از پنجرهی دیوارهای ساده و بیجان مدرسههای سنگی؛ نوری به وسعت دانش بر نگاه بچهها میتابد و بچهها همانطور که چهرهی مهربان معلم نگاه میکنند و فارسی و ریاضی میآموزند، در رویای کلاسی با دیوارهای صاف و سقفی بلند فرو میروند.
به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، در میان کوههای صعبالعبور و دشتهای بیانتها و ناهموار خوزستان، در مناطقی که دسترسی به امکانات آموزشی یک آرزو و رویای دور است، هنوز هم مدارسی وجود دارند که دیوارهایشان از سنگهای ساده و بیجان تشکیل شده است.مدارس سنگی، که نمادی از محرومیت و کمبود امکانات هستند، با سقفهای پایین و کلاسهایی که اغلب با کمترین تجهیزات ممکن اداره میشوند، همچنان مأمن بسیاری از کودکان این سرزمیناند. این مدارس نه تنها به لحاظ فیزیکی فرسودهاند، بلکه سمبل سالها بیتوجهی به حقوق اساسی آموزش و برخورداری از عدالت آموزشی در نقاط دورافتادهاند.
شورِ علم در پشت دیوارهای سنگی
وقتی قدم به کلاسهای تهی از امکانات این مدارس میگذاری، حس عجیبی از امید و مقاومت را در چهره معلمان و دانشآموزان میبینی چرا که در کنار دیوارهای سرد سنگی، شور و اشتیاق بچهها به یادگیری همچنان زنده است. هرچند که فضای مدرسه فاقد نور مناسب یا تختهسیاههای نو و کلاسهای مجهز باشد، اما قلبهایی که در اینجا تپش دارند، با شور علم و دانش گرم میشوند.
آنها به جای نشستن در کلاسهایی با امکانات مدرن، بر نیمکتهای ساده و کهنهای مینشینند که خود روایتگر سالها ایستادگی در برابر سختیهاست.
گرچه مدارس سنگی فارغ از فضای فیزیکی؛ نمادی از فراهم کردن امکانات آموزشی برای همه کودکان، فارغ از محل زندگیشان هستند اما تصور کنید که در یک روز بارانی، آب از درزهای سقف این مدارس به درون چکه کند و دانشآموزان مجبور باشند در فضایی نمور و سرد به تحصیل ادامه دهند.
یا در گرمای سوزان تابستان، کلاسهای بدون تهویه و بدون امکانات ابتدایی خنککننده، محلی شود برای تحمل روزهای طاقتفرسا. این شرایط، نه تنها بر جسم دانشآموزان تأثیر میگذارد، بلکه روحیه و انگیزه آنها برای یادگیری را نیز تحتالشعاع قرار میدهد.
تاثیر مثبت مدارس نوساز بر روحیه دانشآموزان
در آیین افتتاح مدارس جدید در خوزستان، یکی از سخنرانان به تأثیر مثبت مدارس نوساز بر روحیه دانشآموزان اشاره کرد. مدارسی که با بهرهبرداری از آنها موجی از امید و شعف در دل کودکان محروم این مناطق ایجاد میشود با امید به اینکه شاید روزی بتوانند در کلاسی بنشینند که از سقفهای سنگی و دیوارهای نمور خبری نباشد.این امید، بزرگترین سرمایه برای آیندهای روشنتر است؛ آیندهای که در آن کودکان مناطق محروم نیز از همان امکانات آموزشی برخوردار باشند که همتایان شهریشان دارند.
جمعآوری بیش از ۳۰ مدرسه سنگی در خوزستان
تلاشهایی که در سالهای اخیر برای بهبود وضعیت این مدارس انجام شده، شایسته قدردانی است. با همکاری نهادهایی چون سپاه پاسداران و بسیج سازندگی، پروژههایی برای حذف مدارس سنگی و جایگزینی آنها با مدارس استاندارد آغاز شده است.
به گفته محمد سعیدیپور، مدیرکل نوسازی مدارس خوزستان، بیش از ۳۰ مدرسه سنگی تاکنون جمعآوری شده و بیش از ۱۰۰ کلاس درس جدید نیز در دست ساخت است.
این اقدامات نشان از درک عمیق مسوولان از اهمیت آموزش برای این مناطق محروم دارد. محمد سعیدیپور مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیزات مدارس خوزستان در عین حال طی روزهای گذشته از انعقاد تفاهمنامه با وزارت نفت برای جمعآوری مدارس سنگی استان خبر داد.
وی گفت: از محل اعتبارات دور دوم سفر رئیس دولت سیزدهم، ۳۵۰ میلیارد تومان برای تکمیل ۱۱۰ پروژه در قالب مسوولیتهای اجتماعی نفت تامین شده است از این رو اجرای کار پروژههای تکمیلی آغاز میشود تا پایان نیمه دوم سال تکمیل خواهند شد. وی افزود: همچنین برای ساماندهی مدارس سنگی با کمک قرارگاه محرومیتزدایی و بسیج سازندگی، در قالب مسئولیتهای اجتماعی تفاهمنامهای با تفاهمنامه جدیدی با نفت برای جمعآوری مدارس سنگی را خواهیم داشت و بیش از ۱۰۰ کلاس درس در قالب ۳۰ مدرسه سنگی جمعآوری میشوند.
سعیدیپور با اشاره به اقدامات سپاه پاسداران برای جمعآوری مدارس سنگی در خوزستان یادآور شد: تفاوتی که سپاه پاسداران با سایر پیمانکاران دارد این است که سپاه سود خود را در خدمت به مردم و جامعه میداند در حالی که پیمانکاران نوسازی به دنبال سود اقتصادی هستند.
کمبود معلم و ابزارهای آموزشی از دیگر چالشهای مدارس سنگی
اما این تنها ساختن دیوارها و ساختمانهای نو نیست که مسئله را حل میکند. در دل این مدارس سنگی، داستانهای بسیاری از کودکان وجود دارد که هر روز با مشکلاتی مانند کمبود معلم، نبود کتابهای درسی مناسب و وسایل ابتدایی آموزشی دست و پنجه نرم میکنند. اما چالش همچنان باقی است. ساخت مدارس جدید گامی بزرگ است، اما باید اطمینان حاصل کرد که این مدارس تنها به ساختمانهای زیبا محدود نشوند.
نیاز به معلمان ماهر و منابع آموزشی مناسب همچنان یک مسئله اساسی در آموزش و پرورش است. تجهیز این مدارس با ابزارهای آموزشی مدرن و فراهم کردن فرصتهای یادگیری برابر باید در اولویت قرار گیرد. نکته مهم دیگر این است که آموزش در این مناطق نیاز به پیگیری و حمایت مداوم دارد.
ایجاد یک مدرسه جدید تنها اولین قدم است. باید از استمرار کیفیت آموزشی و ارائه خدمات بهتر به دانشآموزان اطمینان حاصل کرد. حمایتهای اجتماعی و برنامههای مداوم برای ارتقاء سطح دانش و مهارتهای کودکان در این مدارس باید ادامهدار باشد.
در نهایت، مدارس سنگی به یادمان میآورند که هرچند آموزش برای همه کودکان یک حق اساسی است، اما هنوز هم برخی از آنان باید در شرایطی تحصیل کنند که شایسته کودکی و تواناییهایشان نیست.
گرچه باید به این باور برسیم که هیچ دیواری، حتی دیوارهای سنگی مدارس محروم، نمیتواند جلوی تابش نور علم و دانش را بگیرد؛ اما میتوانیم با تلاش بیشتر، این دیوارها را به مدارسی سرشار از امکانات و امید تبدیل کنیم.