روند نرخ تورم در اقتصاد ایران در شش دهه گذشته از سال ۱۳۳۰نشان می دهد در ایران تقریبا همیشه به جز بعضی سال های دهه ۳۰و ۴۰،مثبت بوده است و این امر نشان می دهد که سطح عمومی قیمت ها اغلب در حال افزایش بود است.البته در عموم کشورهای دنیا نیز نرخ تورم عموما مثبت است،اما آنچه مهم است مقدار تورم است.علاوه برمقدار نرخ تورم ،میزان پایداری و نوسانات نرخ تورم نیز اهمیت زیادی دارد.

در دوره قبل از انقلاب بهترین عملکرد نرخ تورم مربوط به دهه ۴۰ است.در سالهای دهه چهل ،نرخ تورم در سطح کمتر از ۵ درصد حفظ شده و حتی در بعضی سالها تورم منفی نیز بوده است.اما در دهه پنجاه نرخ تورم افزایش قابل توجهی می یابد و بدترین عملکرد در سال ۵۶ با ثبت نرخ تورم ۳۰ درصد به دست می آید.
 
در مجموع نرخ تورم در دوره  پیش از انقلاب طی ۲۸ سال از سال ۱۳۳۰تا ۱۳۵۷به طور میانگین برابر ۹/۶درصد بوده است که نرخ تورم نسبتا پایینی است.پس از انقلاب و در دوره جنگ،نرخ تورم از نوسانات قابل توجه برخودار بوده است.نرخ تورم از سال ۶۰تا سال۶۴ طی یک روند کاهشی از حدود ۳۰ درصد به کمتر از ۳ درصد کاهش می یابد،اما پس از طی یک روند افزایشی به فراتر از ۴۰ درصد در سال ۶۷ می رسد.نرخ تورم به طور میانگین در دوره پس از انقلاب تا پایان جنگ برابر ۲/۱۹ درصد بوده است که  نرخ تورم بالایی است.در دوره پس از جنگ  نیز نرخ تورم نوسانات و افت و خیز فراوانی را تجربه کرده است.
 
با پایان جنگ ،نرخ تورم به سرعت کاهش یافته و به کمتر از ۱۰ درصد در ابتدای سال ۶۹درصد می رسد،اما پس از آن نرخ تورم با شتاب بالایی افزایش یافته به نحوی که در اواسط  سال ۷۴به مرز ۵۵ درصد نیز می رسد .بعد از آن نرخ تورم مجددا با سرعت کاهش می یابد و در پایان دوره سازندگی به حدود ۱۸ درصد می رسد.در مجموع میانگین نرخ تورم در دوره هشت ساله ی سازندگی برابر ۳/۲۴ درصد بوده است.در دوره اصلاحات نرخ تورم تا حدودی مهار شده و دوره نسبتا با ثبات و همواری طی می شود.
 
نرخ تورم در دوره هشت ساله ساله اصلاحات در مجموع به طور میانگین برابر ۸/۱۴ درصد بوده است.در دروه بعداز اصلاحات  نیز نرخ تورم طی یک روند صعودی پرشتاب به مرز ۳۰ درصد و پس از آن با کمی کاهش به  حدود ۲۰ درصد رسید.طبق آمارها نرخ تورم پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها دوباره روندی صعودی  گرفته  است.گفتنی است نرخ تورم سال ۹۱ براساس آمارهای بانک مرکزی ۵/۳۰ درصد اعلام شده است.کارشناسان معتقدند تورم در ماههای سال ۹۲ نیز روند صعودی خود را ادامه خواهد داد.
 
بحث تورم در واقع بحث مشتركي در دنيا است و علت‌هاي آن نيز صرفنظر از شرايط و ويژگي‌هاي هر كشور خاص، عمدتاً مورد اتفاق‌نظر بوده و البته براي آن شرايطي ذكر شده است. در كشورهاي پيشرفته از دهه ۱۹۶۰ به بعد حتي قبل‌تر يعني از زمان كلاسيك‌ها و حاكميت نظريه مقداري، بحث اين بودكه تورم ريشه‌ پولي دارد. لذا مي‌گفتند پول تعيين‌كننده قيمت‌ها است. لذا ارتباط قيمت‌ها با ميزان و حجم پول اين قدر واضح بيان شده است.
 
اما از سوی دیگر ، شاخص تورم از جمله چالش های قدیمی اقتصاد ایران است که تاکنون راه درمان طولانی مدتی برای آن اندیشیده نشده است.نگاهی به آمارهای چهار دهه اخیر اقتصاد ایران نشان میدهد تنها به جز چند سال آن هم کوتاه مدت ،اصولا اقتصاد ایران با تورم های ۲۰،۳۰ و ۴۰ درصدی  دست و پنجه نرم کرده و دولتمردان وقت با اینکه یکی از مهم ترین  الویت کاری شان کنترل سطح عمومی قیمتها بوده اما هیچ گاه نتواستند به این مطالبه عمومی پاسخ مثبت دهند.
 
ازتورم ۵۰ درصدی سال ۷۳-۷۴گرفته تا تورم ۳۰ درصدی سال ۹۱ ،همه و همه نشان می دهد تورم در اقتصاد ایران مقوله ای ساختاری است و به همین سادگی ها نمی توان انتظار داشت که اقتصاد ایران دارای تک تورمی نرمال شود. هم اکنون اقتصاد ایران بنابر آمار جز تورم های بالا در جهان است،ایران در کنار بلاروس،گینه،اوگاندا،ونزوئلا وچند کشور دیگر دارای تورم های بالا در جهان هستند.