دود آتش «هور»؛ ترکیب بغرنجی از آلاینده‌های خطرناک در خوزستان
خوزستان مدت‌هاست در دود فرو رفته است، از مرزها تا شهرها و روستاهای غربی تا اهواز؛ دود بر همه جا سنگینی می‌کند.
هورالعظیم، عرصه زیست محیطی مشترک بین ایران و عراق با آغاز گرما، ماه‌هاست درگیر آتش‌سوزی است و کارشناسان علت این وضعیت که هر سال تکرار می‌شود را خشکی تالاب و تامین نشدن حق‌آبه آن از رود دجله می‌دانند.
آتش بخش عراقی هورالعظیم همچنان شعله‌ور است و نه چند بار آب‌پاشی هواپیمای آب‌پاش فایده داشت و نه درخواست‌ها و تقاضاهای دیپلماتیک ایران برای اقدام دولت عراق در کنترل آتش و تامین آب برای هورالعظیم.
در این شرایط، دود غلیظ همچنان در خوزستان هر روز و هر شب منتشر است و خوزستانی‌ها لحظه به لحظه این ذرات خطرناک را تنفس می‌کنند.
دکتر غلامرضا گودرزی عضو انجمن هوای پاک ایران در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به آتش‌سوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم و تبعات آن بر سلامتی اظهار کرد: از ۱۰، ۱۵ سال پیش و همزمان با تشدید تغییرات اقلیمی، شاهد آتش‌سوزی در بخش مرزی ایران و عراق در تالاب هورالعظیم بودیم و می‌توان گفت مهم‌ترین پیشران در آتش‌سوزی تالاب، تغییر اقلیم است.
وی افزود: البته قبل از سال ۲۰۰۰ نیز نشانه‌های تغییر اقلیم وجود داشت اما بسیار کند بود و از سال ۲۰۰۰ به بعد این مساله شدت گرفت که علت اصلی آن افزایش فشار دی‌اکسیدکربن در جو در پی توسعه فعالیت‌های صنعتی، بهره‌برداری از منابع طبیعی و افزایش برداشت نفت و زیاده‌خواهی و دست‌اندازی بیش از حد بشر در طبیعت است.
ترکیب بغرنج دود و غبارهای محلی و فرامرزی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: در حال حاضر می‌بینیم که آتش‌سوزی هورالعظیم نه تنها روستاهای اطراف این تالاب بلکه دیگر شهرهای خوزستان را هم تحت تاثیر قرار داده است.
وی درباره دود ناشی از آتش‌سوزی تالاب هوالعظیم ادامه داد: یکی از مهم‌ترین پیامدهای بهداشتی و آثار سوء آتش‌سوزی تالاب‌ها، انتشار دود حاوی ذرات معلق است. در خوزستان به دلیل وجود غبار محلی و فرامرزی؛ غلظت ذرات معلق، کیفیت هوا را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و با افزوده شدن دود ناشی از سوختن تالاب، ترکیب این دو آلاینده شدت آلودگی هوا را دو چندان و خطرات آن را بغرنج و پیچیده‌تر می‌کند.
تشدید بیماری‌های تنفسی در خوزستان با دود آتش‌سوزی تالاب
گودرزی گفت: دود ناشی از آتش‌سوزی تالاب‌ها حاوی ذرات معلق ۲.۵ میکرون، ۱۰ میکرون، مونواکسیدکربن و ترکیب‌های خطرناکی است که می‌تواند آسم، برونشیت و بیماری‌های مزمن ریوی را تشدید کند.
وی بیان کرد: انتشار آلاینده‌های ناشی از آتش‌سوزی تالاب به غلظت دود نیز بستگی دارد و انتشار دود با غلظت بالا ممکن است منجر به افزایش بار مراجعه‌های بیماری‌های تنفسی به مراکز بهداشتی شود. علاوه بر این، ترکیب‌های همراه با این دود می‌توانند منجر به افزایش فشار خون و بروز بیماری‌های قلبی شوند.
کاهش عوامل بحران، یا افزایش تاب‌آوری
عضو انجمن هوای پاک ایران گفت: در این شرایط، باید کاهش یا حذف عامل ایجاد بحران یا افزایش تاب‌آوری و اقدامات کنترلی انجام شود. تامین حق‌آبه تالاب‌ها ضروری است زیرا بدون آب، تالاب خشک می‌شود و آتش‌سوزی رخ می‌دهد. به دلیل سدسازی‌های ترکیه، میزان آورد دجله و فرات به هورالعظیم به اندازه قابل توجهی کاهش یافته است بنابراین دولتمردان ایرانی و عراقی باید با ترکیه ارتباط برقرار کنند تا آب رهاسازی شود و سپس عراق آب را به سمت تالاب هدایت کند.
وی افزود: در زمینه تاب‌آوری نیز کاهش فعالیت‌های خارج از منزل به ویژه در زمان بحران و آتش‌سوزی، استفاده از ماسک، تامین دستگاه‌های تصفیه هوا در منزل، مراقبت بیشتر از بیماران و حتی در نظر گرفتن پیشگیری از ورود آلودگی هوا هنگام ساخت ساختمان‌ها و نصب پنجره‌ها توصیه می‌شود.
