بینیم که او بی پروا و با استفاده از ادبیاتی زشت، نسبت به اتحادیه اروپا سخن می گوید، از عملکرد ضعیف آنها در اوکراین و اینکه توان رویارویی مناسب با روس ها را ندارند ابراز نارضایتی می کند، سفارش هایی درباره یکی از چهره های سرشناس مخالفان دولت در اوکراین ویتالی کلیچکو می دهد و صراحتا می گوید پیش از آنکه روس ها کنترل اوضاع را در دست بگیرند باید ائتلاف قدرتمندی در اوکراین علیه دولت قانونی این کشور تشکیل شود.

اینکه روس ها این مکالمه را شنود کرده و توسط عامل یا عوامل خود آن را در اینترنت منتشر کرده اند و اینکه فحاشی صورت گرفته از سوی نولاند رسوایی دیگری برای آمریکایی ها در برابر اروپا پدید آورده فارغ از درستی یا نادرستی شان، موضوعاتی انحرافی و یا دست کم در درجه دوم اهمیت هستند.

به نظر می رسد آنچه به آن کمتر توجه شده و می تواند اصل ماجرا باشد بی پروایی آمریکایی ها درباره دخالت در امور داخلی اوکراین و حتی شاخ و شانه کشیدن برای اروپایی ها و دادن پیام یا هشداری واضح به روس ها است. با توجه به پیش فرض های مطرح شده، بعید به نظر می رسد که نولاند نگرانی خاصی از فاش شدن مکالمه خود با سفیرشان در اوکراین یا برملا شدن اهدافشان درباره این کشور داشته باشند.

از این مکالمه تلفنی به روشنی بر می اید که آمریکایی ها هیچ ابایی از فاش شدن تلاش های مداخله گرایانه شان در امور داخلی اوکراین ندارند. آنها حتی نشان دادند آشوب های اخیر در این کشور کاملا با مدیریت آمریکایی ها صورت می گیرد. از سوی دیگر به نظر می رسد ناسزای خانم نولاند بیشتر از اینکه متوجه همه اروپا بشود ناظر به نارضایتی واشنگتن ازعملکرد ضعیف برلین بوده است که این خود می تواند سوژه دیگری برای روس ها برای کشف ماموریت برلین در تضعیف موقعیت استرتژیک روسیه به حساب آید و فصل جدیدی در مناسبات این دو کشور باز کند که پرداختن به آن بحث مجزایی را می طلبد.

در همین حال و شاید از همه این ها مهمتر اینکه آمریکایی ها یک پیام هم برای روس ها داشتند و اینکه مداخلات کرملین در سوریه و خاورمیانه و بهم زدن بازی های آمریکا در این منطقه بی پاسخ نخواهد ماند و واشنگتن بخوبی قادر است تحرکات مسکو در این مناطق را درجای دیگیری مثل اوکراین تلافی کند.