مدیرکل محیطزیست خوزستان با تأکید بر اینکه منشأ آتشسوزیهای هورالعظیم بخش عراقی تالاب است، گفت: راهکار پایدار، دیپلماسی آب و تأمین حقابه از سوی عراق است نه آبپاشی هوایی.
در آستانه اربعین حسینی، آتشسوزیهای گسترده در هورالعظیم و دود ناشی از آن، سلامت ساکنان مناطق حاشیه تالاب را تهدید کرده و نگرانیهایی درباره کاهش استقبال از مرز چذابه بهعنوان یکی از مسیرهای اصلی خروج زائران ایجاد کرده است. در این شرایط، گفتوگوی محمدجواد اشرفی، مدیرکل محیطزیست خوزستان با خبرنگار فارس، تصویری روشن از ابعاد بحران، اقدامات انجامشده و راهکارهای پیش رو ارائه میدهد.محمدجواد اشرفی مدیرکل محیطزیست خوزستان در گفتوگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: آتشسوزیهای اخیر بهصورت قاطع در بخش عراقی هورالعظیم رخ داده و عملیات اطفا نیز با هواپیمای آبپاش در عمق ۱۰ کیلومتری خاک عراق انجام شده است. وی افزود؛ طی دو تا سه ماه گذشته، در قسمت ایرانی تالاب هیچگونه آتشسوزی اثرگذار بر مناطق مسکونی گزارش نشده است.مدیرکل محیطزیست خوزستان با بیان اینکه هواپیمای آبپاشی تنها در چشمهای بزرگ دودزا به کار گرفته شده، گفت: تاکنون بیش از ۲۸۰ هزار لیتر آب پاشیده و موفق به مهار نقاط بحرانی شدهایم، اما این آتشسوزیها مستمر و بازگشتپذیر هستند و حتی نقاط خاموششده نیز ممکن است در عرض ۴۸ ساعت تا یک هفته دوباره شعلهور شوند.اشرفی بیان کرد: با توجه به وسعت منطقه و میزان انتشار دود، آبپاش هوایی صرفاً میتواند تأثیری محدود و نقطهای داشته باشد و اثربخشی آن پایدار نیست. از همین رو، این عملیات تنها تا زمانی که هواپیما در اختیار استان باشد ادامه خواهد داشت.
لزوم فعال شدن دیپلماسی محیطزیستی
وی افزود: اما با توجه به ماموریتهای متعدد آن در سطح کشور، امکان تداوم آن در بلندمدت وجود ندارد. البته استاندار خوزستان خواستار تمدید حضور این هواپیما در منطقه شده است.اشرفی تاکید کرد: آنچه میتواند مانع وقوع مجدد آتشسوزیها شود، اقدام پیشگیرانهای چون هدایت آب دجله به سمت بخش عراقی تالاب است، چرا که وضعیت رهاسازی آب از عراق بسیار ضعیف و ناکافی است و این کمآبی، در کنار گرمای شدید تابستان، زمینهساز شعلهور شدن هور شده است.کارشناسان محیطزیست معتقدند: تأمین حقابه هورالعظیم، بهویژه در بخش عراقی، شرط اساسی حفظ پایداری اکولوژیکی تالاب است. در غیر اینصورت، هرگونه عملیات اطفا، صرفاً تسکینی موقت خواهد بود و مشکل، بهصورت مزمن بازخواهد گشت.با توجه به مرزی بودن این تالاب و تأثیر مستقیم آن بر سلامت مردم و زائران، فعالسازی دیپلماسی محیطزیستی و آبی در سطح منطقهای و بینالمللی امری ضروری است. کارشناسان میگویند: لازم است دولت ایران از مسیرهای دیپلماتیک و کنوانسیونهای محیطزیستی، دولت عراق را متعهد به تأمین آب و مدیریت بخش عراقی هورالعظیم کند. بحرانهایی از این جنس، تنها با اقدامات چندجانبه و همکاریهای برونمرزی قابل کنترلاند.