امروزه داروهای غیرمجاز لاغری و گیاهی که در برخی از عطاریهای شهر کرمانشاه به فروش میرسد جدا از مشکلات روانی که از خود بهجای میگذارد باعث افزایش فشارخون و سکتههای مغزی و بیماریهای قلبی در مصرفکنندگان میشوند.
سمیرا دختری 19 ساله با 30 کیلوگرم وزن و 163 سانتیمتر قد است!!
او به خاطر میآورد که از حدود چهارسالگی به خود اجبار میکرد که هر چیزی را بدون نقص انجام دهد و عادت داشت که همه چیز را تمیز کند، در 12 سالگی بود که بیاشتهایی روانی او با کمتر خوردن غذا شروع شد و ادامه یافت.
تابستان سال بعد به دلیل کاهش وزن در سنی که انتظار رشد و افزایش از او میرفت در بیمارستان بستری شد و تشخیص بیاشتهایی روانی برای او گذاشته شد.
او منکر دورههای پرخوری، پاکسازی، مصرف داروهای غیرمجاز لاغری است، پس از پذیرش به واحد ویژه و شروع برنامه تخصصی اختلال خوردن، رژیم غذایی مایع برای او تجویز شد.
کوچک شدن لباسهایی که زمانی برازندهات بودند، کنایه اطرافیان مبنی بر اینکه چاق شدهای و لبخندی زورکی که بر لبانت مینشیند، کم آوردن نفس در هنگام پیادهروی همه و همه به تو میگویند که درست است تو داری چاق می شوی.....
از آن پس رژیمهای سخت غذایی، گرسنگیدادن به بدن و حتی استفراغ عمدی بعد از خوردن شروع میشود و تو دائم در اضطرابی بیپایان غوطهوری و بعد از نتیجه ندادن این راههای به ظاهر درست شاید به خوردن قرصهای لاغری و گیاهی هم رو بیاوری...
قرصهایی که این روزها دامنگیر خیلیها شده و تبلیغات مخصوصا تبلیغات ماهوارهای که روز به روز شدت آن بیشتر میشود، در شیوع آن بیتاثیر نیست.
چه بسیار مصرفکنندگانی که به قرصهای شیمیایی هم بسنده نکرده و به عطاریها و قرصهای گیاهی پناه میآورند؛ سرگیجه، بیحالی، مشکلهای قلبی ـ عروقی، عوارض گوارشی، فشارخون و احتمال سنکوپ در مصرف کنندگان این داروهای لاغری دیده شده است.
جلال شاکری در گفتوگو با خبرنگار فارس در کرمانشاه، با بیان اینکه مهمترین علت مراجعهکنندگان به مراکز درمانی و بهداشتی در کرمانشاه به دلیل مصرف داروهای کاهنده وزن بهخصوص در زنان و دختران است، ادامه داد: اکثر مراجعهکنندگان به مراکز درمانی بهدلیل عوارض مصرف داروهای لاغری غیرمجاز بوده که از یک بیماری وسواسگونه و اشتغال ذهنی افراطی نسبت به کاهش وزن نشات میگیرد و لازم است اینگونه از افراد بهمنظور پاکشدن ذهنیات غلط حتما با روانشناسان و روانپزشکان مشاوره کنند.
این دانشیار روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه، با بیان اینکه مصرف داروهای لاغری و گیاهی باید زیر نظر پزشک متخصص صورت گیرد، اعلام کرد: داروهای غیرمجاز کاهنده وزن باعث فعالیت جنونآمیز شده و عوارض رواندرمانی در مصرفکنندگان از خود بهجای میگذارد که برخی از این عوارض غیر قابل بازگشت است.
شاکری با تاکید براینکه اکثر داروها و کپسولهای لاغری و گیاهی که در برنامههای ماهوارهای تبلیغ میشود، نقش روانگردان در افراد از خود بهجای میگذارند، ادامه داد: رفتارهای نابههنجار، توهمات و افسردگی از جمله عوامل روانی مصرف داروهای غیرمجاز لاغری و گیاهی در افراد است.
این روانپزشک استرس و نگرانی از چاقشدن را از مهمترین دلایل ابتلا به این اختلال توصیف کرد و دارو درمانی و روان درمانی را در رفع آن مناسب دانست و از اطرافیان بیمار تقاضا کرد که هر چه زودتر این اختلال را در بیمار خود شناخته و از برخورد تند با بیمار خودداری نمایند.
وی در پایان سخنان خود برخورد اصولی و منطقی با تبلیغات برنامههای ماهوارهای در زمینه قرصهای لاغری را از عوامل مهم در بهداشت روان افراد دانست و تقاضا کرد مصرف این قبیل داروها و کپسولها تنها باید زیر نظر کارشناسان صورت گیرد و بهجنبه تبلیغاتی آن توجه نشود.
یحیی پاسدار در گفتوگو با خبرنگار فارس در کرمانشاه، اعلام کرد: تبلیغات ماهوارهای در خصوص قرصهای لاغری گیاهی، غیرعلمی و براساس سنجش نیاز جامعه است و در واقع این تبلیغات، سوءاستفاده از اسم داروهای گیاهی است و حتی در برخی از آنان از ترکیب مواد شیمیایی استفاده شده و به اسم داروهای گیاهی به فروش میرسد و از ناآگاهی مصرفکنندگان سوءاستفاده میشود.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: تاکنون مطالعات علمی انجام گرفته بر مواد تشکیل دهنده قرصهای لاغری گیاهی به صورت موردی بوده و مشخص شده که در اکثر این قرصها دارویهای هورمونی و کورتونی استفاده شده که سبب غلبه کاتابولیسم بدن و حتی اضافه وزن نیز میشود.
پاسدار خاطرنشان کرد: در برخی از این قرصهای لاغری گیاهی فاقد مجوز، داروهای مخدر مانند شیشه و حتی روانگردان نیز وجود دارد که سبب کاهش اشتها و بالا رفتن کاتابولیسم میشود.
وی با اشاره بر این مطلب که نوع دیگری از قرصهای لاغری، در زمینه کاهش اشتها عمل میکنند، ادامه داد: قرصهای ممری داکتیل که در اروپا رداکتیل نامیده می شوند از جمله قرصهایی هستند که در زمینه کاهش اشتها عمل میکنند که به دلیل وجود عوارض در آن، بنابر دستور وزارت بهداشت اقدام به جمعآوری آن شده ولی هنوز قسمتی از آن در اروپا به مصرف میرسد.
پاسدار در خصوص عوارض این قرصهای کمکننده اشتها گفت: به دلیل اثراتی که این قرصها بر روی سیستم عصبی میگذرانند، برای افرادی که دارای سابقه فشار خون و یا بیماری قلبی میباشند توصیه نمیشود که از این قرصها استفاده کنند مگر در مواردی که فرد به شدت چاق باشد و آن هم با صلاحدید پزشک.
این متخصص تغذیه خاطرنشان کرد که درمان چاقی در طولانیمدت به ثمر میرسد و رژیم غذایی مناسب همراه با ورزش بهترین راه در کاهش وزن است.
قباد محمدی در گفتوگو با خبرنگار فارس در کرمانشاه، با بیان اینکه فروش هر نوع شکل دارویی اعم از قرص، شربت، آمپول و غیره تنها در داروخانهها مجاز بوده و هیچ صنف دیگری حق عرضهی این اقلام را ندارد، ادامه داد: عطاریها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تنها مجاز به عرضهی گیاهان خشک و عرقیات گیاهی هستند.
معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه، اعلام کرد: مواد به کار رفته در ساخت قرصهای لاغری گیاهی به آسانی قابل شناسایی نیست، زیرا در برخی موارد بههیچ عنوان ترکیب دارویی موثر بر لاغری وجود ندارد.
وی افزود: استفاده از آمفتامینها برای بروز تاثیرات زودهنگام مشاهده شده و باعث افزایش سرعت سوختوساز بدن و کاهش اشتهای شدید شده و باعث میشود وزن فرد کاهش چشمگیری بیابد که متاسفانه عوارض بسیار ناگواری در بطن این کاهش اشتها قابل مشاهده است.
وی وابستگی جسمی و روحی، تخریب مسیرهای عصبی مغزی، توهم، پرخاشگری، افسردگی و اختلال شخصیت را از عوارض عمده مصرف این داروها دانست.
محمدی با ذکر اینکه در سالجاری بالغ بر 60 عطاری و مرکز عرضهی غیرمجاز دارو در کرمانشاه پلمپ شده که عمدهی تخلفات آنها عرضهی داروهای مخدر، دستساز و قاچاق بوده، خاطرنشان کرد: به طور معمول تمامی اقلام دارویی قابل مشاهده در صنوفی غیر از داروخانهها میتوانند عوارض وسیع و زیان باری بهدنبال داشته باشند.
وی در خصوص علت مسئله فوق گفت: علت این مسئله نیز به مشخص نبودن ماهیت چنین داروهایی باز میگردد در حال حاضر یکی از دلایل عمده، سود چند هزار میلیارد دلاری بازار داروهای قاچاق، به دلیل عدم استفاده از مواد موثر دارویی با خلوص بالا و اثرگذار است که در خصوص داروهای دستساز که بهعنوان داروی گیاهی نیز مطرح میشوند میتوان عدم وجود محتویات منطبق بر گفته سازندگان را مشاهده کرد.
محمدی با بیان اینکه همکاریهای متعددی از طرف دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با رسانههای جمعی بهمنظور افزایش آگاهی مردم به مصرف اینگونه داروها صورت گرفته، در پایان اظهار کرد: لزوم آگاهیبخشی اجتماعی در این خصوص بیش از پیش مشاهده میشود و بدیهی است در صورتی که اطلاعرسانی مناسب در این خصوص صورت پذیرد نتایج مثمری برای سلامتی مردم به دنبال خواهد داشت.