مدير كل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان خوزستان گفت: هيچ كس نميتواند «سرای عجم» را تخريب كند.
افشين حيدري اظهار كرد: «سراي عجم» سر جايش است و تخريب نميشود و هر كسي كه بخواهد آسيبي به «سراي عجم» برساند مطمئن باشيد طبق مواد 158 الي 569 قانون مجازات اسلامي با او برخورد خواهد شد.
وي ادامه داد: اين بنای تاريخی اثري فاخر و ارزشمند است و ما آمادهايم كه فضاي «سراي عجم» را هر چه زودتر مرمت كنيم تا مردم از آن استفاده فرهنگي كنند.
حيدري تصريح كرد: حتی اگر كسي از شهرداري مجوز تخريب گرفته باشد آن مجوز خلاف قانون است و شهرداري حق دادن مجوز پروانه ساختماني را ندارد و اگر نياز باشد ما مسؤولي را هم كه چنين كاري را انجام داده باشد به مراجع قضایی معرفي ميكنيم تا با او برخورد شود.
توضيح اين كه سرای عجم بنای تاریخی در مركز شهر اهواز است که در سال ۱۳۸۲ با شماره ۱۰۸۷۵ به ثبت ملی رسید. این بنا در گذشته هم به عنوان یکی از کاروانسراهای شیخ خزعل بوده و هم بازار و در حال حاضر به عنوان انبار از آن استفاده میشود. بنای سرای عجم از لحاظ معماری منحصر به فرد و بنایی یک طبقه است و دارای آجر چینی، ستونهای حجاری شده، حجرههای متعدد، سنگفرش و در و پنجره چوبی است. این بنا بارها توسط مالکش مورد تعرض قرار گرفت به طوری که بخشهایی از آن به صورت شبانه تخریب شد. آخرین تعرض به این بنا در شهریور ۱۳۹۲ بود که توسط نیروهای میراث فرهنگی و جمعی از دوستداران میراث فرهنگی اهواز متوقف شد.
این بنا در خیابان پشتی خانه دادرس اهواز واقع است. سرای عجم که در خیابان آزادگان اهواز «۲۴ متری» قرار دارد در تملک شخصی است که بالکن مهدیان را برای همیشه تخریب کرد و قصد تخریب سرای عجم را نیز دارد. مالک آن به این بهانه که در هنگام ثبت از وی اجازه کسب نشده قصد خارج کردن آن از فهرست آثار ملی را دارد. در حالی که سازمان میراث فرهنگی در هر استان موظف است نسبت به ثبت و حفاظت بناهای واقع در محدوده بافت تاریخی شهر، ابلاغ به شهرداری و شورای شهر و احیای بافتهای تاریخی اقدام کند اما سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان نیز برای این بنا که از خانه دادرس هم بیشتر در معرض خطر است هیچ گونه اقدام مرمتی و یا صرف هزینه نکرده است. تا سال ۱۳۸۹ بخشی از این بنا تخریب شده و مالک قصد تخریب کل بنا و ساختن ساختمانی جدید را در محل آن داشته است. سرای عجم از جمله بناهای در معرض خطر است که با ادامه روند تخریب پیش بینی میشود در آینده تخریب خواهد شد ضمن آن که مالک بنا سابقه تخریب بالکن مهدیان را در کارنامه خود دارد.
سرای عجم به تقاضا و پیگیری مستقل مالک از فهرست ثبت آثار ملی خارج شد. بعد از این که مالک خصوصی این بنای تاریخی به نامه ۶۰ دوستدار میراث فرهنگی مبنی بر درخواست عدم تخریب سرا روی خوش نشان نداد، «کمپین ممانعت از تخریب بنای تاریخی سرای عجم» در شبكههاي اجتماعی فیسبوک و جنبشهای مدنی راهاندازی شده است.
مالک بنای تاریخی سرای عجم اهواز ظهر روز یکشنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۲ قصد تخریب این بنا را داشت اما مداخله کسبه این سرا و نیروهای یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی خوزستان مانع از انجام این کار شد. تاکنون بخشی از هلالیها و ستونهای این بنا تخریب شده است. همچنین مالک این بنا در ۱۳ فروردین ۱۳۹۲ به دلیل خلوت بودن شهر توسط عدهای یکی از طاقهای سرای عجم را تخریب کرد