افشین امیدی/ در جوامع پیشرفته، شهروندان همواره نقش محوری در بهبود شرایط زندگی و ارتقای رفاه اجتماعی ایفا می‌کنند. این امر به ویژه در توسعه و بهبود شهری، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هنگامی که مقامات شهری مردم را در فرآیند تصمیم‌گیری دخیل می‌کنند و نظرات، پیشنهادات و انتقادات آنان را در طراحی و اجرای پروژه‌ها لحاظ می‌کنند، نه تنها به بهبود کیفیت خدمات شهری کمک می‌شود، بلکه ارتباط دوطرفه‌ای میان مدیران و شهروندان شکل می‌گیرد که موجب تقویت همبستگی اجتماعی و ارتقای اعتماد عمومی می‌شود.
در این راستا، مشارکت فعالانه شهروندان در مدیریت شهری امیدیه، نقش بسزایی در موفقیت‌های این شهر در اجرای پروژه‌های عمرانی و خدماتی داشته است. این مشارکت باعث شد که امیدیه به یکی از نمونه‌های برجسته در جذب رضایت شهروندان و جلب توجه استانی تبدیل شود.
پروژه‌های مختلفی که در این دوره اجرا شدند، از جمله ایجاد نشاط و سرزندگی، گسترش و تجهیز پارک‌ها و بوستان‌های شهری، لکه‌گیری و آسفالت معابر، توجه به توسعه مناطق کم‌برخوردار، ساماندهی وضعیت نظافت عمومی و نخاله‌ها، بهسازی گلزار شهدا، بهبود روشنایی بوستان‌ها، و آغاز ساخت فرهنگسرا و بازارچه آبزیان، همه و همه نتیجه تلاش مشترک و پیگیری‌های مستمر شهروندان و مسئولین شهری بوده است. این اقدامات موجب ایجاد زیست‌محیطی مطلوب‌تر برای شهروندان و ارتقای کیفیت زندگی در امیدیه شد.
اهمیت مشارکت شهروندان در توسعه شهری
مشارکت شهروندان در فرایند تصمیم‌گیری شهری نه تنها به بهبود کیفیت زندگی و خدمات شهری می‌انجامد، بلکه عامل اصلی ایجاد شهروندی مسئول و جامعه‌ای پویا و مترقی است. وقتی شهروندان در طرح‌ها و پروژه‌های شهری دخیل می‌شوند، در حقیقت مالکیت و مسئولیت بیشتری نسبت به محیط زندگی خود پیدا می‌کنند. این امر به نوبه خود، نه تنها باعث بهبود وضعیت موجود می‌شود، بلکه موجب تقویت روابط اجتماعی و همبستگی اجتماعی نیز می‌گردد.
از طرف دیگر، مشارکت شهروندان به عنوان یک عامل بازخورد دهنده، به مسئولین شهری کمک می‌کند تا متوجه نیازهای واقعی و دغدغه‌های شهروندان شوند. نظرات و پیشنهادات شهروندان، آن‌ها را در جریان مشکلات و چالش‌های موجود در محله‌ها و مناطق مختلف قرار می‌دهد و تصمیمات مدیریتی را به سمت حل مسائل و رفع نواقص هدایت می‌کند.
به عبارت دیگر، مشارکت فعالانه شهروندان موجب شکل‌گیری فضای دموکراتیک در تصمیم‌گیری‌های شهری می‌شود که در آن نظرات تمامی اقشار جامعه شنیده و در نظر گرفته می‌شود. این امر نه تنها موجب افزایش شفافیت و کارآمدی پروژه‌های شهری می‌شود، بلکه پایه‌گذار ایجاد اعتماد عمومی به نهادهای اجرایی شهری خواهد بود.
نقش مشارکت شهروندان در فرآیندهای عمرانی و خدماتی
در واقع، موفقیت‌های امیدیه در اجرای پروژه‌ها و بهبود شرایط شهری، نه تنها مرهون برنامه‌ریزی‌های دقیق و کارشناسانه است، بلکه بخش عمده‌ای از این پیشرفت‌ها به دلیل مشارکت مستمر و فعال شهروندان در شناسایی نیازها و ارائه پیشنهادات بوده است. این همکاری مستمر، پیوند میان شهروندان و مسئولین شهری را تقویت کرده و به درستی تصمیم‌گیری‌ها و اجرای پروژه‌ها را در راستای خواست عمومی هدایت کرده است.
به‌طور کلی، در ترسیم اهداف و برنامه‌ریزی شهری، عوامل مختلفی نقش دارند: نظرات و پیشنهادات شهروندان، دیدگاه‌های شهردار و اعضای شورای اسلامی، رسانه‌ها، فرمانداری و قوانین جاری، همگی در شکل‌گیری اولویت‌ها و برنامه‌های اجرایی شهری مؤثر هستند. اما نکته حائز اهمیت این است که نقش اصلی در این فرآیند به عهده مشارکت شهروندان است. از طریق حضور فعالانه آنان در شناسایی نیازها و مطالبه‌گری، مسیر تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی شهری به درستی شکل می‌گیرد.
مشارکت شهروندان در این زمینه، نه تنها به بهبود کیفیت خدمات شهری کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد احساس مسئولیت اجتماعی و تقویت فرهنگ شهروندی می‌شود. از طریق همکاری‌های جمعی، گروه‌های محله‌ای، اصناف، رسانه‌ها و سایر نهادهای اجتماعی، پروژه‌ها و برنامه‌های عمرانی و خدماتی شکل می‌گیرند که در نهایت به توسعه پایدار و بهبود شرایط زیستی در شهر منجر می‌شوند.
در نهایت، مشارکت عمومی و فرهنگ شهروندی در امیدیه، چرخ‌های هدفگذاری، برنامه‌ریزی و اجرایی شدن پروژه‌ها را به درستی هدایت کرده و این شهر را به سمت توسعه و پیشرفت پایدار پیش برده است
خوزنیوز
