وقتی هلال ماه کامل می‌شود؛ آداب عید فطر در خوزستان
امشب هلال ماه در قلبِ آسمان پدیدار می‌شود و نشان عیدِ بندگی چون گوهری تابناک بر پیشانی یاران خداوند می‌درخشد و آنان که شب‌های رمضان را با دعا و مناجات‌های سحرگاهی زینت دادند، اکنون با قلبی سرشار از امید میزبان عید سعید فطر می‌شوند.
خبرگزاری فارس، اهواز؛ امشب، هلال ماه چون گوهری تابناک بر پیشانی آسمان می‌درخشد و نویدبخش عید بندگی پس از سی روز عبادت و رازونیاز است. آنان که شب‌های رمضان را با اشک‌های نیمه‌شب، دعای ابوحمزه ثمالی، جوشن کبیر و مناجات‌های سحرگاهی زینت دادند، اکنون با قلبی سرشار از امید و شادی، میزبان عید سعید فطر می‌شوند. عید فطر، تنها جشن پایان روزه‌داری نیست؛ نماد یگانگی، همدلی و وفاق مسلمانان است. این روز باشکوه، پیام‌آور مهر و همبستگی در برابر تفرقه و خودگرایی است، روزی که دل‌ها به سوی محبوب یگانه می‌رود و دست‌ها به نشانه صلح و دوستی به سوی یکدیگر گشوده می‌شود.
از خانه‌تکانی تا خریدهای آخر رمضان
در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، هیاهوی آماده‌سازی برای عید به اوج می‌رسد. در خوزستان، دو روز مانده به عید، اسامی ویژه‌ای دارند و "ام‌الوصخ" (روز پاک‌سازی) و "ام‌الحلس" (روز آراستگی) نامیده می‌شوند. در ام‌الوصخ، خانه‌ها از غبار یک‌سالانه پاک می‌شوند تا میزبانان، پاکیزه و بی‌آلایش، پذیرای مهمانان خداوند باشند و در ام‌الحلس، جامه‌های نو بر تن می‌شود و زینت‌ها آراسته می‌گردد، گویی هر کس می‌خواهد در بهترین چهره، به استقبال عید برود. در این لحظات پایانی، بازارهای شهرهای خوزستان، از اهواز تا آبادان و خرمشهر، غرق در شور و نشاط خرید است. مردم برای تهیه لباس‌های نو و مایحتاج پذیرایی، به خیابان‌ها می‌آیند و صحنه‌هایی زنده و پرجنب‌وجوش از همبستگی رمضانی را خلق می‌کنند.
آغاز جشن همدلی
صبح عید، خانواده‌ها دست در دست یکدیگر، راهی مصلّی می‌شوند تا نماز عید فطر را به جماعت برگزار کنند. پس از نماز و زیارت اهل قبور، نوبت به دید و بازدید می‌رسد. در این آیین، نخستین میزبانان، خانواده‌هایی هستند که در سال گذشته عزیزی را از دست داده‌اند. این رسم، یادآور مهر و همراهی جامعه در غم و شادی است. در محله‌های عرب‌نشین اهواز مانند عین‌دو، ملاشیه و شلنگ‌آباد، آیین عید سعید فطر با شکوه‌تر برگزار می‌شود. مردان با دشداشه و عگال که نوعی پوشش سنتی است و کودکان با دست‌های حنابسته، به دیدار بزرگان می‌روند و عیدی می‌گیرند. معمولا دید و بازدید عید فطر به صورت نشست و برخاست است.
آداب منحصر به فرد عید فطر
در هر خانه سفره‌ای پهن می‌شود. برنج، ماست، شیره خرما، شربت، آجیل، شکلات و شیرینی به همراه چای زعفران و دارچین از خوراکی‌های متداول بر سر سفره‌هاست و هر میهمان مقدار اندکی از آن‌ها را میل می‌کند. پخت کلوچه‌ی ویژه‌ای به نام "کیک‌العید" که برای پخت آن از خرما استفاده می‌شود و نان‌هایی مانند "نان سیاح" که با برنج تهیه می‌شود، "تبدون" که در آن گوشت به کار رفته است و "عیش اصفر یا نان زرد" که از نان‌های سنتی مردم شادگان است، از دیگر خوراکی‌های روز عید است. یکی از رسوم منحصر به فرد در عید فطر، شیوه‌ی صرفِ پذیرایی توسط میهمانان است به صورتی که اگر میهمانی درخواستی از صاحب‌خانه داشته باشد، از نوشیدن و خوردن امتناع می‌کند تا صاحب‌خانه علت را جویا شود. این درخواست‌ها ممکن است خواستگاری، بخشش و یا مواردی از این دست باشد که پس از قبول تقاضا توسط میزبان، میهمان اقدام به صرف شربت و شیرینی و آجیل می‌کند. پس از پایان "معایده" یا عیددیدنی در یک خانه، میزبان به همراه میهمان‌ها به منزل دیگر اقوام می‌روند. دیدوبازدید که به میانه‌ی روز می‌رسد، وعده‌ی ناهار به سفر‌ه‌های پذیرایی اضافه می‌شود. ماهی کباب‌شده، انواع قورمه، مرغ شکم‌پر و قیمه از غذاهایی است که مردم عرب خوزستان در این روز به مقدار زیادی طبخ می‌کنند.
گشودن گره‌ها
حل‌وفصل اختلافات بین خانواده‌ها که معمولا با وساطت بزرگان طایفه‌ها انجام می‌شود، درآوردن لباس سیاه از تن صاحبان عزا و احیای صله‌رحم و آذین‌بندی خیابان‌ها از دیگر سنت‌های پسندیده‌ای است که در روزهای عید سعید فطر در بین مردم رواج دارد. بزرگان و ریش‌سفیدان، این عید را فرصتی برای زدودن کدورت‌ها می‌دانند. آن‌ها میان خانواده‌هایی که از یکدیگر رنجشی به دل دارند، پل می‌زنند تا به جای کینه، بذر محبت کاشته شود. همچنین، جمع‌آوری فطریه برای نیازمندان از دیگر سنت‌های زیبای این روز است. گشودنِ گره از دستانی که ماه‌ها در هم گره خورده بود و از نگاه‌هایی که از ترس جراحت خاطرات قدیمی، به زمین دوخته می‌شد از دیگر سنت‌های خدایی است که در کالبدِ عید سعید فطر جریان دارد. در عیدِ بندگی حتی اشک‌ها هم شیرین است؛ اشک‌هایی که نه از درد، که از شوق دیدار دوباره بر روی گونه‌ها فرو می‌ریزد.
ایمیل مستقیم: info@khouznews.ir
پیامک: 5000205020
آخرین اخبار
