گل نرگس چهار هزارسال است که در دشت های بهبهان کشت می شود اما با وجود این قدمت و مزیت هایی که برای خوزستان داشته، مورد حمایت قرار نگرفته و این ظرفیت مهم اقتصادی و گردشگری همواره مغفول مانده است.

قدیمی ترین نرگس زار ایران متعلق به شهرستان بهبهان است که قدمت آن به دوران پیش از میلاد مسیح (چهار هزار سال قبل) بازمی گردد؛ این گل زیبا که دارای ارزش دارویی و صنعتی است مورد توجه کافی از سوی مسئولان خوزستانی قرار گرفته است.

گل نرگس در جشنواره گل هلند(سال 1992 میلادی) رتبه نخست را به خود اختصاص داد.


دشت های بهبهان خاستگاه گل نرگس در خوزستان و کشور است که نیمه دوم سال کار کشت پیاز آن و برداشت این گل در بهبهان انجام می شود.

دشت گل نرگس در بهبهان می تواند مکانی برای جذب گردشگران و سرمایه گذاران در حوزه صنعت گل و گیاه باشد که متاسفانه این ظرفیت در خوزستان از دید مسئولان میراث فرهنگی استان مغفول مانده است.

در شهرستان بهبهان چهار نمونه گل نرگس به نام های شهلا، گل پر، پنجه گربه ای و مسکین کشت می شود؛ که نوع مسکین آن از انواع دیگر کوچکتر و خوشبوتر است.

از ابتدای مهر آبیاری و کاشت پیاز گل نرگس آغاز می شود و از دی تا اوایل اسفند برداشت گل نرگس انجام می شود.

هم اکنون کشت گل نرگس در سلسله کوه های زاگرس در استان های خوزستان فارس و ایلام انجام می شود.

گل نرگس در بهمن سال 93 ثبت ملی شد و هر سال با برگزاری جشنواره گل نرگس در 29 دی در بهبهان اهمیت تاریخی و فرهنگی این گل به نمایش گذاشته می شود اما تاکنون امکانات چندانی برای توسعه گردشگری در دشت های گل نرگس این شهرستان فراهم نشده است.

200هکتار نرگس زار در بهبهان

مدیرعامل شرکت تولیدکنندگان شرکت تعاونی نرگس کاران بهبهان بیان کرد: کشت گل نرگس در شهرستان بهبهان در خوزستان به دو صورت دیم و آبیاری کشت می شود.

حسن تجلی با بیان اینکه کشت گل نرگس در بهبهان حمایت نمی شود بیان کرد: تا پیش از اینکه کشاورزی در بهبهان رونق بگیرد هزاران هکتار گل نرگس در این شهرستان وجود داشت و بیشتر مردم به کشت گل نرگس مشغول بودند اما پس از رونق کشاورزی کشاورزان از کشت گل نرگس به سایر کاشت محصولات کشاورزی روی آوردند.

وی افزود: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی 25 هکتار گل نرگس در بهبهان کشت می شد که هم اکنون این رقم به 200 هکتار افزایش یافته است.


گلی که ثبت ملی است و بیمه نیست

تجلی گفت: هر نوع کالای کشاورزی احتیاج به حمایت دارد، گل نرگس به دلیل قدمت و پیشینه تاریخی در بهبهان ثبت ملی شده اما بیمه موافقت نمی کند این گل را بیمه کند.

وی افزود: 25 سال است که تولید کنندگان گل نرگس تلاش دارند که این گل را بیمه کنند اما تاکنون موفق نشده اند.

تجلی درادامه با اشاره به اهمیتی که سایر کشورها به گل نرگس دارند اضافه کرد:بسیاری از کشورها از مزیت های گل نرگس استفاده می کنند به عنوان مثال کشور هلند در سال ها پیش، پیاز گل نرگس را برد و برخی تحقیقات علمی بر روی پیازچه این گل انجام دادند و اکنون گونه های مختلف گل نرگس را در هلند پرورش می دهند و در کشورهای انگلیس و آمریکا نیز کمیته های گل نرگس وجود دارد.

مهریه دختران بهبهانی گل نرگس

این تولید کننده گل نرگس افزود: کاشت گل نرگس نه تنها در بخش کشاورزی و اقتصادی شهرستان بهبهان تاثیر مستقیم دارد، بلکه بر عقاید و فرهنگ و زندگی مردم نیز تاثیر مستقیم گذاشته است.

تجلی با بیان اینکه در گذشته مهریه برخی دختران بهبهانی گل نرگس بود گفت: قدمت کشت این گل را می توان از یافته های باستان شناسی در بهبهان فهمید.

وی در ادامه بیان کرد: تابوت طلایی دراین شهرستان از یکی از شاهزاده های ایلامی یافت شد که دکمه های پیراهن آن نقش گل نرگس است و بر روی تابوت این شاهزاده ایلامی نیز نقش و نگار گل نرگس حکاکی شده است.

کاشت گل نرگس نمادی از اقتصاد مقاومتی

تجلی با اشاره به اینکه شعار امسال اقتصاد مقاومتی است و باید اقتصاد کشور را به سمت و سوی اقتصاد مقاومتی هدایت کرد افزود: کاشت این گل هزینه بسیار کم و سود زیادی را برای تولید کننده به همراه دارد به همین منظور در راستای اقتصاد مقاومتی می توان با هزینه کم شغلی پردرآمد با کاشت این گل ایجاد کرد.


وی گفت: از هر هکتار گل نرگس می توان 500 میلیون ریال تا یک میلیاردریال درآمد از فروش شاخه های گل و فروش پیازچه گل کسب کرد.

مدیرعامل شرکت تولیدکنندگان شرکت تعاونی نرگس کاران بهبهان بیان کرد: در هر هکتار می توان 250 هزار پیازچه گل نرگس کاشت که در مدت زمان 45 روز این تعداد پیازچه به یک و نیم برابر افزایش می یابد و این تکثیر به لحاظ اقتصادی برای تولید کننده سود آور است.

وی با بیان اینکه از هر هکتار به طور متوسط 200 هزار تا 300 هزار شاخه گل نرگس برداشت می شود بیان کرد: امسال هر شاخه گل نرگس دوهزار تا هشت هزار ریال فروخته می شود.

وی گفت: گردشگری از دیگر ظرفیت های درآمد زای گل نرگس است که متاسفانه از سوی میراث فرهنگی خوزستان این ظرفیت نادیده گرفته شده است.

مدیر عامل شرکت تولیدکنندگان شرکت تعاونی نرگس کاران بهبهان بیان کرد: هر سال مسئولان میراث فرهنگی در زمان جشنواره گل نرگس (29 دی) به سراغ تولید کنندگان می آیند و وعده هایی می دهند که تاکنون هیچ یک را عملی نکرده اند.

وی با بیان اینکه چندین بار از اداره کل میراث فرهنگی خوزستان تقاضای توجه بیشتر به بحث گردشگری گل نرگس را داشته ایم گفت:برخی گردشگران خارجی برای تماشای دشت های نرگس به بهبهان سفر می کنند که متاسفانه هیچ گونه امکانات رفاهی برای گردشگران دراین منطقه فراهم نشده است.

تجلی افزود: دشت های گل نرگس نیاز به حفاظت دارند و در بازدید گردشگران و مسافران گل های نرگس دچار آسیب می شوند.

مشکلات بر سر راه کاشت گل نرگس

این تولید کننده گل نرگس بیان کرد: یکی از مشکلاتی که تولید کنندگان گل نرگس با آن روبه رو هستند نبود شرایط لازم در خوزستان برای صادرات گل نرگس است.

وی گفت: هیچ بازارچه و یا امکانات حمل و نقل زمینی ماسب مثل خودروهایی یخچال دار برای جلوگیری از آسیب دیدن گل ها و یا هوایی برای صادرات گل نرگس در خوزستان وجود ندارد؛ تولید کنندگان گل نرگس را در بدترین شرایط توسط اتوبوس دربسته بندی نامناسب که باعث خراب شدن بسیاری از گل ها می شود به تهران ارسال می کنند و از تهران به کشورهای دیگر صادر می شود.

تجلی عنوان کرد: این کار نه تنها امتیاز صادرات این گل را به نام خوزستان تمام نمی کند بلکه سود حاصل از صادرات این گل نیز به جیب تولید کنندگان خوزستان نمی رود.

وی اظهار کرد: امسال گل نرگس به کشورهای رومانی، ترکیه و دبی و روسیه فرستاده شد.

وی افزود: صنعت بسته بندی گل در این شهرستان وجود ندارد و گل نرگس در شرایطی بسیار نامناسب به بازار عرضه می شود که به دلیل محافظت نکردن از گل در مسیر انتقال بیشتر گل ها از بین می روند.

وی همچنین گفت: این گل خواص دارویی دارد و برای درمان زکام و افسردگی قابل استفاده است اما هیچ صنایعی برای تبدیل این گل به دارو و یا محصولات بهداشتی در خوزستان وجود ندارد؛ این در حالی است که بسیاری از کشورها از خواص دارویی و بهداشتی این گل استفاده می کنند.

این تولید کننده گل نرگس بیان کرد: اگر گل نرگس بیمه شود و قیمت ثابتی برای این گل در نظر گرفته شود می توان بیشترین سوددهی را از کاشت این گل داشت و می توان کاشت گل نرگس را به یکی از ظرفیت های بزرگ اقتصادی و اشتغالزایی در خوزستان تبدیل کرد.


پیش بینی برداشت 40 میلیون شاخه گل نرگس

رئیس منابع طبیعی بهبهان بیان کرد: پارسال حدود 35 میلیون شاخه گل از نرگس های برداشت شد و پیش بینی می شود امسال این رقم به 40 میلیون شاخه برسد.

جمال موسویان اظهار کرد: از 200 هکتار زمین که در بهبهان زیر کشت گل نرگس است 20 هکتار متعلق به منابع طبیعی خوزستان است.

وی گفت: کاشت پیاز این گل به لحاظ اقتصادی و ایجاد اشتغال درخوزاستان بسیار تاثیر گذار است؛ این گل آب بسیار کمی مصرف می کند و هزینه بسیار کمی برای کاشت لازم دارد.

 کشورهای حوزه خلیج فارس و روسیه خریداران گل نرگس

رئیس منابع طبیعی بهبهان با بیان اینکه کشورهای حوزه خلیج فارس و روسیه بیشترین استقبال را برای خرید گل نرگس دارند بیان کرد: شرایط صادرات گل نرگس در بهبهان وجود ندارد و تولید کنندگان باید گل ها را در شرایطی نامناسب برای صادرات به تهران منتقل کنند.

موسویان با بیان اینکه یکی از مشکلات این بخش بازاریابی است گفت: هیچ تبلیغ و بازاریابی برای معرفی این گل به بازار داخلی و خارجی وجود ندارد.

وی بیان کرد: کاشت گل نرگس هم اکنون به طور مستقیم برای 200 نفر و به طور غیر مستقیم برای یک هزار نفر ایجاد اشتغال کرده است.

رئیس منابع طبیعی بهبهان گفت: اگر در خوزستان پایانه ای برای صادرات گل وجود داشت درآمد حاصل از صادرات این گل به این استان بر می گشت و تعداد کمتری از گل ها دچار آسیب می شد و تولید کنندگان کمتر زیان می دیدند.

نبود امکانات کافی گردشگری در نرگس زارهای بهبهان

با وجود اینکه سال های سال است گل نرگس در بهبهان کشت می شود و به عنوان یکی از قطب های گردشگری در خوزستان شناخته شده است به گفته تولید کنندگان گل نرگس هیچگونه امکانات برای گردشگران خارجی و داخلی در این منطقه فراهم نشده است.

مدیر میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری بهبهان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: متاسفانه در این منطقه امکانات لازم برای حضور گردشگران و بازدیدکنندگان نرگس زارهای بهبهان وجود ندارد.

کبری ابوعلی افزود: میراث فرهنگی امکانات و اعتبار لازم برای فراهم کردن شرایط حضور گردشگران را در این منطقه ندارد.

وی گفت: برای ایجاد امکانات لازم برای حضور گردشگران نیاز به همکاری تمامی دستگاه های این شهرستان به ویژه فرمانداری است.

وی افزود: امسال پنجمین جشنواره گل نرگس در بهبهان در 29 دی برگزار شد که متاسفانه فرماندار بهبهان در این جشنواره حضور نداشت؛ برای معرفی ظرفیت گردشگری نرگس زارهای بهبهان به کشور و دنیا نیاز به همکاری تمامی مسئولان استان و شهرستان است.

ابوعلی افزود: پیشنهاد شده که جشنواره گل نرگس در بهبهان همچون آیین گلاب گیری در کاشان ثبت ملی شود تا گردشگران بیشتری هر سال به این منطقه جذب شود؛ امسال تعداد گردشگران از نرگس زارهای بهبهان دو برابر پارسال است.

وی با اشاره به اینکه یکی از زیرساخت های جذب گردشگر در این منطقه وجود هتل است بیان کرد: در بهبهان یک هتل سه ستاره وجود دارد که در دهه فجر امسال نیز یک هتل سه ستاره دیگر در این شهرستان به بهره برداری می رسد که می تواند به صنعت گردشگری در این منطقه کمک کند.

مدیر میراث فرهنگی بهبهان بیان کرد: هفته آینده کمیته گل نرگس در شهرستان بهبهان تشکیل می شود که به طور جدی پیگیر موارد مختلف در حوزه نرگس زارهای این شهرستان و فراهم کردن امکانات گردشگری در این منطقه خواهد بود.

ابوعلی افزود: ظرفیت گردشگری گل نرگس در بهبهان به رونق اقتصادی منطقه و ایجاد اشتغال در این شهرستان نیز کمک می کند؛ توجه به این ظرفیت می تواند نه تنها باعث تقویت صنعت گردشگری در خوزستان می شود بلکه در رونق شرایط اقتصادی بهبهان نیز موثر است.

شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان است و بر اساس سرشماری سال 1390 جمعیت شهرستان بهبهان بیش از 107هزار نفر است.