بواسیر چیست؟ علل بوجود آمدن هموروئید + راه‌های درمان بواسیر
آیا می‌دانستید که تقریبا نیمی از افراد تا سن 50 سالگی حداقل یک‌بار تجربه بواسیر (هموروئید) را دارند؟ بواسیر به تورم رگ‌های مقعد یا راست‌روده گفته می‌شود که ممکن است باعث درد، خارش و حتی خونریزی در هنگام اجابت مزاج شود. این مشکل شایع شاید برای بسیاری از افراد ناراحت‌کننده و شرم‌آور باشد، ولی خبر خوب این است که با شناسایی به‌موقع علائم و درمان مناسب می‌توان آن را کنترل و درمان کرد. آیا شما هم احساس درد یا ناراحتی در ناحیه مقعد دارید؟ شاید هم با خونریزی یا زائده‌ای در این ناحیه مواجه شده‌اید و نمی‌دانید باید چه کنید. در این مقاله به بررسی علل بواسیر، انواع مختلف آن و راه‌های موثر درمان خواهیم پرداخت. اگر به دنبال راهکارهایی برای درمان این مشکل هستید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید!
بواسیر چیست؟ تعریف دقیق هموروئید و تفاوت‌های آن
هموروئید یا بواسیر تورم سیاهرگ‌ها یا رگ‌های خونی در داخل و اطراف مقعد و پایین رکتوم است. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که فشار اضافی روی این سیاهرگ‌ها وجود داشته باشد. بواسیر یا در داخل مقعد (داخلی) یا زیر پوست اطراف مقعد (خارجی) قرار دارد. حدود نیمی از افراد تا سن ۵۰ سالگی به هموروئید مبتلا می‌شوند. روش‌های خانگی مانند مصرف غذاهای فیبردار و تحرک یا روش‌های جراحی برای درمان بواسیر استفاده می‌شوند.
در مقابل، بواسیر خارجی در ناحیه زیر پوست اطراف مقعد ایجاد خواهد شد و معمولا دردناک و همراه با خارش یا خونریزی است. علائم شایع هموروئید شامل درد، خارش، خونریزی و احساس ناراحتی در ناحیه مقعد می‌شود. برای کنترل بهتر این بیماری، توصیه می‌کنیم مقاله جامع «بواسیر چیست» در سایت دکتردکتر را مطالعه کنید.
علل بروز بواسیر؛ چرا این مشکل برای برخی افراد اتفاق می‌افتد؟
بواسیر به دلیل فشار بیش‌ازحد روی رگ‌های مقعد و راست‌روده ایجاد می‌شود. این فشار از چندین عامل ناشی می‌شود:
- یبوست مزمن
- بارداری
- نشستن طولانی‌مدت
- افزایش سن
- چاقی
- رژیم غذایی کم‌فیبر
- بلند کردن وزنه‌های سنگین
در جوانان، بواسیر بیشتر به دلیل یبوست، نشستن طولانی مدت و سبک زندگی کم‌تحرک به وجود می‌آید. این عوامل فشار فراوانی روی رگ‌های مقعد وارد کرده و باعث بروز بواسیر می‌شوند.
علائم بواسیر؛ چگونه بفهمیم که بواسیر داریم؟
درد در ناحیه مقعد، به خصوص هنگام دفع مدفوع، یکی از رایج‌ترین علائم بواسیر است. این درد ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد و بسته به شدت بیماری، گاهی بسیار آزاردهنده است. از دیگر علائم شایع بواسیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی هنگام دفع مدفوع
- خارش یا سوزش در ناحیه مقعد
- احساس وجود توده یا برآمدگی در مقعد
- تورم و التهاب اطراف مقعد
علائم فوق کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند و نیازمند توجه جدی هستند. اگر این علائم را تجربه می‌کنید، مهم است که به پزشک مراجعه کرده تا تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید.
روش‌های تشخیص بواسیر؛ چگونه بواسیر به‌طوردقیق تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص بواسیر (هموروئید) از طریق روش‌های مختلفی انجام می‌شود که هرکدام به دقت وضعیت ناحیه مقعد و راست‌روده را بررسی می‌کنند. این روش‌ها عبارت‌اند از:
- معاینه فیزیکی: پزشک با بررسی بصری ناحیه مقعد، تورم، تغییر رنگ یا وجود توده‌های خارجی را تشخیص می‌دهد.
- معاینه دیجیتال رکتوم (DRE): در این روش، پزشک با استفاده از انگشت خود داخل راست‌روده را بررسی می‌کند تا هرگونه ناهنجاری یا هموروئید داخلی را شناسایی کند.
- آنوسکوپی: این روش شامل قرار دادن لوله‌ای به نام آنوسکوپ در کانال مقعد می‌شود که به پزشک امکان مشاهده دقیق‌تر داخل راست‌روده را می‌دهد.
- سیگموئیدوسکوپی: در موارد پیچیده‌تر، این روش برای بررسی بخش‌های عمیق‌تر روده و شناسایی هموروئید داخلی و سایر مشکلات استفاده می‌شود.
روش‌های بالا کمک می‌کنند تا نوع و شدت بواسیر مشخص و درمان مناسب برای آن انتخاب شود.
درمان‌های خانگی بواسیر؛ چگونه با روش‌های ساده علائم را کاهش دهیم؟
برای کاهش علائم بواسیر به‌صورت خانگی، چندین روش مؤثر وجود دارد که می‌توانید امتحان کنید:
- نشستن در آب گرم: یک حمام آب گرم (سیتز) برای 15 دقیقه، چندین بار در روز، به‌کاهش درد و تورم کمک می‌کند.
- مصرف فیبر: افزایش فیبر در رژیم غذایی با استفاده از مکمل‌هایی مانند پوست پسیلیوم یا خوردن میوه‌ها و سبزیجات یبوست را کاهش داده و از فشار فراوان هنگام اجابت مزاج جلوگیری کند.
- استفاده از آلوئه ورا: آلوئه ورا خواص ضدالتهابی دارد که خارش و سوزش را تسکین می‌دهد.
- هیدراته ماندن: نوشیدن آب کافی باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع آن می‌شود که فشار بر مقعد را کاهش می‌دهد.
روش‌های فوق به‌طورمؤثری علائم بواسیر را تسکین می‌دهند و راحتی بیشتری را فراهم می‌کنند.
درمان دارویی بواسیر؛ استفاده از داروها برای کاهش التهاب و درد
درمان دارویی بواسیر شامل استفاده از چندین نوع دارو و پماد می‌شود که به‌کاهش التهاب و درد کمک می‌کند. این درمان‌ها معمولاً موثر هستند و بسیاری از افراد با استفاده از آن‌ها می‌توانند علائم خود را تا حد بالایی کنترل کنند. برخی از این داروها و پمادهای رایج عبارت‌اند از:
- هیدروکورتیزون (Hydrocortisone): برای کاهش التهاب و خارش.
- لیدوکائین (Lidocaine): برای بی‌حس کردن ناحیه و کاهش درد.
- پراموکسین (Pramoxine): برای تسکین خارش و سوزش.
- فنیل‌افرین (Phenylephrine): برای کاهش تورم و جلوگیری از خونریزی.
- استفاده از مکمل‌های فیبر: مانند پسیلیوم (Psyllium) برای نرم کردن مدفوع و جلوگیری از یبوست.
- بیزاکودیل: برای کاهش علائم یبوست
درمان بواسیر با این داروها و پمادها در حدود 70 تا 75 درصد موارد موثر است و علائم را به‌طورقابل توجهی کاهش می‌دهد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به روش‌های تهاجمی‌تر مانند جراحی باشد. مصرف منظم این داروها به همراه رعایت رژیم غذایی مناسب و هیدراتاسیون کافی به بهبود سریع‌تر کمک خواهد کرد.
جراحی بواسیر؛ موثر نبودن درمان‌های دارویی و خانگی
جراحی بواسیر یا هموروئیدکتومی زمانی انجام می‌شود که درمان‌های غیرتهاجمی و دارویی موفق نبوده است. علاوه‌براین علائم شدید مانند خونریزی مداوم، درد شدید یا بواسیرهای بزرگ وجود داشته باشد. این جراحی معمولاً به‌صورت سرپایی در بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود و بیمار پس از جراحی می‌تواند به خانه برود. روش‌های جراحی مختلفی برای درمان بواسیر وجود دارد:
- هموروئیدکتومی: برداشتن بواسیر با استفاده از تیغ جراحی.
- بستن با نوار لاستیکی: قطع خون‌رسانی به بواسیر با نوار لاستیکی که باعث می‌شود بواسیر خشک شده و بیفتد.
- اسکلروتراپی: تزریق مواد شیمیایی برای کوچک کردن بواسیر.
- لیزر درمانی: استفاده از لیزر برای سوزاندن بواسیر.
جراحی بواسیر ممکن است با درد و دوره بهبودی همراه باشد، ولی به‌طورکلی، یک روش مؤثر برای درمان این بیماری به ویژه در موارد پیشرفته‌تر به‌شمار می‌رود.
پیشگیری از بواسیر؛ چگونه می‌توانیم از بروز مجدد بواسیر جلوگیری کنیم؟
برای پیشگیری از بروز مجدد بواسیر، تغییرات سبک زندگی اساسی است. مصرف مواد غذایی پر از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. نوشیدن آب کافی برای حفظ هیدراتاسیون و نرم نگه داشتن مدفوع ضروری است.
فعالیت بدنی منظم، مانند پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری، حرکت روده‌ها را بهبود می‌بخشد و از فشار روی رگ‌های مقعد جلوگیری می‌کند. از نشستن طولانی‌مدت، به‌ویژه روی توالت، پرهیز کنید و وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید تا فشار بر رگ‌های مقعد کاهش یابد.
عوارض درمان نکردن بواسیر؛ خطراتی که بواسیر ایجاد می‌کند
درمان نکردن بواسیر منجربه عوارض جدی می‌شود. خونریزی مداوم، کم‌خونی را به همراه خواه داشت. درد شدید و طولانی‌مدت ممکن است منجربه مشکلات بیشتری مانند ایجاد لخته‌های خون (ترومبوز) شود. همچنین، بواسیرهای داخلی در صورت درمان نشدن پروپلاس (بیرون‌زدگی) کرده و باعث تحریک، خارش و درد شدید می‌شوند. یکی دیگر از خطرات، عفونت‌های ناشی از بواسیرهای پروپلاس است که مشکلات عفونی دیگر بوجود می‌آورد. به‌علاوه، طولانی شدن درمان کیفیت زندگی را به‌طورجدی تحت تاثیر قرار خواهد داد.
همین‌حالا برای درمان موثر به سایت دکتردکتر مراجعه کنید!
بواسیر یک مشکل شایع است که اگر به موقع درمان نشود، باعث عوارض جدی مانند خونریزی مداوم، کم‌خونی، و حتی عفونت‌های خطرناک می‌شود. از این رو، اگر علائمی مانند درد، خارش، یا خونریزی در ناحیه مقعد دارید، ضروری است که به پزشک مراجعه کنید. با تغییر سبک زندگی و استفاده از روش‌های خانگی و دارویی می‌توان از بروز مجدد بواسیر جلوگیری کرد، اما اگر نیاز به درمان بیشتری دارید، بهتر است از خدمات آنلاین استفاده کنید.
به سایت دکتردکتر (https://drdr.ir/) مراجعه کرده و به‌صورت آنلاین با پزشکان مشاوره بگیرید و داروهای مورد نیاز را بلافاصله دریافت کنید. این سایت امکان دسترسی سریع به ویزیت آنلاین و نسخه‌های دارویی را به‌راحتی و سرعت بالا فراهم می‌کند. در هرجای ایران که هستید می‌توانید با استفاده از خدمات دکتردکتر حتی در روزهای تعطیل ویزیت شوید و نسخه الکترونیکی دریافت کنید.
