نحوه رفرنس دهی در پایان نامه +3 ابزار قدرتمند+5 ترفند طلایی

شاید برای شما هم این سوالات پیش آمده باشد که رفرنس دهی چیست و نحوه رفرنس دهی در پایان نامه چگونه است؟ اگر به دنبال آشنایی با نحوه رفرنس دهی در پایان نامه هستید، باید بگوییم این مطلب برای شماست! چرا که در ادامه قصد داریم به بیان نحوه رفرنس دهی پایان نامه بپردازیم و به 3 ابزار قدرتمند و 5 ترفند طلایی در این زمینه اشاره کنیم.

نحوه رفرنس دهی در پایان نامه از جمله بخش های کلیدی و بعضاً چالش برانگیز برای دانشجویان در فرآیند انجام پایان نامه است. به همین دلیل ما در خوز نیوز تصمیم گرفتیم برای نگارش این محتوا از متخصصان سایت انجام پایان نامه که تخصص و تجربه زیادی در زمینه انجام پایان نامه در تمامی رشته ها دارند، کمک بگیریم تا محتوایی کاملا کاربردی به شما ارائه دهیم. پس ادامه مطلب را از دست ندهید!

رفرنس دهی در پایان نامه چیست؟

رفرنس (Reference) در لغت به معنای مرجع و رفرنس دهی به معنای ارجاع یا به زبان ساده تر یعنی اشاره به منبع و مرجعی که مطلب یا سخنی نگارش و یا گفته شده است. در پایان نامه دانشجویی، در بخش های مختلف از جمله پیشینه تحقیق، مقایسه و تحلیل نتایج و... از دستاوردها و مطالب علمی سایر محققین استفاده می شود. بنابراین رفرنس دهی در پایان نامه یعنی ذکر مرجع و منبعی که مطالب علمی و نتایج آن در متن پایان نامه آمده است.

نحوه رفرنس دهی در پایان نامه چگونه است؟

با توجه به تعدد حوزه های علمی و وجود نگرش های مختلف در نگارش و ارائه مطالب علمی از جمله پایان نامه، نحوه رفرنس دهی نیز شیوه های مختلفی دارد. از میان انواع شیوه های رفرنس دهی، روش apa یا همان American Psychological Association محبوبیت و کاربرد بیشتری دارد.

در این روش که در اکثر دانشگاه های کشور نیز پیاده سازی می شود، رفرنس دهی در دو بخش اصلی داخل متن پایان نامه و خارج از متن یا همان فصل مراجع صورت می پذیرد.

1. نحوه رفرنس دهی در متن پایان نامه

 پس از ذکر عبارت و یا بخش هایی از یک کتاب، مقاله و یا منبع علمی، غالباً آن رفرنس با ذکر نام نویسنده یا مؤلف، سال انتشار و صفحه مربوطه در داخل پرانتز مشخص می شود. به صورت خلاصه می توان گفت نحوه رفرنس دهی کتاب و مقاله در پایان نامه به شکل  (نام مؤلف، سال انتشار، صفحه مورد نظر) می باشد. به عنوان مثال (احمدی، 1382، صفحه 42)

در نحوه رفرنس دهی در متن پایان نامه توجه به چند نکته ضروری است. نخست آن که اگر نقل قول غیرمستقیم و برگرفته از کتاب باشد، صفحه ذکر نمی شود.  برای کتاب های ترجمه نیز سال انتشار کتاب اصلی ملاک عمل است چراکه اصل محتوا اهمیت دارد نه سال ترجمه. همچنین اگر کتاب دو یا سه مؤلف داشته باشد، نام هر سه مؤلف اشاره می شود. به عنوان نمونه (احمدی و کاظمی، 1383، صفحه 44) برای بیش از 3 نفر می توان مؤلف اول را نوشته و برای سایرین از عبارت و همکاران استفاده کرد. به عنوان مثال (احمدی و همکاران، 1384، صفحه 60)

1. نحوه رفرنس دهی در انتهای پایان نامه (فصل مراجع)

در این بخش بایستی مشخصات کامل مرجع موردنظر ذکر شود. این امر غالباً با ذکر مشخصات نویسنده و اثر مربوطه انجام می شود. نحوه رفرنس دهی کتاب و مقاله در انتهای پایان نامه و به ترتیب با بیان نام خانوادگی مؤلف، نام مؤلف. سال انتشار (معمولاً در پرانتز نوشته می شود). نام کتاب یا اثر، نام انتشارات که بسته به نوع مرجع این ترتیب ها ممکن است متفاوت باشد.

در ادامه نحوه رفرنس دهی در انتهای پایان نامه (فصل مراجع) را با هم بررسی می کنیم.

3 ابزار قدرتمند برای رفرنس دهی در پایان نامه

استفاده از ابزارهای مختلف از جمله نرم افزارها، از بهترین راهکارها جهت رفرنس دهی در پایان نامه هستند. در همین راستا نرم افزار EndNote، نرم افزار Mendeley و نرم افزار Zotero به عنوان 3 ابزار قدرتمند برای رفرنس دهی در پایان نامه محسوب می شوند. این ابزارها علاوه بر سادگی در استفاده و سرعت عمل بالا باعث افزایش دقت کار می شوند.

5 ترفند طلایی در نحوه رفرنس دهی در پایان نامه

1. نحوه رفرنس دهی در پایان نامه غالباً توسط هر دانشگاه به صورت منحصر به فرد مشخص شده و در تمپلیت نگارش پایان نامه در اختیار دانشجویان قرار می گیرد. با این حال اغلب دانشگاه های دولتی، آزاد، غیر انتفاعی و پیام نور در کلیات و نحوه رفرنس دهی با هم مشترک هستند. این موارد اغلب با ذکر مثال بیان می شود و توجه به قالب آن بهترین نحوه رفرنس دهی در پایان نامه است.
2. رفرنس دهی در پایان نامه یکی از بخش های بسیار موردتوجه برای داوران جهت تأیید و پذیرش پایان نامه است. پس حتماً به آن توجه ویژه ای داشته باشید. برای انجام هرچه بهتر رفرنس دهی توصیه می کنیم حتماً از ابزارهای معرفی شده از جمله برنامه EndNote استفاده نمایید. این امر دقت و سرعت را افزایش داده و میزان خطا و اشتباه را به طرز چشمگیری کاهش می دهد.
3. در برخی قالب های نگارش معمولاً به جای ذکر مشخصات مرجع از شماره گذاری در داخل کروشه [ ] استفاده می کنند و مشخصات رفرنس در فصل مراجع با همان شماره ذکر می شود. پس پیش از نگارش رفرنس دهی حتماً به این مورد توجه داشته باشید. این موضوع در تمپلیت نگارش پایان نامه به آن اشاره شده است.
4. اگر قصد دارید تا به منبعی اشاره کنید که خودش در یک منبع دیگر آورده شده است، ذکر منبع اصلی کفایت می کند. اما برای حفظ و تأکید اصالت محتوا می توانید مرجع دوم را نیز ذکر نمایید. برخی به اشتباه فقط نام مرجع دوم را اشاره می کنند؛ در حالی که ذکر مرجع اصلی لازم است.
5. در صورت رفرنس دهی منابع خارجی، حتماً توجه داشته باشید که سال انتشار و تاریخ ها بایستی به میلادی ذکر شود. ثبت فارسی آن ها امری نادرست بوده و می تواند فرآیند پایان نامه نویسی شما را دچار اخلال و صرف زمان اضافی جهت اصلاح نماید.

بهترین نحوه رفرنس دهی در پایان نامه

فرآیند رفرنس دهی پایان نامه نیاز به رعایت نکات مختلف از جمله درنظرگیری تمپلیت دانشگاه، جزئیات و مشخصات مرجع و نگارش صحیح و اصولی دارد و کار ساده ای نیست. از این رو به عنوان ترفند کاربردی، توصیه می کنیم از خدمات مشاوره تخصصی و استفاده از تخصص کارشناسان حرفه ای در این زمینه استفاده کنید. اما از تخصص و تجربه آن‌ها اطمینان حاصل کنید. سایت انجام پایان نامه یکی از موسسه های مورد اعتماد در این زمینه است. برای مشاهده نمونه هایی از نحوه رفرنس دهی پایان نامه های ایرانی نیز می‌توانید به سایت ایرانداک مراجعه کنید.