صنایع کوچک یکی از منابع بسیار مهم اقتصادی محسوب می‌شوند که بر خلاف صنایع بزرگ تاثیر زودهنگامی بر رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال دارند، صنایع کوچک با اعتباری کم و سرمایه‌گذاری اندک قابل راه‌اندازی و رسیدن به خط تولید هستند و یک مسیر کوتاه برای ایجاد اشتغال با کمترین هزینه محسوب می‌شوند.

در سال‌های اخیر دولت‌های مختلف بیشترین تلاش و سرمایه‌گذاری خود را در صنایع پایین و کوچک به دلیل زودبازده انجام دادند و بسته‌های تشویقی برای سرمایه گذاران در این حوزه قرار دادند.

با این وجود صنایع کوچک به دلیل شکننده بودن برای تداوم فعالیت و ماندگاری نیاز به حمایت مداوم از سوی دولت و صنایع بزرگ دارند.

رهبر معظم انقلاب بارها نسبت به حمایت و استفاده از ظرفیت صنایع کوچک برای تولید اشتغال بیشترو رونق اقتصادی در کشور تاکید کردند و این مهم اهمیت جایگاه صنایع پایین دست را می‌رساند.

صنایع کوچک در کنار ایجاد بستر اشتغالزایی زودهنگام در تامین مواد اولیه و تجهیزات صنایع بزرگ و مادر نیز بسیار اثرگذار هستند و باعث استقلال و پایداری تولید در کشور می‌شود.

در خوزستان ۵۰ واحد و ناحیه صنعتی با بیش از ۸۰۰ واحد تولیدی و ۳۰ هزار نیروی کار وجود دارد، با توجه به وجود صنایع بزرگ متعدد و گستره کشاورزی و صنعت در استان می‌طلبد برای مهار نرخ بالای بیکاری در خوزستان به دنبال توسعه صنایع پایین دست حرکت کرد.

تاثیر صنایع کوچک بر اشتغال استان خوزستان

صنایع کوچک (SMEs) نقش بسیار حیاتی در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی استان‌ها ایفا می‌کنند و موتور محرکه اقتصاد محلی محسوب می‌شوند.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: صنایع کوچک به واسطه ویژگی‌های ساختاری خود، علاوه بر توزیع عادلانه درآمد، ایجاد صنایع پایین دست، جلوگیری از خام فروشی به ویژه در صنایع پتروشیمی و فولادی، چابک‌تر و انعطاف پذیری بیشتری در تطابق با شرایط متغییر اقتصادی دارند.

جواد کاظم‌نسب الباجی گفت: صنایع پایین دست با توجه به ظرفیت تولید و بهره‌وری بالا، با سرمایه‌گذاری و هزینه بسیار کمتری نسبت به صنایع بزرگ می‌توانند اشتغال ایجاد نمایند و از این رو نقش به سزایی در کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار در استان را دارند.

وی ادامه داد: صنایع کوچک به عنوان قلب تپنده تولید و اشتغال تکمیل کننده کننده چرخه تولید صنایع بزرگ هستند و نقش تعیین کننده‌ای در تقویت رونق اقتصادی و کاهش بیکاری جوانان دارند.

کاظم‌نسب الباجی عنوان کرد: با عنایت به اهمیت گسترش صنایع پایین دست و میان دست استان، اولویت استان افزایش واحدهای تولیدی خُرد و کوچک بوده و در حال حاضر حدود یکهزار و ۳۰۰ واحد خُرد صنعتی زیر ۱۰ نفر کارگر در استان مشغول فعالیت هستند.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان افزود: برای ساماندهی صنایع کوچک و متوسط و ایجاد ارتباط آسان‌تر این صنایع با هم، ۵۱ شهرک و ناحیه صنعتی در استان خوزستان راه اندازی شده است.

وی ادامه داد: خوزستان با داشتن صنایع بزرگی همچون نفت، گاز، پتروشیمی و فولادی یکی از استان‌هایی است که صنایع کوچک و پایین دست می‌توانند به خوبی رشد کنند.

مزیت‌های توسعه صنایع پایین دست

کاظم‌نسب الباجی با اشاره به مزیت‌‎های گسترش صنایع پایین دست اظهار کرد: جذب نیروی کار و کاهش بیکاری از فواید توسعه صنایع پایین دست است، صنایع کوچک به دلیل نیاز به نیروی کار کمتر متخصص و همچنین امکان آموزش حین کار، بخش قابل توجهی از جویندگان کار را جذب می‌کنند.

وی گفت: این موضوع به ویژه در مناطق کمتر توسعه‌یافته که دسترسی به فرصت‌های شغلی بزرگ محدود است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، آنها می‌توانند نرخ بیکاری به خصوص در میان جوانان و فارغ‌التحصیلان را از این مسیر کاهش دهند.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان تنوع شغلی و توسعه مهارت‌ها را از دیگر مزیت‎های صنایع کوچک اعلام کرد و افزود:صنایع کوچک طیف وسیعی از مشاغل را در بخش‌های مختلف از تولید و خدمات گرفته تا فناوری و کشاورزی ایجاد می‌کنند و این تنوع شغلی به افراد امکان می‌دهد تا بر اساس علاقه و مهارت‌های خود، شغل مناسبی را پیدا کنند.

وی ادامه داد: همچنین، کار در این صنایع اغلب نیازمند یادگیری مهارت‌های چندگانه است که به توسعه فردی و حرفه‌ای نیروی کار کمک می‌کند.

وی تحریک کارآفرینی و نوآوری را از دیگر مزیت‌های صنایع پایین دست دانست و اظهار کرد: صنایع کوچک بستر مناسبی برای ظهور کارآفرینان جدید و توسعه ایده‌های نوآورانه فراهم می‌کنند، با توجه به موانع کمتر برای ورود به بازار و انعطاف‌پذیری بیشتر، افراد می‌توانند کسب‌وکارهای کوچک خود را راه‌اندازی کرده و به نوبه خود، شغل‌های جدیدی ایجاد کنند، این چرخه کارآفرینی و نوآوری به رشد اقتصادی پایدار استان کمک می‌کند.

کاظم‌نسب الباجی با اشاره به اثر این گروه از صنایع بر توسعه منطقه‌ای و تعادل جمعیتی افزود: بر خلاف صنایع بزرگ که معمولا در مناطق خاصی متمرکز هستند، صنایع کوچک می‌توانند در سراسر استان و حتی در روستاها و شهرهای کوچک پراکنده شوند.

وی ادامه داد: این پراکندگی به توسعه متوازن مناطق کمک کرده و از مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهرهای بزرگ جلوگیری می‌کند، با ایجاد فرصت‌های شغلی در مناطق مختلف، تعادل جمعیتی و توسعه پایدار منطقه‌ای تقویت می‌شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان از ارتباط صنایع کوچک با صنایع بزرگ و ایجاد زنجیره ارزش صحبت کرد و افزود: صنایع کوچک اغلب به عنوان تامین‌کنندگان کالاها و خدمات برای صنایع بزرگ‌تر عمل می‌کنند، این ارتباط زنجیره ارزش اقتصادی را تقویت کرده و به ایجاد مشاغل غیرمستقیم در بخش‌های مختلف کمک می‌کند.

وی گفت: برای مثال، یک کارگاه کوچک تولید قطعات می‌تواند برای یک کارخانه بزرگ خودروسازی تامین‌کننده باشد که این امر به نوبه خود باعث اشتغال‌زایی در هر دو بخش می‌شود.

کاظم‌نسب الباجی افزایش تاب‌آوری اقتصادی را از دیگر دستاوردهای صنایع کوچک دانست و عنوان کرد: در زمان بحران‌های اقتصادی، صنایع کوچک به دلیل انعطاف‌پذیری و ساختار کوچک‌تر، می‌توانند سریع‌تر خود را با شرایط جدید وفق دهند، این ویژگی باعث می‌شود که این صنایع در حفظ اشتغال و جلوگیری از افزایش شدید بیکاری در شرایط ناگوار اقتصادی، نقش مهمی ایفا کنند.

تحریک کارآفرینی و پایداری اقتصاد از مزیت‌های صنایع کوچک

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خوزستان اظهار کرد: صنایع کوچک نه تنها در ایجاد مستقیم شغل نقش دارند بلکه با تحریک کارآفرینی، توسعه مهارت‌ها، توزیع متوازن فرصت‌ها و تقویت زنجیره‌های ارزش، به پایداری و تاب‌آوری اقتصادی استان‌ها کمک شایانی می‌کنند، بنابراین، حمایت از این صنایع از طریق سیاست‌های دولتی، تسهیلات مالی و مشاوره‌های فنی، یک استراتژی کلیدی برای توسعه پایدار و افزایش اشتغال در هر استانی محسوب می‌شود.

رشد صنایع کوچک برابر است با توسعه اشتغالزایی

با تلاش‌ تولیدکنندگان و صنعتگران در امر تولید زنجیره ارزش در حوزه صنایع کوچک به خوبی ایجاد شده است و باعث ایجاد بستر اشتغالزایی در استان شده است.

مدیر عامل شرکت شهرک های صنعتی خوزستان بیان کرد: رشد صنایع کوچک می تواند زمینه ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری در استان خوزستان را فراهم کند و رونق و توسعه این صنایع در گرو حمایت صنایع بالا دستی است و باید صنایع بزرگ در استان شرایط را برای ایجاد صنایع کوچک فراهم کنند و از آن ها حمایت کنند.

علی مهدی‌پور با بیان اینکه ظرفیت بسیار خوبی برای ایجاد صنایع پایین دستی در استان وجود دارد بیان کرد: با وجود پتانسیل بالایی که در خوزستان برای ایجاد صنایع کوچک وجود دارد اما تعداد صنایعی که در این استان ایجاد شده است کافی نیست.

مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی خوزستان ادامه داد: ایجاد ارتباط بین صنایع بزرگ و کوچک سخت است اما تلاش شده تا این ارتباط ایجاد شود که تا حدودی موفق بوده ایم.

مهدی‌پور با تاکید بر اینکه ایجاد صنایع پتروشیمی یکی از برنامه‌های شرکت شهرک‌های صنعتی استان است بیان کرد: ۳۰ مجتمع پتروشیمی در خوزستان وجود دارد که ظرفیت بسیار خوبی برای توسعه صنایع پایین دستی این واحدها محسوب می شوند.

صنایع کوچک به عنوان موتور پیشران کشور در حوزه‌ اشتغال و تولید نقش آفرینی می‌کنند و در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد اشتغال را این صنایع بر عهده دارند.