باوجود اطلاع مسئولان در زمینه احتمال ایجاد مخاطرات فراوان(که کوچکترین آن شور شدن آب شرب روستاهای عقیلی و گتوند است)، نه تنها اقدامی برای حل این معضل صورت نمیگیرد، بلکه به انکار حقایق و فرافکنی مشکل شوری آب کارون پرداخته اند.
در آیندهای که چندان هم دور نیست با ساخت و آبگيري سد گتوند عليا در
استان خوزستان، 100 هکتار از زمينهاي مرغوب و حاصلخيز دشت عقيلي بهطور
کلي تخريب ميشود و زمينهاي کشاورزي و برخي از آثار باستاني اين منطقه از
بين ميرود.
وجود يک گنبد نمکي که در فاصله نزديکي از سد گتوند عليا
قرار دارد، موضوعي است که به عقیده دوستداران محيط زيست، ساکنان منطقه را
تهديد ميکند.
به
گزارش ایلنا، آبگیری سد گتوند علیا – که پیش از این به علت ابراز نگرانی
شدید فعالان محیط زیست به تعویق افتاده بود – بصورت بیسر و صدا آغاز شد.
اما دلیل اعتراض فعالان محیط زیست به احداث و آبگیری این سد چیست؟
وجود
کوههای نمکی در مخزن سد «گتوندعلیا» موضوعی است که نزدیک به چهار سال
تلاش گروههای مردم نهاد و فعالین اجتماعی استان خوزستان را به خود معطوف
کرده است.
وجود این کوههای نمک آن هم در مخزن یک سد چیزی نیست جز
اشتباه فاحش وزارت نیرو در جانمایی این سد و یا حداقل استفاده از
راهکارهایی نظیر تقلیل ارتفاع سد، جابجایی، یا عایق کردن کوههای نمکی.
اشتباهی که بزرگترین پروژهی ملی کشور را دست به گریبان نگرانی از به وجود آمدن یک فاجعه ملی کرده است.
شاید
اگر مقداری در عملیات جانمایی دقت میشد و یا اقدامات پیشگیری صورت
میگرفت؛ میشد کار عظیمی را که در ساخت نیروگاه، تونلهای انحراف آب و
بدنهی آن انجام شده،یک افتخار ملی دانست.
اما دراین میان نکته تامل
برانگیز اینجاست که باوجود اطلاع و علم مسئولان در زمینه احتمال ایجاد
مخاطرات فراوان (که کوچکترین آن شور شدن آب شرب روستاهای "عقیلی" و "گتوند"
است)، نه تنها اقدامی برای حل این معضل صورت نمیگیرد، بلکه به انکار
حقایق و فرافکنی مشکل شوری آب کارون پرداختهاند.
برای نمونه
استاندار خوزستان در اظهارنظری گفته بود:«آبگیری سد گتوند نه تنها مشکلی
ایجاد نمیکند بلکه کیفیت آب شرب اهالی پائین دست خوزستان را بالا میبرد» و
اینکه «تا یکصد سال آینده هیچ مشکلی در این پروژه نخواهد بود».
به
اعتقاد بسیاری از کارشناسان سد گتوندعلیا که طولانیترین زمان احداث یک
پروژه را به خود اختصاص داده است، بهدلیل فرسایش بیش از حد خاک و
رسوبگذاری شدید، به کوتاهترین عمر مفید یک پروژه بدل خواهد شد!
برخلاف
آنچه مدیران پروژه تحت عنوان «مهار گنبد نمکی» مطرح میکنند، تنها بر روی
یک سوم کوههای نمکی «پوششی از لاشههای سنگ» قرار گرفته که این پوشش هیچ
تضمینی برای عدم انحلال این تودههای نمکی در آب دریاچه سد را به دست
نمیدهد.
ارتفاع گرفتن آب پشت سد، کوههای نمکی را در خود غوطهور
خواهد نمود و به میزان ارتفاعی که دریاچه پیدا میکند، سطح تماس آب رودخانه
با کوههای نمکی بیشتر و درنتیجه شوری آب بالاتر خواهد رفت.
آیا
تاسیسات گرانقیمت مولد برق بر اثر آب شور کارون دچارخوردگی فلزات خواهند
شد و سرمایهی عظیم بیتالمال به هدر خواهد رفت؟ آیا تعجیل غیرفنی در
آبگیری سد گتوند علیا - قبل از آنکه گنبدهای عظیم نمک به خوبی مهار شوند -
فاجعهای زیست محیطی نظیر شوری شدن بیش از پیش آب کارون را در پی خواهد
داشت.
بیشک با شور شدن آب کارون مشکلات مردم خوزستان در تامین آب
شرب –که اکنون هم کم نیست- بیش از پیش میشود. ازبین رفتن زمینهای
حاصلخیز کشاورزی درجلگه خوزستان نیز خطری دیگری است که با شور شدن آب
کارون در انتظار مردمان این خطه زرخیز است.