شاید یکی از شاخصه های انتخابات پیش رو،
پیش بینی رد صلاحیت برخی نامزدهای احتمالی این انتخابات باشد. برخی از
احتمال رد صلاحیت سید محمد خاتمی رئیس جمهور دوران اصلاحات در صورت حضور در
انتخابات سخن می گویند و عده ای دیگر هم از احتمال رد صلاحیت اسفندیار
رحیم مشایی کاندیدای احتمالی دولت.
به
گزارش مهر، در انتخابات ریاست جمهوری اول اکبر اعلمی مشهورترین چهره ای
بود که صلاحیتش برای حضور در انتخابات تایید نشد. رد صلاحیت این نماینده
دوره های ششم و هفتم در انتخابات ریاست جمهوری دهم قابل پیش بینی بود. قبل
از انتخابات ریاست جمهوری دهم، صلاحیت اکبر اعلمی برای حضور در انتخابات
مجلس هشتم هم به دلیل دیدگاه فکری و مذهبی او رد شده بود.
رفعت
بیات نماینده زنجان در مجلس هفتم هم از چهره هایی بود که صلاحیتش برای
حضور در انتخابات ریاست جمهوری دهم اعلام نامزدی کرد و صلایتش تایید نشد.
او در واکنش به رد صلاحیتش از سوی شورای نگهبان گفته بود «این امر دو دلیل
میتوانست داشته باشد، اول اینکه من زن هستم که با توجه به مذاکرات مجلس
خبرگان قانون اساسی و نظر شهید بهشتی و اعلام آقای کدخدایی این مساله منتفی
است و دوم اینکه به دلیل مدیر و مدبر نبودن من را رد کرده باشند.»
پیش
از حضور رفعت بیات در انتخابات ریاست جمهوری دهم، بار دیگر بحثهایی
درباره حضور بانوان در انتخابات ریاست جمهوری و احتمال رد صلاحیت آن ها بنا
به تعریف «رجل سیاسی و مذهبی» مطرح شد. زهره الهیان از اعضای کمیسیون
امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هشتم در آن زمان در نامه به علی لاریجانی
رئیس مجلس از وی خواست که براي مشخص شدن مصاديق «رجل سياسي» در انتخابات
رياستجمهوري، از شوراي نگهبان استفسار كند. شورای نگهبان در این دوره
اعلام کرده بود که زنان حق ثبت نام در انتخابات را دارند.
رفعت
بیات برخلاف اکبر اعلمی به رد صلاحیتش اعتراض نکرد به مسئولان عالی رتبه
کشور نامه ننوشت و در مصاحبه ای گفت که «به ردصلاحیت خود اعتراض نمیکنم و
فکر میکنم باید با گذشت زمان این مسائل حل شود».
معین، مهرعلیزاده و هوشنگ امیراحمدی
مصطفی
معین وزیر علوم دوران سازندگی و اصلاحات و محسن مهرعلیزاده معاون سید محمد
خاتمی، اگرچه شانس حضور در انتخابات ریاست جمهوری نهم را یافتند اما رد
صلاحیت این دو چهره اصلاح طلب در انتخابات سال 84 به اعتراض های گسترده ای
از سوی طیف های اصلاح طلب منجر شد. نهایتا صلاحیت آن ها از سوی شورای
نگهبان تایید شد، معین در آن انتخابات نفر چهارم شد و مهرعلیزاده نفر آخر.
از
چهره های شناخته شده ای که در این انتخابات رد صلاحیت شدند، هوشنگ
امیراحمدی بود. او که نزدیک 30 سال است در آمریکا زندگی می کند در انتخابات
پیش رو هم نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده است. خبر حضور امیراحمدی در
جشن پرسروصدای همایش ایرانیان خارج از کشور گمانه ارتباط نزدیک او با حلقه
اطرافیان نزدیک محمود احمدی نژاد را تقویت کرد اگرچه خود این ارتباط را
تکذیب می کند. او اخیرا در گفت وگویی با یکی روزنامه های کشور گفته است:
در مورد وظایف قانونی این شورا، هیچ دلیلی بر عدم قبول صلاحیت من وجود
ندارد.
طبق
قانون اساسی «رییسجمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط
زیر باشند انتخاب شود: ایرانیالاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای
حسنسابقه و امانت و تقوی، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و
مذهب رسمی کشور.» بر اساس این تعریف اینجانب کاملا برای احراز پست
ریاستجمهوری واجد شرایط هستم. شورای نگهبان همچنین اهتمام زیادی به احراز
التزام رییسجمهور به ولایت فقیه و تعهد عملی به خطوط کلی نظام دارد.
نهتنها سوابق خدماتی و نوشتههای اینجانب طی 30 سال گذشته بهترین گواه
التزام من است، بلکه عمیقا معتقد هستم که تعیین سیاستهای کلان نظام توسط
رهبری، اتفاقا بهترین فرصت را به رییسجمهوری میدهد تا تحت این سیاستها
تمرکز و همت خود را کاملا مصروف برنامهریزی و مدیریت اجرایی کشور کند.
مردی که بعدها رد صلاحیت شد
شهاب
الدین صدر در انتخابات مجلس هشتم حضور پیدا کرد و صلاحیتش برای شرکت در
انتخابات ریاست جمهوری هم تایید شد. اما چند سال بعد در حالی که سابقه نایب
رئیسی مجلس هشتم را هم به سوابق خود افزوده بود، صلاحیتش برای حضور در
انتخابات مجلس نهم تایید نشد.
ابراهیم
اصغرزاده از دانشجویان مسلمان پیرو خط امام که در حمله به سفارت آمریکا در
سال ۱۳۵۸ نقش اساسی داشت، سابقه نمایندگی دوره سوم مجلس شورای اسلامی و
عضویت در شورای اول شهر تهران را در کارنامه خود می دید، در انتخابات
ریاست جمهوری هشتم رد صلاحیت شد.
رد
صلاحیت او منجر به اعتراض تند روزنامه همبستگی به سید محمد خاتمی شد که
چرا رئیس جمهور این موضوع را پیگیری نمی کند. این در حالی است که صلاحیت
اصغرزاده برای حضور در انتخابات مجلس هفتم و ریاست جمهوری هفتم هم رد شده
بود.
رد صلاحیت بازرگان و یزدی
رد
صلاحیت مهدی بازرگان در انتخابات سال 64هم در آن زمان اعتراض هایی را
برانگیخت. اکبر هاشمی رفسنجانی در کتاب امید و دلواپسی – صفاحات 235 و
236- درباره این واقعه می نویسد: «صندوق رای سیار جهت اخذ رای از آیت الله
سیدکاظم شریعتمداری به درب منزل ایشان در قم برده می شود لیکن ایشان از
دادن رای خودداری می نماید. در زمان مراجعه صندوق سیار به بیت آیت الله
مرعشی نجفی و آیت الله سید صادق روحانی، از سوی اهالی منزل اظهار می شود که
مراجع مذکور به خارج از شهر رفته اند.رسانه های خارجی دلیل امتناع آیت
الله مرعشی نجفی از شرکت در انتخابات را ناخشنودی از رد صلاحیت مهندس
بازرگان اعلام کردند.مهندس مهدی بازرگان رهبر نهضت آزادی ایران نامزد
انتخابات ریاست جمهوری به دلیل حمایت از عباس امیرانتظام که به اتهام
جاسوسی برای بیگانگان در زندان به سر می برد،از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت
می شود».
4
سال قبل تر در انتخابات مهرماه سال 1360 هم ابراهیم یزدی نماینده مجلس
شورای اسلامی دوره اول نام برد. جلاالدین فارسی هم از معروفترین چهره های
کشور بود که درانتخابات دوره اول ریاست جمهوری صلاحیتش رد شد. دلیل رد
صلاحت اون انتشار اخباری درباره ایرانی الاصل نبودنش بود.
رد احتمالی
حالا
اما در انتخابات پیش رو برخی از احتمال رد صلاحیت اسفندیار رحیم مشایی سخن
به میان می آورند. علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی
گفته که اسفندیار رحیم مشایی به دو دلیل از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت می
شود. اول به دلیل رجل سیاسی نبودنش و دوم به خاطر تفکراتش درباره اسلام. از
سوی دیگر محمد حسن ابوترابی فرد نایب رئیس مجلس شورای اسلامی هم به رئیس
جهمور توصیه کرده است اگر نامزدمطلوب دولت تأییدصلاحیت نشد، واکنش
رئیسجمهور در چارچوب قانون باشد. آن سوی عده ای هم از رد صلاحیت سید محمد
خاتمی در انتخابات پیش رو حرف می زنند. اگرچه که او هنوز وارد انتخابات
نشده است و اخبار هم حکایت از عدم حضور وی دارد.