پل گرگر شوشتر از آثار ثبت جهانی شهرستان شوشتر در یونسکو است که در شرایط کنونی وضعیتی به مراتب بحرانیتر از ثبت جهانی شدن دارد که این وضعیت را بررسی میکنیم.
«پل بند گرگر» بر فراز «مجموعه آسیابها و آبشارها» قرار دارد که مسیر «رودخانه گرگر» را مسدود نموده است و با بوجود آمدن اختلاف سطح، آب رودخانه به تونلهای سهگانه مجموعه هدایت میگردد. این پل بند در 800 متری پایین دست بند میزان قرار دارد.
پیشینه ساخت این پل بند را به دوره صفوی نسبت میدهند. بر اساس نمونه برداریها و آزمایشات انجام شده بر روی نمونه آجر این پل، قدمت آن 470 سال تعیین گردیده است؛ البته این بند در اعصار پیشین همان صخره های طبیعی بودهاند.
*ویرانی در کمین
این تاریخی که از دو سال پیش روز به روز بر ویرانیش افزوده میشود در شرایط کنونی وضعیتی رو به بحران دارد و این شرایط لحظه به لحظه شدید تر میشود.
بر اساس این گزارش، در شرایط کنونی شبه چشمههایی از فاضلاب از بدنه این پل در حال فوران است که در این میان اداره آب و فاضلاب وجود فاضلاب را منکر میشود و پایگاه جهانی سازههای آبی شوشتر وجود آن را تائید میکند و این تائید و تکذیبها تنها وضعیت پل گرگر را بحرانیتر میکند.
وجود نشستهای قابل مشاهده در بدنه این پل در ضلع شرقی باعث شده تا هر دوستدار میراث فرهنگی برای وضعیت بحرانی این پل به اضطراب بیافتد.
*میراث فرهنگی کوتاهی کرده است
یک دوستدار میراث فرهنگی در این باره میگوید: میراث فرهنگی در انعکاس وضعیت این پل کوتاهی کرده است و این پل در حال ویرانی است.
مجتبی گهستونی با اشاره به اینکه وضعیت این پل بحرانی نیست بلکه این پل در حال مرگ کامل است، تأکید میکند: این پل تاریخی در شرایط کنونی در حال فروریزی کامل است و در آینده نزدیک این پل کاملاً فرو میریزد.
این دوستدار میراث فرهنگی میافزاید: شرایط در شوشتر برای این پل بسیار دشوار شده است و حتی کارگاه ضلع غربی این پل نیز فعال نشده است.
گهستونی تأکید میکند: پنج ماه از واگذاری کارگاه به گنجینه آب ایران میگذرد ولی تا کنون تنها تجهیز کارگاهی ابتدایی در این پل انجام شده است.
وی تأکید میکند: کوتاهی در باره این پل پذیرفته نیست و هر گونه اتفاقی در آینده را مسئولان مرتبط باید پاسخگو باشند.
*بررسی کارشناسی وجود فاضلاب را تائید کرد
مدیر پایگاه جهانی سازههای آبی تاریخی شوشتر میگوید: بررسیهای انجام شده در باره این پل وجود فاضلاب در دیواره پل ختم شد.
امین محمودزاده میافزاید: موید ادعای انجام شده وجود شورههای نیتراته در بدنه این پل است که تائید کننده فاضلاب بودن آب نشت شده از بدنه این پل است.
وی میگوید: بیش از 10 بار با سازمان آب و برق مکاتبه کردهایم ولی در این باره تا کنون هیچ پیگیری مشاهده نشده است گویا این پل اهمیتی ندارد.
وی با اشاره به بررسیهای انجام شده از این پل میگوید: این پل در حال حاضر تنها یک جداره است زیرا سنگهای موجود در بدنه آن توسط آب نشت شده در دو سال گذشته شسته شدهاند و تنها پوسته رویی این پل باقیمانده است.
مدیر پایگاه جهانی سازههای آبی تاریخی شوشتر تأکید میکند: در شرایط کنونی نشت آب از این پل ادامه دارد و به محض توقف این نشت هوازدگی برای این دیواره اتفاق میافتد و فروریزی آن قطعی خواهد بود.
*ویرانی قریبالوقوع
در سه سال گذشته خبرگزاری فارس هشدارهای بسیار زیادی درباره این پل داد که همگی آنها نیز محقق شدند و در شرایط کنونی بر اساس شرایط موجود این پل برای ویرانی لحظه شماری میکند و مسئولان باید در این باره توجه بیشتری کنند.
گزارش: فارس / مجتبی نارنج پور