آیا خرید تتر برای ایرانی‌ها امن و قانونی است؟ مزایا و معایب سرمایه‌گذاری روی تتر

در سال‌های اخیر به خصوص در اقتصاد ایران که نرخ ارز داخلی (ریال) با فشارهای تورمی زیادی مواجه شده، بسیاری از افراد به دنبال ابزارهایی برای حفظ ارزش به شکلی سریع‌تر و ارزان‌تر بوده‌اند. یکی از ابزارهایی که به شدت مورد توجه معامله‌گران قرار گرفته، تتر (USDT) است. تتر یک استیبل کوین دلاری است که ارزش هر واحد آن برابر با یک دلار آمریکا است. اما سوال مهم این است که آیا خرید تتر برای ایرانیان امن و قانونی است؟

وضعیت تتر در ایران

تتر (USDT) به‌ عنوان یکی از پرکاربردترین استیبل‌ کوین‌های جهان، جایگاه ویژه‌ای در میان کاربران ایرانی پیدا کرده است. مخصوصا به خاطر اینکه با ثابت نگه‌ داشتن ارزش دلار‌ی‌اش، به ابزاری برای حفظ ارزش دارایی در برابر تورم و نوسانات ارزی تبدیل شده است. با این حال، شرایط قانونی آن در ایران هنوز کاملاً مشخص نیست.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر چارچوب‌هایی برای نظارت بر تراکنش‌های رمزارزی، جلوگیری از پول‌شویی و کنترل فعالیت صرافی‌ها تدوین کرده است. با وجود این، استفاده از رمزارزها از جمله تتر به‌ عنوان ابزار پرداخت در داخل کشور هنوز غیرمجاز محسوب می‌شود. تنها بخش رسمی مورد تایید دولت در این حوزه، استخراج (ماینینگ) است که تحت مجوز وزارت صمت به‌عنوان فعالیت صنعتی شناخته می‌شود.

در سال‌های اخیر، برخی صرافی‌های داخلی با رعایت الزامات احراز هویت (KYC) و قوانین ضد پول‌شویی (AML) اجازه فعالیت محدود در حوزه رمزارزها و خرید و فروش را دریافت کرده‌اند. با این حال، نبود چارچوب مشخص همچنان باعث نگرانی کاربران است.

از طرف دیگر، تحریم‌های بین‌المللی یکی از جدی‌ترین چالش‌ها برای کاربران ایرانی تتر محسوب می‌شود. گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه شرکت صادرکننده تتر در مواردی کیف‌ پول‌های مرتبط با ایران را مسدود کرده است. این مسئله نشان می‌دهد حتی در صورت قانونی بودن تتر در ایران، احتمال بلوکه شدن دارایی‌ها وجود دارد؛ به‌ویژه در صورت استفاده از صرافی‌های بین‌المللی یا مسیرهای قابل ردیابی.

خرید و فروش تتر در صرافی ایرانی

خرید و فروش تتر (USDT) در صرافی‌های ایرانی یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای ورود به دنیای رمزارزهاست، اما انجام آن نیازمند دقت و آگاهی کامل از قوانین و ریسک‌های موجود است. در حال حاضر خرید تتر برای ایرانیان ممنوع نیست، اما فعالیت در این حوزه باید از طریق صرافی‌های معتبر و دارای مجوز انجام شود تا از بروز مشکلات حقوقی یا مالی جلوگیری گردد.

نخستین گام برای معامله تتر، انتخاب صرافی معتبر ایرانی است. صرافی‌های فعال در کشور معمولاً دارای رابط ریالی هستند و امکان تبدیل ریال به تتر و بالعکس را فراهم می‌کنند. با این حال، عملکرد آن‌ها زیر نظارت نهادهای مالی قرار دارد و ممکن است در دوره‌هایی محدودیت‌هایی مانند سقف خرید، کارمزد بالا یا تأخیر در تسویه اعمال شود. تفاوت نرخ تبدیل ریال به تتر نیز یکی از عوامل مهمی است که بر سود یا زیان معامله تأثیر مستقیم دارد.

بیشتر صرافی‌های ایرانی برای جلوگیری از جرائم مالی، کاربران را ملزم به تأیید هویت (KYC) می‌کنند. این فرآیند با هدف افزایش امنیت و جلوگیری از پول‌شویی انجام می‌شود، اما ممکن است برای کاربرانی که به دنبال حفظ حریم خصوصی هستند، چالش‌برانگیز باشد.

در کنار مسائل فنی، باید به ریسک‌های امنیتی صرافی‌ها نیز توجه کرد. سابقه هک یا مسدود شدن دارایی در برخی صرافی‌ها نشان داده است که نگهداری رمزارز در کیف‌پول صرافی چندان ایمن نیست. به همین دلیل، توصیه می‌شود کاربران پس از خرید، تترهای خود را به کیف‌پول شخصی امن (Cold Wallet) منتقل کنند تا کنترل کامل بر دارایی خود داشته باشند.

ریسک‌های خرید تتر

یکی از فواید خرید تتر، حفظ ارزش سرمایه در برابر تورم است اما این مسیر بدون ریسک نیست و به آگاهی و احتیاط زیادی نیاز دارد. مهم‌ترین تهدیدهای خرید و نگهداری تتر به محل ذخیره‌سازی، محدودیت‌های قانونی و تحریم‌ها مربوط می‌شود.

نگهداری تتر در صرافی ممکن است ساده‌تر باشد، اما خطراتی مانند هک، ورشکستگی صرافی، بلوکه شدن دارایی یا محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها را در پی دارد. در مقابل امنیت سرمایه‌گذاری در تتر با کیف‌ پول شخصی بیشتر است اما در این روش محفاظت از کلید خصوصی کاملاً بر عهده کاربر است.

از دیگر ریسک‌های جدی، امکان فریز شدن دارایی توسط شرکت صادرکننده آن است. در صورت شناسایی تراکنش‌های مرتبط با ایران یا آدرس‌های تحریمی، این شرکت می‌تواند حساب‌ها را مسدود کند.

علاوه بر این اگرچه تتر یک استیبل‌ کوین با پشتوانه دلاری است، اما در شرایط بحرانی جهانی ممکن است قیمت آن از نسبت ۱:۱ با دلار فاصله بگیرد یا نقدشوندگی‌اش کاهش یابد.

از نظر حقوقی هم استفاده از رمزارزها برای پرداخت‌های داخلی در ایران ممنوع است و معاملات آن در فضایی مبهم و فاقد چارچوب قانونی مشخص انجام می‌شود.

جایگزین‌های تتر

USDe محصول پروژه Ethena Labs است و در سال ۲۰۲۴ روی شبکه اتریوم راه‌اندازی شد. این استیبل کوین برخلاف تتر که با دلار فیات پشتیبانی می‌شود، پشتوانه‌ای ترکیبی از دارایی‌های دیجیتال مانند اتریوم و قراردادهای فیوچرز دارد. هدف آن ایجاد «دلار بومی دیفای» بدون وابستگی به نظام بانکی سنتی است، اما به‌دلیل مدل پشتیبان غیرمرسوم، ریسک بیشتری نسبت به استیبل‌کوین‌های سنتی دارد.

دای (DAI) هم یکی از قدیمی‌ترین استیبل‌ کوین‌های غیرمتمرکز است که توسط پلتفرم MakerDAO مدیریت می‌شود. ارزش آن از طریق قراردادهای هوشمند حفظ شده و بدون نیاز به نهاد متمرکز، ثبات خود را حفظ می‌کند.

جمع بندی

خرید و فروش تتر برای ایرانی‌ها ممنوع نیست، اما در فضایی پرریسک و با محدودیت‌های قانونی انجام می‌شود. تتر ابزاری مناسب برای حفظ ارزش دارایی در برابر تورم است، اما تهدیدهایی مانند تحریم‌ها، احتمال بلوکه شدن دارایی آن وجود دارد. برای کاهش ریسک، بهتر است تنها با سرمایه محدود وارد شوید، از صرافی‌های معتبر داخلی استفاده کنید و بخشی از دارایی را در کیف‌ پول شخصی نگه دارید. علاوه بر این با وجود قانونی بودن تتر در ایران، استفاده از استیبل‌ کوین‌های غیرمتمرکز مثل دای هم می‌تواند امنیت بیشتری ایجاد کند.

سوالات متداول

۱. آیا خرید تتر برای ایرانیان جرم است؟

خیر. خرید و فروش تتر در ایران از طریق راه‌های قانونی مثل صرافی‌ها جرم نیست.

۲. بهترین صرافی برای خرید تتر کدام است؟

انتخاب بهترین صرافی به نیازهای کاربر بستگی دارد اما به طور کلی بهتر است از صرافی‌هایی مثل نوبیتکس استفاده کنید که مدت‌هاست راه‌اندازی شده‌اند و معتبر هستند.

۳. تفاوت تتر با بیت کوین برای سرمایه‌گذاری چیست؟

قیمت تتر همیشه ۱ دلار است و نوسانی ندارد بیت کوین پرریسک و نوسانی است و با پتانسیل رشد بیشتری دارد.

۴. آیا فروش تتر در ایران مشکل دارد؟

فروش تتر در ایران مشکل ندارد، اما باید از صرافی‌های معتبر استفاده شود.

۵. چطور تتر را بدون مشکل به ریال تبدیل کنیم؟

برای تبدیل تتر به ریال، از صرافی‌های ایرانی با درگاه ریالی استفاده کنید.

۶. مزایا و معایب تتر چیست؟

تتر مزایایی مثل ثبات ارزش، نقدشوندگی بالا و انتقال سریع دارد، اما معایبی مثل خطر تحریم، بلوکه شدن دارایی و نبود شفافیت کامل را نیز دارد.