گرمای کم سابقه تابستان امسال امان کشاورزان دزفول را بریده و محصولات را دستخوش گرمازدگی و خسارت فراوانی کرده است.
پدیده غالب جوی این روزهای خوزستان، گرمای طاقت فرسا و افزایش رطوبت است که زندگی روزمره مردم را مختل کرده و به همین دلیل ادارات در برخی روزهای هفته به صورت دورکاری فعالیت میکنند.
طبق اعلام اداره کل هواشناسی خوزستان، میزان بارش باران در سال آبی جاری بیش از ۴۰ درصد کمتر از سال قبل بوده است و برای عبور از شرایط بحرانی فصل تابستان باید از الگوی صرفه جویی تبعیت کرد.
کمبود آب پشت سدها، مردم برخی مناطق استان خوزستان را برای تامین آب آشامیدنی با مشکل مواجه کرده است به طوریکه از تانکر برای آبرسانی به آنها استفاده میشود؛ این در حالی است که خوزستان به عنوان تامین کننده آب آشامیدنی چند استان دیگر اکنون دچار بحران شده است.
اما وضعیت زمینهای کشاورزی دزفول به عنوان قطب کشاورزی منطقه چگونه است؟
این روزها که استان خوزستان خشکترین سال آبی در ۶ دهه اخیر را تجربه میکند حال کشاورزی منطقه نیز وخیم است و کشتهای کم آب بر مانند کنجد و شبدر توسط سازمان جهاد کشاورزی توصیه شده و برخی کشتها مانند شلتوک نیز ممنوع شده که همین امر موجب نارضایتی کشاورزان شده است.
برای تامین آب کشاورزی نیز با توجه به کم بارش بودن سال آبی گذشته، در چند مرحله رهاسازی آب از سد انجام شده است.
آب کشاورزی نوبت بندی شده و کشاورزان دقت فراوانی هنگام توزیع آب دارند تا بتوانند زمینهایشان را سیراب کنند ولی زمینها در چنین گرمایی هنوز هم تشنه هستند.
البته برخی کشاورزان دزفول در منطقه سبیلی، قمش و سنجر دزفول مجبورند از پمپ زمان توزیع آب کشاورزی استفاده کنند که با وجود قطعی برق مشکلات بیشتری گریبانگیر آنها میشود؛ در عمل، وقتی آب توزیع میشود به علت قطع برق نمیتوانند از پمپ استفاده و زمینها را آبیاری کنند انگار پای برق همیشه وسط ماجرا است.
وقتی برق این مناطق به مدت سه تا چهار ساعت قطع میشود تا زمانی که آب به کانالهای آبیاری برسد بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت طول میکشد در واقع با قطع چند ساعته برق، آبدهی به جای ۲۴ ساعت به ۱۲ ساعت کاهش مییابد و همین امر نوبتهای آبیاری زمینهای کشاورزی را با اختلال مواجه میکند.
به گفته دبیر اتاق اصناف کشاورزی دزفول، در حال حاضر آب از شمال خوزستان به سمت جنوب استان رهاسازی میشود و به علت سوء مدیریت، کشاورزان شمال خوزستان دچار خسارت شدید شدهاند.
ناصر نظرزاده افزود: امسال کشاورزان دزفول از بی آبی رنج میبرند و با اینکه آب در بستر رودخانه دز فراهم است ولی کشاورزان سبیلی زیرنظر شبکه آبیاری دز به رغم پرداخت آب بها، امکان استفاده از آب برای کشت را ندارند.
وی ضمن انتقاد از اعمال محدودیت کشت تابستانه گفت: محدودیت کشت باید سه ماه قبل به کشاورزان اطلاعرسانی میشد این در حالی است که کشاورزان پس از هزینه فراوان و آماده سازی زمین اجازه کشت ندارند و کشاورزی که قرار بوده ۱۰ هکتار کشت تابستانه داشته باشد به علت محدودیت منابع آبی مجبور به کشت چهار هکتار شده است.
به گفته دبیر اتاق اصناف کشاورزی دزفول، دمای هوای تابستان امسال ۲ درجه گرمتر از سال گذشته بوده و همین امر باعث شده گیاهان سریعتر رشد کنند و به علت نبود آب کافی برای آبیاری مزارع، محصولات در حال از بین رفتن است.
وی به خسارت گرمازدگی به محصولات فلفل و ذرت اشاره کرد و افزود: آفتهای مزارع نیز در تابستان با گرمای هوا و آبیاری کم بیشتر میشوند ضمن اینکه باغهای مرکبات نیز مظلوم واقع شده و هم در سرما و هم در گرما خسارت دیدهاند.
مدیر اتحادیه محصولات زراعی و باغی دزفول بیان کرد: باغهای دزفول جزو پاکترین باغهای مرکبات ارگانیک کشور هستند که بر اثر سرمای زمستان بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از آنها دچار خسارت شد و با افت ۳۰ تا ۴۰ درصدی عملکرد مواجه شدند.
نظرزاده با بیان اینکه گرمای تابستان، سرشاخههای مرکبات را خشکانده است، اظهارکرد: امکان تقویت باغها با استفاده از پتاسیم وجود داشت ولی به دلیل گرانی و توزیع نکردن کود توسط وزارت جهاد کشاورزی، کشاورزان امکان استفاده از پتاسیم را نیز نداشتند و مرکبات با خسارت شدیدی مواجه شدند.
به گفته رئیس اتاق اصناف کشاورزی شهرستان دزفول، از حدود ۵۰۰ هزار تن ذرت علوفهای تولید دزفول، حدود ۳۰۰ هزار تن بر اثر قطع برق در ایستگاههای پمپاژ شبکه آبیاری و موتورپمپها دچار خسارت ۱۵ درصدی شدند در واقع هر کیلوگرم ذرت علوفهای تولید دزفول دچار ۲۵ هزار ریال خسارت شد.
بهمن دریکوندی افزود: همچنین با قطع برق، گلخانههای تولید نشای دزفول که از ژنراتور استفاده میکنند دچار استرس گیاهی شده و حدود ۲ درصد خسارت دیدند.
وی ادامه داد: صنایع تبدیلی و تکمیلی شامل سیلاژ علوفه، خوراک دام و آبزیان، صنایع لبنی، برنجکوبی و کشتارگاه نیز بر اثر گرمای شدید هوا در هر دوره ۶۷۵ هزار تن خسارت دیدند که خسارت ۱۳۵ هزار تن از این محصولات ۲۰ درصد برآورد شده است.
رییس اتاق اصناف کشاورزی دزفول بیان کرد: سرمای اسفندماه گذشته، پنج هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال خسارت به ۱۶ هزار و ۷۰۰ هکتار از مزارع گندم، کلزا، سیبزمینی، ذرت بهاره و سبزیجات وارد کرد و محصولاتی مانند چغندرقند، ذرت، باغات و سبزیجات نیز بر اثر گرما و قطعی برق خسارت دیدند البته طبق معمول هنگام بحران و بلایای طبیعی وامهای بلاعوض، کم بهره و یارانههای دولتی اختصاص داده میشود که امیدواریم امسال نیز محقق شود.
وی افزود: کشاورزان مجبورند به علت شرایط بد اقتصادی سه تا ۳.۵ کشت در سال انجام دهند که این امر موجب خفه شدن خاک میشود و اجازه نمیدهد خاک نفس بکشد؛ برای جبران کمبود عناصر کشاورزان باید از کود بیشتری استفاده شود که این امر نیز سرطانهای بدون علاجی برای خاک به دنبال دارد.
دریکوندی به کشاورزان توصیه کرد: با اجرای الگوی کشت مناسب از زمین کشاورزی بهترین بهره را ببرند تا قدرت تنفس به وسیله آیش نصیب خاک شود.
علت ناترازی انرژی مشخص شود
رییس اتاق اصناف کشاورزی دزفول با اشاره به ناترازی انرژی گفت: قطع برق موجب خسارت به پمپها و افت شدید محصولات میشود که باید علت ناترازی مشخص و احکام سنگین قضایی برای مزرعههای رمزارز در نظر گرفته شود.
وی تاکید کرد: اگر عزم راسخی برای جمع آوری مزارع رمز ارز نباشد و ناترازی انرژی اصلاح نشود باید به سمت انرژی خورشیدی برویم که میتوان به جای پرداخت یارانه نهادههای دامی و زراعی به کشاورزان و دامداران کمکهای بلاعوضی برای تولید انرژی خورشیدی داده شود.
به گزارش ایرنا گرمای کم سابقه و کمبود شدید آب ناشی از کاهش بارشها، به همراه قطع برق و مشکلات توزیع آب، کشاورزی دزفول را با بحرانی جدی مواجه کرده است؛ محصولات کشاورزی و باغی دچار گرمازدگی و خسارات گستردهای شدهاند و این وضعیت نارضایتی شدید کشاورزان را در پی داشته است. برای برونرفت از این شرایط، اتخاذ راهکارهایی مانند تخصیص وامها، یارانههای دولتی و ترویج انرژی خورشیدی ضروری به نظر میرسد تا کشاورزی منطقه بتواند نفس تازهای بکشد.
دزفول دارای ۹۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت است که ۲۵ هزار هکتار آن دیم و ۶۵ هزار هکتار آن اراضی آبی است.
سالانه حدود سه میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی در شهرستان دزفول تولید میشود.