دکتر قدسیه حکیم زاده گفت: یکی از جشن‌های باستانی در کشور ما چهارشنبه سوری است که این جشن آمیزه‌ای از رسوم متفاوت در قومیت‌های مختلف ایرانی است، رسومی از قبیل گره‌گشایی، قاشق‌زنی، کوزه‌شکنی، فال‌گوشی، شاهنامه‌خوانی، شال‌اندازی، اسفند دود‌کردن و نمک‌گرداندن.
وی افزود: از طرفی هیجان طلبی در نوجوانان ویژگی اغلب آنهاست، زیرا سرشار از شور و هیجان زندگی هستند و در دورانی به سر می‌برند که با چالش‌های زیادی باید مواجه شوند.
دکتر حکیم زاده ادامه داد: در مدیریت هیجان نوجوانان، با دانستن روش‌های موثر ابراز احساسات مثبت و همچنین مدیریت احساسات منفی، به خود و اطرافیانشان آسیب نخواهند رساند.
این روانشناس می‌گوید: هیجان شادی و ابراز آن نیز یکی از نیاز‌های فطری نوجوانان است. نوجوانان و جوانان به لحاظ داشتن نیروی مضاعف مترصد فرصتی هستند که شادی و نشاط خود را بروز دهند و انرژی خود را تخلیه کنند، در دهه‌های اخیر بسیاری از سنت‌های قدیمی و بی ضرر، به فراموشی سپرده شده‌اند و به جای آن نوجوانان و جوانان به استفاده از مواد‌محترقه خطرناک، بمب‌های دست‌ساز و ترقه‌های غیر‌استاندارد و کار‌های خطرناک روی آورده‌اند.
وی اضافه کرد: هیجانات و احساسات می‌توانند نقش بسیار مهمی در واکنش‌ها و رفتار‌های نوجوانان داشته باشند؛ اما هیچ‌گاه آموزش مناسبی وجود نداشته است که چطور آنها را بشناسند و مدیریت کنند.
به گفته حکیم زاده؛ اداره و کنترل هیجانات به معنای نادیده گرفتن یا سرکوب آنها نیست بلکه به معنای ابراز آنها بدون آسیب رساندن به خود و دیگران است.
وی افزود: مهارت مدیریت هیجانات، فرد را قادر می‌سازد تا هیجان‌ها را در خود و دیگران تشخیص دهد، تاثیر آنها را بداند و بتواند واکنش مناسبی به هیجان‌های مختلف نشان دهد، همچنین در موقعیت‌های تهدید‌کننده و خطرناک رفتار مناسبی از خود بروز می‌دهد. مطالعات زیادی نشان داده‌اند که کسانی که توانایی استفاده از هیجانات به نفع خود و روابط‌شان داشته باشند، دارای هوش هیجانی بالایی هستند.
توصیه‌هایی برای داشتن یک جشن چهارشنبه سوری بدون آسیب و ایمن
قدسیه حکیم زاده گفت: در راستای مدیریت هیجانات نوجوان و جوانان در چهارشنبه سوری پیشنهاد می‌شود:
- در شب چهارشنبه‌سوری ابتکار عمل به خرج داده و برای نوجوانان برنامه‌ای متفاوت تدارک ببینید و سعی کنید فرزندشان را از محیط‌های مخاطره‌آمیز دور کنید و جایگزین‌های بهتر را برای رضایت آنها فراهم آورید.
- همراهی با نوجوانان را در این موقعیت در اولویت قرار داده و سعی کنید به آنها نزدیک شوید و مراقب باشید هیجانات آنها از مسیر صحیح خارج نشود.
- چند روز قبل از روز جشن در زمینه شیوه‌های سالم ابراز شادی با آنها تبادل نظرکنید. مطمئن شوید به سمت هیجان‌های مختلف و نامناسب تشویق نشوند و در رابطه با این اصل که رفتار‌هایی که برای دیگران مزاحمت و یا خطر ایجاد می‌کند، شادی محسوب نمی‌شوند، صحبت کنید.
- ضمن داشتن رفتار همدلانه نظارت مستقیم به رفتار نوجوان
- در زمینه آسیب‌های احتمالی مواد محترقه گفتگویی دو طرفه طرح ریزی کنید (این روش را جایگزین گوشزد کردن یا تذکر دادن کنید)
- احساس ضعف، احساس ناکامی، عزت نفس پایین و احساس تحت‌کنترل بودن را شناسایی و از ایجاد آن در نوجوانان جلوگیری کنید، چرا که هر کدام از این موارد نوجوان را مستعد انجام بزه می‌کنند.
- با ایجاد احساس محترم بودن در نوجوان، مانع از بروز رفتار‌های خطرناک و پرخاشگرانه شوید. با امید به داشتن روحیه با نشاط در نوجوانان و جوانان پرتوان و خلاق ایران اسلامی.
