زائرانی که هر سال بر تعداد آنها افزوده میشود و در اربعین شهدای کربلا شور بزرگ شیعیان در بینالحرمین را به نمایش میگذارند.
در این بین سه مرز شلمچه، مهران و چزابه در روزهای منتهی به اربعین سالار شهیدان شاهد حضور زائران برای خروج از کشور به قصد رهسپاری به عراق هستند.
با این وجود مرز شلمچه به دلایلی بر دیگر مرزها ارجحیت دارد و بر همین اساس بسیاری از مردم و زائران از شهرهای دور و نزدیک خود را به این مرز میرسانند تا از طریق از کشور خارج شوند.
سهولت مسیر و فاصله مناسب تا کربلا از مشهد شهدای شلمچه موجب شده است تا این مرز که در تمام ایام سال به جز ایام اربعین بر روی زائران انفرادی بسته است در این روزها شاهد اوج حضور زائران باشد.
زائرانی که رنج سرما، بیخوابی، سختی و... را به جان میخرند تا از زیارت پرفضیلت اربعین را در کنار حرم مطهر امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل العباس (ع) زمزمه کنند.
*حضور گسترده مردم و مشکلات فراوان در شلمچه
از روزهای قبل تاکنون شلمچه روزانه میزبان هزاران زائری است که از اقصی نقاط کشورمان خود را به این مرز رسانده تا از طریق آن به عراق سفر کنند.
این حضور گسترده مردم علاوه بر آنکه اوج عشق و دلدادگی ملت ولایتمدر کشورمان به اهل بیت را به نمایش گذاشته است موجب ایجاد مشکلاتی نیز برای آنها شده است.
با توجه به اینکه ظرفیتهای موجود در شلمچه به هیچ وجه پاسخگوی این خیل عظیم زائران نیست در این روزها مشکلات زیادی برای افرادی که قصد عبور از این مرز را دارند ایجاد شده است.
معطلیهای چند ساعته که گاها تا یک یا دو روز نیز به طول میانجامد، نبود چادرهای کافی و امکانات لازم بری اسکان زائران، کمبود سرویسهای بهداشتی، کیفیت پایین ارائه خدمات مختلف از جمله خدمات بهداشتی، کمبود نیرو و سیستمهایی که خروج زائران ر ثبت میکنند، عدم استقرار برخی امکانات همچون دستگاههای خودپرداز، کمبود اتوبوسهای خط واحد برای حمل و نقل زائران و مشکلاتی از این دست موجب نارضایتی بسیار در بین زائران شده است.
علاوه بر آن برخی کج سلیقگیهای مسئولان در این رابطه از جمله اجبار زائران به طی مسیر تقریباً طولانی پایانه مرز تا یادمان شلمچه برای دریافت برگه خروج و البته گنجایش بسیار کم پایانه شلمچه نیز بر این مشکلات افزوده است.
این مسئله موجب شده است تا افراد بسیاری که این روزها از مرز شلمچه قصد تردد به سمت عراق را دارند از وضعیت موجود گلایهمند باشند.
وضعیت نامناسب ارائه خدمات در شلمچه در حالی است که هر یک از زائران برای خروج خود باید علاوه بر پرداخت مبلغ 15 هزار تومان بایت بیمه، فیشی به همین مبلغ را برای ارائه خدمات به حساب منطقه آزاد اروند واریز کنند.
*منطقه آزاد چه خدماتی را میدهد؟
یکی از زائران که ظاهراً از استان گلستان به شلمچه آمده است در این خصوص گفت: متاسفانه وضعیت موجود بسیار نامناسب و به هیچوجه در خور شان زوار امام حسین نیست.
محمدحسن 29 ساله ادامه داد: من به همراه تعدادی از دوستانم به قصد زیارت امام حسین از استان گلستان به شلمچه آمدیم اما شاهد حضور سیل عظیم جمعیت در این مرز برای عبور به عراق هستیم.
وی در خصوص وضعیت ارائه خدمات گفت: وضعیت خدمات ارائه شده بسیار بد است و چه از لحاظ مسائل بهداشتی و چه از نظر مسائل دیگر کمبودهای زیادی وجود دارد.
این زائر گلستانی تصریحکرد: هر یک از زائران برای عبور باید علاوه بر ویزا مبلغ 15 هزار تومان به حساب منطقه آزاد اینجا بابت ارائه خدمات واریز کند اما ما اینجا هیچ خدمات مناسبی را از سوی این سازمان و دیگر نهادها نمیبینیم.
وی اضافهکرد: درست است که تعداد زائرانی که در این مرز حضور دارند بسیار زیاد است و ارائه خدمات مطلوب به آنها سخت، اما با یک برنامهریزی مناسب و پیش بینی درست میشد بسیاری از مشکلات را رفع کرد.
*مجبور به اسکان در حسینیههای خرمشهر شدیم
یکی دیگر از زائران که از استان مرکزی خود را به شلمچه رسانده با انتقاد از وضعیت موجود گفت: متاسفانه وضعیت ارائه خدمات در حد صفر است.
امیر 40 سله ادامه داد: من به همراه تعدادی دیگر از همشهریانم خود را به شلمچه رساندیم تا از این مرز به کربلا رهسپار شویم اما یک شبانهروز در شلمچه معطل هستیم هنوز موفق به عبور نشدیم.
وی تصریحکرد: این در حالی است که جای مناسبی برای اسکان زائران در مرز وجود ندارد و باید همین جا از مردم مهماننواز خرمشهر قدردانی کنیم که درب خانهها و حسینیههای خود را بر روی زائران گشودند تا در آنجا به استراحت بپردازند.
این زائر اراکی اضافهکرد: شب گذشته را در یکی از حسینیههای خرمشهر به صبح رساندیم و امیدواریم امروز موفق به عبور به عراق شویم.
*نارضایتی امام جمعه خرمشهر
امام جمعه خرمشهر اولین فردی بود که برای نخستین بار نسبت به وضعیت موجود در شلمچه اعتراض کرد.
حجتالاسلام سید عبدالنبی موسوی در همان روزهای نخستین حضور زائران در شلمچه به قصد عبور به عراق در خطبههای نماز جمعه از مسئولان خواسته بود تا روند تردد زائران را تسهیل کنند.
وی با اشاره به اینکه زائران اباعبدالله الحسین باید مورد تکریم ویژه قرار گیرند از همه مسئولان خواست تا با همت کامل هرآنچه را میتوانند برای سهولت اعزام زائران انجام دهند.
*فضای پایانه شلمچه پاسخگو نیست
با این وجود معاون فرماندار خرمشهر نیز در این خصوص نسبت به فضای کم پایانه شلمچه برای حضور زائران انتقاد کرد.
لطیف حیاییاهوازی در این خصوص اظهار کرد: مسئولان شهرستان در این مدت همه تلاش خود را برای ارائه خدمات مناسب به زائران انجام دادهاند.
وی ادامه داد: با این وجود و در این روزها شاهد حضور خیل عظیم زائران هستیم بهگونهای که روزانه هزاران نفر در این مرز در حال تردد هستند.
معاون فرماندار خرمشهر تصریحکرد: در حالی که ظرفیت پایانه شلمچه 500 نفر است شاهد حضور روزانه بیش از پنجهزار نفر در این پایانه برای عبور هستیم.
وی اضافهکرد: در این راستا باید تمهیداتی اندیشیده شود تا ظرفیت پایانه شلمچه را افزایش داد.
*وضعیت اعزام زائران عتبات از شلمچه مطلوب نیست
در این مدت معاون وزیر راه و رئیس سازمان حمل و نقل جادهای کشور نیز در بازدید از شلمچه از وضعیت موجود ابراز نارضایتی کرد.
داوود کشاورزیان در بازدید از پایانه شلمچه اظهار کرد: در حال حاضر زوار زیادی از ایران و از مرز شلمچه عازم عتبات عالیات هستند که این موضوع نیازمند توجه جدی به وضعیت پایانه این مرز است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: توسعه پایانه مرزی شلمچه از اولویتهای جدی وزارت راه و شهرسازی است.
معاون وزیر راه تصریح کرد: وضعیت پایانه مرزی شلمچه مطلوب نیست و این پایانه نیازمند تغییر و تحول اساسی است.
کشاورزیان با اشاره به حجم بالای تردد روزانه زوار ایرانی از مرز شلمچه برای عزیمت به عتبات عالیات به ویژه در این ایام گفت: وضعیت فعلی اعزام مسافران و زائران عتبات عالیات مطلوب نیست و باید برای آن چارهاندیشی کرد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر روزانه بیش از 10 هزار نفر از مرز شلمچه به عتبات عالیات سفر میکنند توسعه و عمران پایانه مرزی این منطقه ضروریت اجتناب ناپذیر است.
معاون وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: به زودی پایانهای به وسعت 4 هزار متر مربع در نقطه صفر مرزی شلمچه احداث خواهیم کرد تا آمد و رفت مسافران و زائران به آسانی انجام شود.
وی اظهار داشت: امیدواریم با احداث این پایانه وضعیت تردد زوار بهبود یابد.
* وضعیت بهداشتی شلمچه مطلوب نیست
فرماندار ویژه آبادان نیز در این زمینه به انتقاد از وضعیت بهداشتی شلمچه پرداخت و گفت: با توجه به تردد گسترده زائران اباعبدالله از مرز شلمچه در این روزها نیاز به نظارت بیشتر دانشکده علوم پزشکی در زمینه بهداشتی بیش از پیش است.
بهرام ایلخاصزاده تصریحکرد: طبق گزارشات اعلام شده وضعیت بهداشتی در شلمچه مطلوب نیست و دانشکده علوم پزشکی باید در اسرع وقت نسبت به این کار اقدام کند.
فرماندار آبادان خاطرنشان کرد: انجام اقدامات سمپاشی یکی از کارهایی است که حتما باید در شلمچه انجام شود ضمن اینکه دانشکده علوم پزشکی نظارت خود بر مواد غذایی و آشامیدنی عرضه شده در شلمچه را افزایش دهد.
ایلخاصزاده افزود: خدمت به زائران اباعبدالله افتخاری بزرگ است و نباید منتظر دستورالعمل بود بلکه هرکس هرقدر که توان دارد باید در این راه از خود مایه بگذارد.
*بسیج عمومی برای ارائه خدمات مناسب به زائران نیاز است
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج خرمشهر نیز در این خصوص گفت: در بازدیدی که از مرز شلمچه داشته و اعلام نظرهای زائران متاسفانه رضایت چندانی از وضعیت موجود وجود ندارد.
عادل فرهانیان ادامه داد: این پایانه روزانه شاهد حضور هزاران زائر است و پیشبینی میشود تا اربعین بیش از 150 هزار نفر از این مرز عبور کنند.
وی ادامه داد: این تعداد جمعیت نیاز به ارائه خدمات مناسبی همچون اسکان، حمل و نقل، بهداشت و... دارند و با توجه به اینکه مرز شلمچه محدودیتهای زیادی در این زمینه دارد مشکلات زیادی برای زائران ایجاد شده است.
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج خرمشهر تصریحکرد: البته مسئولان خرمشهری تمام تلاش خود را در این راستا انجام دادهاند اما ظرفیت شهر همین میزان است و برای ارائه خدمات بهتر و در خور شان زائران باید همه نظام پای کار بیایند نه فقط خرمشهر.
فرهانیان اضافهکرد: همانگونه که در ایام مناسک حج کل کشور و همه فرودگاهها برای ارائه خدمات مناسب به حجاج بسیج میشوند دراین ایام نیز باید همه برای ارائه خدمات مناسب به مردم و زائران وارد عمل شوند.
وی خاطرنشانکرد: در حال حاضر مشکلات زیادی برای زائران وجود دارد که رفع آنها مستلزم یک عزم عمومی از سوی دولت و همه ارگانهاست.
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج خرمشهر افزود: علاوه بر سازمانهای دیگری همچون منطقه آزاد اروند باتوجه به تمکن خود میتواند خدمات بهتری را به زائران ارائه کند.
فرهانیان ادامه داد: متاسفانه با این وجود خدمات ارائه شده به زائران بسیار نامطلوب بوده و بسیاری از آنها برای عبور باید چندین ساعت و حتی یک شبانهروز را در این سرمای هوا در شلمچه بدون چادر و امکانات مناسب برای اسکان سپری کنند.
وی تصریحکرد: هرچند مردم خرمشهر با مهماننوازی خود تعداد زیادی از زائران را در مساجد و حسینیهها و حتی منازل خود اسکان دادهاند.
هرچند زائران اباعبدالله الحسین(ع) به عشق زیارت سالار شهیدان همه این رنجها را به جان میخرند و اما مسئولان باید به این نکته توجه داشته باشند که حفظ حرمت و شان زائر حسین(ع) و خدمت به آنها به ویژه زائرانی که صدها کیلومتر را به نیت زیارت امام خود از شلمچه تا کربلا را پیاده میروند کمتر از خود زیارت سالار شهیدان نیست و بر این اساس باید عزم ویژهای برای رفع مشکلات زائران وجود داشته باشد.
گزارش امید زباری