بازخوانی پرونده چهار ساله‌ی شورای ششم اهواز
خوزنیوز- ابراهیم متین‌سیرت/ نهاد شورا در نظام حکمرانی محلی، نماد مردم‌سالاری و مشارکت اجتماعی در تصمیم‌سازی‌های شهری است؛ نهادی که فلسفه وجودی آن، پیوند دادن شهروندان با ساختار رسمی اداره شهر و نظارت عمومی بر مدیریت شهری است. شوراها قرار بود صدای مردم در برابر تصمیم‌های پشت‌درهای بسته باشند، اما در عمل، گاه زیر سایه سیاسی‌کاری، اختلافات درونی یا برداشت‌های نادرست رسانه‌ای قرار می‌گیرند و از هدف اولیه خود فاصله می‌گیرند. در چنین فضایی، بازخوانی عملکرد شوراها و نقد منصفانه آن‌ها ضرورتی است که نه‌تنها برای حفظ اعتماد عمومی، بلکه برای احیای جایگاه واقعی شورا در افکار عمومی اهمیت دارد.
مطیعی: تکرار تیتر «شورا تعطیل است» زمینه‌ساز ذهنیت انحلال شد
محمدحسین مطیعی، رئیس شورای شهر اهواز، در نشست خبری روز ۲۹ مهرماه با اصحاب رسانه، با انتقاد از برخی فضاسازی‌ها در شبکه‌های اجتماعی گفت: «در دو سال و نیم گذشته، تیتر تکراری "شورا تعطیل است" به‌صورت مداوم در فضای مجازی بازنشر شد و همین باعث شکل‌گیری ذهنیتی غلط درباره عملکرد شورا شد؛ ذهنیتی که نهایتاً زمینه طرح مباحثی همچون انحلال شورا را فراهم کرد.»
مطیعی با اشاره به نقش رسانه‌ها در «مدیریت ادراک» تصریح کرد: «رسانه‌ها در عصر حاضر تنها اطلاع‌رسانی نمی‌کنند، بلکه در شکل‌دهی ذهنیت عمومی نقش تعیین‌کننده دارند. وقتی مخاطب هر روز و در ساعات مختلف این پیام را می‌بیند که شورا تعطیل است، طبیعی است بعدها پذیرای خبر انحلال آن هم باشد.»
آمار جلسات و عملکرد کمیسیون‌ها
وی با ارائه آماری از عملکرد شورای ششم گفت:
«تعداد جلسات رسمی شورای ششم تا پایان چهار سال به ۱۸۵ مورد رسیده که میانگین آن حدود چهار جلسه در ماه است، در حالی‌که قانون تنها دو جلسه در ماه را الزام کرده است. کمیسیون تلفیق نیز تاکنون ۴۷ جلسه برگزار کرده و مجموع کمیسیون‌های تخصصی شورا قریب به ۸۰۰ جلسه تشکیل داده‌اند.»
به گفته مطیعی، در مقایسه با دوره پنجم که ۱۵۳ جلسه صحن و ۳۸ جلسه کمیسیون تلفیق برگزار شده بود، شورای ششم از نظر برگزاری جلسات فعال‌تر بوده است. وی افزود: «با وجود این آمار، متأسفانه برخی داده‌های نادرست مبنای قضاوت‌ها قرار گرفت و فضایی مشوش شکل گرفت که شورا را در آستانه انحلال جلوه می‌داد.»
پاسخ به شورای حل اختلاف استان
رئیس شورای شهر اهواز در بخش دیگری از سخنان خود به بررسی موضوع مطرح‌شده در شورای حل اختلاف استان خوزستان اشاره کرد و گفت: «در شهریورماه ۱۴۰۴، شورای حل اختلاف استان مواردی را به‌عنوان اشکال به شورا اعلام کرد. اعضای شورا در پاسخ کتبی و حضوری از عملکرد خود دفاع کردند. در نهایت تنها مورد مطرح‌شده، عدم تشکیل هیئت‌رئیسه سال پنجم بود که مقرر شد ظرف چند روز انجام شود.»
مطیعی افزود: «در همان جلسه توافق شد تا ۳۱ شهریورماه هیئت‌رئیسه جدید انتخاب و تکلیف شهردار اهواز نیز مشخص شود. اما متأسفانه در روزهای پایانی، برخی تحرکات بیرونی در فضای استانداری و طرح استیضاح شهردار در رسانه‌ها باعث ایجاد ابهام شد که شورا در نهایت تصمیم گرفت در همان مسیر قانونی عمل کند.»
از ترکیب هزینه‌ها تا نقش پیمانکاران بومی
مطیعی در بخش دیگری از نشست، درباره ترکیب هزینه‌های شهرداری توضیح داد: «قریب به ۴۰ تا ۶۰ درصد هزینه‌های شهرداری مربوط به حقوق و مزایای پرسنل، نگهداری فضای سبز و جمع‌آوری پسماند است. برخلاف برخی ادعاها، ۹۰ درصد پیمانکاران فعال در این حوزه‌ها بومی هستند و از استان‌های دیگر، به‌ویژه اصفهان، پیمانکار عمده‌ای در این زمینه حضور ندارد.»
او از تشکیل کمیته‌ای درون‌شورا برای بررسی مناقصات خبر داد و گفت: «این کمیته در حال پایش دقیق قراردادهای چهار سال گذشته است و آمار نهایی به‌صورت نمودار در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت.»
جزئیات دریافتی از محل آلایندگی و ارزش افزوده
مطیعی با ارائه ارقام دقیق درباره عوارض آلایندگی و ارزش افزوده گفت: «در سال ۱۴۰۰، شهرداری اهواز ۲۰۰ میلیارد تومان از محل آلایندگی و ۴۰۰ میلیارد تومان از محل ارزش افزوده دریافت کرد. این رقم در سال ۱۴۰۱ به ۱۲۰۰ میلیارد تومان آلایندگی و ۱۱۰۰ میلیارد تومان ارزش افزوده رسید. در سال ۱۴۰۲ نیز ۱۶۰۰ میلیارد تومان از محل آلایندگی و ۲۱۰۰ میلیارد تومان از ارزش افزوده پرداخت شد و در سال ۱۴۰۳ این رقم به‌ترتیب ۳۷۰۰ و ۳۲۰۰ میلیارد تومان بوده است. مجموع چهار سال اخیر حدود ۱۲ هزار و ۷۸۰ میلیارد تومان می‌شود.»
وی با اشاره به قانون موجود خاطرنشان کرد: «بر اساس قانون، شهرداری‌ها می‌توانند ۵۰ درصد از منابع آلایندگی را در امور جاری و ۵۰ درصد را در طرح‌های عمرانی مرتبط با محیط زیست هزینه کنند. شورای ششم نیز بر همین مبنا عمل کرده است.»
نقد فضای رسانه‌ای و ضرورت بازتعریف مطالبه‌گری
مطیعی در بخشی از سخنان خود با اشاره به پرسش موسوی‌نسب درباره فضای رسانه‌ای گفت: «یکی از چالش‌های جدی ما تصویر نادرستی است که از شورای شهر اهواز در رسانه‌های سایر استان‌ها ساخته می‌شود. متأسفانه بخش زیادی از اخبار داخلی شورا و شهرداری به‌صورت تخریبی منتشر می‌شود و این فضا حتی بر تصمیم سرمایه‌گذاران نیز اثر می‌گذارد. آیا مطالبه‌گری باید به‌معنای تخریب باشد؟»
وی تأکید کرد: «مطالبه‌گری حق رسانه است، اما وقتی هر خبر به شکل بحران بازتاب داده می‌شود، اعتماد عمومی تضعیف خواهد شد. ما نیاز داریم رسانه‌های خوزستان، ضمن نقد، واقعیت‌های مثبت را هم منعکس کنند.»
اصلاح ساختار درآمدی و خروج از لیست سیاه
مطیعی با اذعان به کاستی‌ها در ساختار درآمدی شهرداری گفت: «درست است که برخورداری از درآمد آلایندگی باعث نوعی وابستگی و تنبلی ساختاری شده است. ما کمتر به سمت درآمدهای پایدار و سرمایه‌گذاری رفتیم. اما شورای ششم در همین دوره تلاش کرد فرایند سرمایه‌گذاری را اصلاح کند و از لیست سیاه اوراق مشارکت خارج شود؛ اتفاقی که سال‌ها ممکن نشده بود.»
او افزود: «شهرداری اهواز از نظر نیروی انسانی و مدیران، یکی از توانمندترین مجموعه‌ها در کشور است و ما باید قدر این ظرفیت را بدانیم. با وجود ضعف‌ها، گام‌های خوبی در مسیر اصلاح ساختارها برداشته شده است.»
نتیجه‌گیری: شورا، از بحران اعتماد تا ضرورت بازسازی رابطه با جامعه
نشست خبری اخیر شورای شهر اهواز، فراتر از ارائه آمار و پاسخ به شایعات، یادآور یک واقعیت بنیادین است: شورا زمانی کارآمد است که مردم به آن باور داشته باشند. در فضای بی‌اعتمادی عمومی، حتی دقیق‌ترین آمار و گزارش‌ها نیز شنیده نمی‌شود. شورای ششم اهواز، با همه ضعف‌ها و اختلافات درونی، تلاش کرده در چارچوب قانون حرکت کند و مسیر شفاف‌سازی مالی و اصلاح ساختارها را آغاز نماید. اما این تلاش‌ها تنها زمانی معنا خواهد داشت که اعتماد از دست‌رفته‌ی افکار عمومی دوباره احیا شود؛ اعتمادی که بدون گفت‌وگو با جامعه و پاسخگویی واقعی به رسانه‌ها ممکن نیست.
تجربه شورای ششم نشان داد که تداوم سوءتفاهم میان رسانه و نهادهای شهری، تنها بر عمق شکاف میان مردم و مدیریت شهری می‌افزاید. امروز بیش از هر زمان دیگر، شورا نیازمند بازتعریف رابطه خود با شهروندان است؛ رابطه‌ای بر پایه شفافیت، صداقت و عملکرد قابل‌سنجش. چرا که در نهایت، بقای شورا نه به قانون، بلکه به اعتماد مردم گره خورده است.
