رئیس اداره پایش اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان با بیان این‌که اکنون چهار فرضیه به‌عنوان عامل ایجاد مشکلات تنفسی مطرح هستند، گفت: من به‌عنوان یک فرضیه می‌گویم که کنوکارپوس دخیل است، نفت هم مطرح است اما وقتی تولید نفت به یک سوم کاهش یافته و آلاینده‌های کمتری وارد محیط می‌شود، چه‌طور می‌تواند باعث ایجاد این مشکل شود؟.

سیروس کریمی در جلسه بررسی مشکلات تنفسی ناشی از اولین بارندگی پاییزی که امروز سوم آبان‌ماه در سالن جلسات حوزه ریاست دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، با بیان این‌که 60 درصد از پوشش گیاهی اهواز به کنوکارپوس اختصاص دارد، اظهار کرد: شهرداری عنوان می‌کند که از این تعداد تنها پنج تا 10 درصد درختچه‌ها گل‌دار هستند و قابلیت گل‌دهی و گرده‌افشانی دارند که البته من این پنج درصد را قبول ندارم اما حتی اگر قرار است که این آمار را بپذیریم، شهرداری می‌تواند 50 درصد آن را به‌عنوان مبلمان شهری در نظر گرفته و روی 10 درصد دیگر که قابلیت گل‌دهی دارد، کار کند.

وی با اشاره به این‌که سال گذشته 19 فرضیه را روی میز گذاشتیم که در نهایت به چهار فرضیه رسیدیم، افزود: در تحقیقات و بررسی‌هایی که دانشگاه علوم پزشکی در سال 92 انجام داد، در نهایت چهار عامل "پوشش گیاهی و گرده گیاهان و اسپور قارچ‌ها"، "ساندراستورم آسما"، "سوزاندن لاستیک (آلاینده‌های متفرقه)" و "سوزاندن پسماندها و مزارع نیشکر، آلاینده‌های صنعتی و نفتی" به‌عنوان عوامل ایجاد تنگی نفس مطرح شد؛ اکنون چه اشکالی دارد که تمام نهادها و سازمان‌های دخیل در این مسأله، این چهار فرضیه را در مقطع بارندگی دنبال و بررسی کنند.

رئیس اداره پایش اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان با بیان این‌که اکنون شرکت نفت نسبت به جمع‌آوری گازهای همراه اقدام کرده است، گفت: همچنین شرکت نفت قراردادهایی را برای تولید انرژی الکتریکی از گازهای همراه منعقد کرده و طرح آماک نیز تا یکی، دو ماه آینده قرار است راه‌اندازی شود؛ در واقع شرکت نفت به عنوان یک متهم کار خود را انجام می‌دهد، ما هم با صنایع آلاینده برخورد می‌کنیم.

کریمی با استناد به یکی از صحبت‌های دکتر ایدنی رئیس دانشگاه علوم پزشکی اهواز، عنوان کرد: دکتر ایدنی بر پایه منابع علمی دنیا اعلام کرد که آسم پس از باران ناشی از گرده‌های گیاه کنوکارپوس است؛ همچنین مقاله‌ای که در کراچی پاکستان انجام شده، عنوان می‌کند گرده‌های گیاه کنوکارپوس موجب ایجاد آلرژی می‌شود.

وی تصریح کرد: البته من به‌عنوان یک فرضیه می‌گویم که کنوکارپوس دخیل است، نفت هم مطرح است. در حال حاضر سه، چهار نفر از صنایع آلاینده به دادگاه معرفی شده و برخی افراد هم در این رابطه دستگیر شده‌اند اما بحث اصلی ما این است که در سال 90 استان سه میلیون بشکه نفت تولید کرده، در حالی‌که در اهواز با وجود همین اقلیم و شرایط جوی مشکل تنفسی ایجاد نشده است؛ چه‌طور وقتی که میزان تولید در سال‌های 92 و 93 در اثر تحریم‌ها به یک‌سوم آن معادل 800 هزار بشکه کاهش یافته و پیرو آن آلاینده‌های کمتری از فلرهای نفتی منتشر می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد این مشکل شود؟

رئیس اداره پایش اداره‌کل حفاظت محیط‌ خوزستان تأکید کرد: من می‌گویم که نفت را باید در کنار آلاینده‌های دیگر و آن چهار فرضیه باقی‌مانده بگذاریم، زیرا با وجود کاهش تولید و به تبع آن کاهش آلودگی احتمال کمتری وجود دارد که نفت و آلاینده‌های آن، مسبب بروز این مشکل باشند.

کریمی خاطرنشان کرد: در سه سال متوالی از 21 ایستگاه سنجش آلودگی هوا در 16 شهر استان که 6 پارامتر SO2، CO، PM2.5، PM10، هیدروکربن‌ها و اوزون را اندازه‌گیری می‌کنند، هیچ‌کدام در زمان بارندگی مقادیر بالاتر از حد مجاز نشان نداده‌اند؛ همچنین در پنج منطقه شهر اهواز با قرار دادن تشتک، باران‌های اولیه را جمع‌آوری و PH آن را تعیین کردیم که همه آن‌ها در محدوده 7.2 تا 7.4 بودند که این فرضیه را تأیید می‌کند. در واقع نتایج، ما را به این فرضیه رسانده است اگرنه من هم خیلی دوست دارم بگویم که کنوکارپوس در این پدیده نقشی ندارد. باید با واقعیت‌ها کنار آمد، نه آن‌که بگوییم کنوکارپوس زبان ندارد و برای آن گریه کنیم.

وی با اشاره به مطالب مطرح‌شده در مقاله‌ای که در کراچی تولید شده است، گفت: بررسی‌هایی که در این مقاله انجام‌شده، نشان می‌دهد که از هر دانه گرده کنوکارپوس در شرایط بارندگی و رطوبت در اثر ایجاد شوک اسمزی 170 گرده بیرون می‌آید که معادل 120 هزار قطعه گرده از یک درخت در یک متر مربع فضا است؛ دوم آن‌که تراکم کنوکارپوس در سال 90 به میزان فعلی نبوده و اکنون تراکم و پراکندگی این درختچه بسیار زیاد شده است.

رئیس اداره پایش اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان با بیان این‌که ما نیشکر را هم از این بررسی‌ها کنار نگذاشته‌ایم، خاطرنشان کرد: با تمام کشت‌وصنعت‌های هفت‌گانه نیشکر، نیروگاه‌ها، صنایع فلزی و تمام عوامل و واحدهای تولیدی احتمالی ایجادکننده آلاینده‌های هوا مکاتبه کرده‌ایم که فرآیندهای کاهش آلاینده‌ها را در دستور کار خود قرار دهند؛ همچنین با تمام ادارات مکاتبه کردیم که به‌عنوان یک وظیفه درختان را هرس کنند.

کریمی با طرح این پرسش که چه کسی گفته باید کنوکارپوس‌ها را از بین ببریم، به 2 نوع هرس سبک و سنگین اشاره کرد و گفت: هرس لازم برای حذف اثر گرده‌های کنوکارپوس، تنها با سرزنی این درختچه‌ها انجام می‌شود و نیازی به قطع کردن آن‌ها نیست. ما با ایستگاه‌های سنجش 6 پارامتر هوای محیطی را پایش می‌کنیم که در زمان بارندگی هیچ‌کدام بالاتر از حد استاندارد نبوده است، با کدام توجیه باید بگوییم که هوای محیط آلوده است؟

وی تصریح کرد: البته همچنان می‌گوییم که باید این موارد مورد مطالعه بیشتری قرار گیرند، اما باید همه سازمان‌های مربوط و متولی در کنار هم باشیم. صنایع فولاد و مجموعه‌های صنعتی باید نسبت به کاهش آلاینده‌ها اقدام کنند و ادارات، سازمان‌ها و شهرداری باید هرس‌ها را انجام دهند. اگر همه کنار هم باشیم این مشکل قابل کنترل و مدیریت است.