سخنی با مالکان بناهای تاریخی خوزستان

تلاش‌های مستمر دوستداران و متولیان میراث‌فرهنگی استان خوزستان برای حفاظت از سرای عجم همچنان ادامه دارد و مالک با بررسی تمام گزینه ها به دنبال راهی برای تخریب اثر مورد نظر است.

البته تلاش‌ها و همراهی‌های مستمر مدیریت میراث‌فرهنگی خوزستان در کنار انجمن‌های دوستداران میراث‌فرهنگی این شهرستان قابل تقدیر است. اما مالک اثر که سال ها پیش هم بالکن معروف به مهدیان را تخریب کرده بود همچنان می کوشد تاپیشینه ارزشمندی دیگر از شهر اهواز را برای همیشه محو کند.

دوستداران میراث فرهنگی بارها و بارها و به عناوین مختلف از جمله با درخواست از مدیر کل میراث فرهنگی که منجر به دیدار چندباره ایشان با مالک و شرکا شد از مالک درخواست کردند که این بنا را حفط کرده و با انجام مرمت آن از سوی شهرداری و میراث فرهنگی یک کاربری متناسب با شان بنا برای آن تعریف کند.

پس تلاش‌های دوستداران میراث‌فرهنگی برای حفاظت از سرای عجم و همراهی‌های مدیر کل میراث‌فرهنگی استان خوزستان و همچنین قانع کردن شهرداری اهواز برای جلوگیری از تخریب یکی از شاخص‌ترین بناهای تاریخی اهواز مالک اثر همچنان با انجام رایزنی‌ها و پیگیری‌های جدی درصدد تخریب این اثر تاریخی است.

اهواز کلان‌ شهری در حال توسعه است. هم‌اکنون عده‌ای از سرمایه‌داران با حداقل قیمت اقدام به خرید خانه‌ها و مجموعه‌های تاریخی کرده و با تخریب آن‌ها برج‌سازی و  مجتمع‌سازی می‌کنند.من از مالک بنا در تعجبم که بارها به خود من گفت می خواهد با تخریب بنا و ساخت یک مجتمع برای بازاریان الگویی به جا بگذارد تا بدانند که چگونه مجتمع استاندارد بسازند.

واقعا ایشان چگونه می توانند به فرهنگ و تاریخ این شهر پشت پا بزنند. آیا ایشان تعلقی به تاریخ اهواز ندارند. آیا ایشان اصرارهای افکار عمومی را نمی شنوند. روزی که همکار ایشان جلوی مالک و پسرش و سایر همکاران به من گفت قلم پای کسانی که بخواهند مانع تخریب این اثر شوند را خرد خواهند کرد آیا از ذهن دوستداران میراث فرهنگی قابل پاک شدن است. بارها و بارها خود من به دیدار مالک رفته و یا تماس گرفتم اما همیشه با برخورد سرد مواجه شدیم به گونه ای که انگار پولدارترین آدم دنیا در کنارت ایستاده و تو انگار از کف خیابان بلند و شدی و از ایشان صدقه می خواهی.

 هم‌اکنون که مدیریت میراث‌فرهنگی خوزستان رویکرد خود را با راه‌اندازی اداره میراث‌فرهنگی شهرستان اهواز نسبت به بافت‌های تاریخی تغییر داده و دوستداران میراث‌فرهنگی در کنار میراث‌فرهنگی قرار گرفته‌اند شاهد تخریب بنایی هستیم که هویت شهرستان اهواز به‌شمار می‌رود.

مالکان بناهای تاریخی باید بدانند که ارزش مادی آثار تاریخی به آنان تعلق دارد. بنابراین از اداره کل میراث‌فرهنگی خوزستان درخواست داریم با توجه به شناسایی بناهای ارزشمند اهواز اقدام به مرمت بناهای ثبت شده کرده و بناهای فاقد ثبت را در فهرست آثار ملی بگنجاند. این درحالی است که به دلیل عدم تعیین حریم بناهای شهر اهواز ساخت و سازهای بی‌ضابطه‌ای در بافت صورت می گیرد درحالی که بافت اهواز در سازمان میراث‌فرهنگی کشور به‌تصویب رسیده است.

درحال‌حاضر بخشی از بناهای ارزشمند اهواز در اختیار سازمان‌های دولتی قرار دارند که سند ملکی آنها بهتر است به سازمان میراث‌فرهنگی واگذار شود. درحال حاضر وضعیت مدارس، مساجد و حمام‌های تاریخی اهواز در وضعیت بسیار نابسامانی قرار دارند.

* دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های دوستدار میراث‌فرهنگی خوزستان