گروه استانها- مریم اسدی عیسوند: یکی از مهمترین شاخصهای رشد فرهنگی و اجتماعی هر کشور، شهر و منطقه را میزان مطالعه و پژوهش عنوان میکنند، با وجود این در برخی از مناطق شهری و روستایی شهرستان دزفول بهویژه در بخش باستانی چغامیش که خود ظرفیتهای علمی و تاریخی مشهوری دارد، هیچ گونه کتابخانه ای تأسیس نشده است.
به رغم آنکه چغامیش دزفول شهری از سپیده دم تاریخ، مهد علم و دانش و به احتمال زیاد خاستگاه نخستین مرکز خط و کتاب در ایران است، مردم شهر و روستاهایش از فضای کتابخانه ای محروم بوده و با کمبود امکانات علمی و فرهنگی متعددی مواجه هستند.
از سوی دیگر شاید تمام فعالان علمی و فرهنگی ایران از نام نخستین دانشگاه جهان با خبر باشند یا شنیدهاند که به احتمال زیاد تپههای باستانی شهر چغامیش نخستین مکان در ایران است که خط و کتاب در آنجا ظاهر شده، اما بدون شک همه نمیدانند که همسایگان قدیمیترین دانشگاه جهان و همسایگان تپههای کهن ایرانی از داشتن حتی یک کتابخانه در تمام منطقه به دور ماندهاند.
جندی شاپور و چغامیش شهرهای بخش چغامیش هستند که به ترتیب نخستین دانشگاه جهان و نخستین مرکز خط و کتاب در ایران را در خود جای دادهاند؛ بنابراین بی توجهی به تأسیس یک کتابخانه در این بخش که در دهههای اخیر با رشد جمعیت و توسعه شهری روستایی مواجه شده، نشان از بی مهری همه متولیان مربوطه در طول دههای گذشته است.
همچنین بر اساس بررسیهای صورت گرفته، حدود ۷ سال پیش یکی از خانههای روستای بنوت بالا بهمنظور احداث و راه اندازی کتابخانه وقف و نوسازی شد اما تاکنون نهاد کتابخانههای عمومی با ایراد و بهانههای مختلف اجازه افتتاح و راه اندازی این کتابخانه را نداده است.
خاستگاه خط ایران کتابخانه ندارد
محمد اسدی یکی از اهالی چغامیش گفت: با وجودی که بخش چغامیش دارای قدمت و تمدن بالایی است و از طرفی شهر چغامیش را خاستگاه خط و کتاب ایرانی میدانند اما جوانان و نوجوانانش به هیچ گونه کتابخانه ای دسترسی ندارند و علاقمندان ناچار به کتابخانه های مرکز شهرستان مراجعه میکنند.
وی اضافه کرد: در سطح بخش تابلوهایی نصب شده که اشاره دارد چغامیش شهری از سپیده دم تاریخ است؛ اما آیا تاکنون کسی گفته که چرا چنین شهری که از قدمت و تمدن بالایی برخوردار بوده، بدون کتابخانه به حال خود رها شده است.
تلاش برای تأسیس کتابخانه
عضو شورای شهر چغامیش در خصوص نبود کتابخانه در مرکز بخش چغامیش در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در سالهای گذشته شورای سابق شهر چغامیش در حالی که پیگیر تأسیس یک کتابخانه در شهر بود با نبود ساختمان و زمین مواجه شد چرا که برای تأسیس کتابخانه باید زمین یا ساختمان مناسب و مورد تأییدی در اختیار نهاد کتابخانه های دزفول قرار میگرفت؛ بنابراین به دلیل نبود فضای مورد نظر، راه اندازی کتابخانه در شهر چغامیش منتفی شد.
رضا زلقی با اشاره به اینکه برای مطالبه کتابخانه باید همه اهالی منطقه را در نظر گرفت، افزود: در حال حاضر ساختمانی را برای راه اندازی کتابخانه در شهر چغامیش، به نهاد کتابخانه های دزفول معرفی کردهایم اما اخیراً واگذاری آن با موانعی مواجه شده که در صدد رفع آن هستیم.
به گفته وی، بخش چغامیش با دو شهر و ۲۷ روستا نیازمند یک کتابخانه مرکزی و بزرگ است که عموم مردم منطقه بتوانند از آن استفاده کنند.
در انتظار تأسیس کتابخانه
رئیس شورای شهر جندی شاپور اظهار کرد: شهری که اکنون ما در آن سکونت داریم در کنار شهر قدیمی جندی شاپور قرار گرفته که نخستین دانشگاه جهان و یکی از بزرگترین کتابخانه های روزگار کهن در جهان را در خود جای داده بود اما با این حال جندی شاپور ما از فضای کتابخانه ای محروم مانده است.
بهمن شلال شاه آبادی با اشاره به اینکه شهرداری و شورای اسلامی شهر جندی شاپور آمادگی خود را در راستای کمک به تأسیس کتابخانه در این شهر اعلام میکند، افزود: اخیراً رایزنیهایی با مدیر نهاد کتابخانه های استان صورت گرفته و مقرر شد ساختمان یا زمین کتابخانه احداثی را در اختیار نهاد کتابخانه ها قرار دهیم تا به زودی شاهد کتابخانه دار شدن شهر جندی شاپور باشیم.
وی بیان کرد: چنانچه مکان کتابخانه مورد تأیید نهاد کتابخانه ها قرار گیرد، ما نیز امور زیر بنایی و اولیه ساختمان را بر عهده میگیریم.
رئیس شورای اسلامی شهر جندی شاپور تأثیر کتابخانه را در راستای ارتقای سطح علمی و فرهنگی جوانان شهر ضروری دانست و گفت: از نهاد کتابخانه های شهرستان خواستاریم با سرعت بیشتری در راستای تأسیس کتابخانه در جندی شاپور اقدام کنند چرا که هر چه زمان بگذرد فرصت بیشتری از دست میرود. علاوه بر آنکه احتمال تغییر کاربری زمین یا ساختمان مورد نظر نیز در ماههای آینده وجود دارد.
رئیس نهاد کتابخانه های عمومی دزفول با بیان این نکته که نهاد کتابخانه ها، تأسیس کتابخانه در بخش چغامیش را از چند ناحیه دنبال میکند، اظهار کرد: با همکاری شهردار و شورای شهر چغامیش ساختمانی در این در شهر به ما واگذار شده که در صورت رفع موانع ساختمان، تا سه ماه آینده کتابخانه ای در این شهر اندازی خواهد شد.
به گفته کاظم جوکار، گرچه استانداردهای ساختمان مورد تأیید نهاد کتابخانه ها قرار گرفته اما باید مالک آن توافق کند که ساختمان مورد نظر را به مدت پنج سال در اختیار ما قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر پیگیر زمین یا ساختمانی در شهرک خیبر نیز هستیم، افزود: در شهر جندی شاپور نیز با استقبال و اعلام آمادگی شورای شهر مواجه گشتیم؛ از همین روی در روزهای آینده برای بازدید از محل مورد نظر اقدام خواهیم کرد.
رئیس نهاد کتابخانه های عمومی دزفول بیان کرد: از هیچ گونه تلاشی برای احداث کتابخانه در بخش چغامیش دریغ نخواهیم کرد چرا که معتقدیم روستاها و همچنین شهرهای جدید نیز باید با امکانات علمی و فرهنگی کافی مجهز شوند. از سوی دیگر وظیفه حکومت و دستگاههای دولتی است که امکانات و تجهیزات فرهنگی را در تمام مناطق گسترش دهند.
جوکار در خصوص سرنوشت نامعلوم ساختمان کتابخانه بنوت بالا که سالها در گیر بهانه تراشی اداری است، گفت: قرار شده به زودی پس از هماهنگیهای لازم و بازید و بررسی ساختمان، کتابخانه این روستا نیز راه اندازی و افتتاح شود.
بخش کهن و فرهنگی دزفول که ظرفیتهای باستانی و اقتصادی خاصی را در خود جای داده و دارای دو شهر و ۲۷ روستاست که حتی برخی از این روستاها به شهرکهای پرجمعیتی تبدیل شدهاند، خالی از فضای کتابخانه و بستر مطالعه بوده و همواره گله و نارضایتی اهالی به ویژه دانش آموزان و دانشجویان منطقه را به دنبال داشته است.