در صورت همکاری 11 استان می توان از توسعه در بالادست این رودخانه جلوگیری کرد تا منجر به تهدید پایین دست نشود / مخالفت با سدسازی در دنیا پیش از اینکه توسط فعالان محیط زیست آغاز شود، توسط جامعه های محلی آسیب دیده از سدسازی شروع و پس از آن بود که فعالان محیط زیست به این حرکت پیوستند
مدیرکل مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: تامین حقابه رودخانه کارون از طریق هماهنگی با استان های بالادست این رودخانه در حال پیگیری است.
محمد درویش دوشنبه با اشاره به تفاهم نامه سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان آب و برق خوزستان برای احیای تالاب ها و رودخانه های خوزستان اظهار کرد: در صورت همکاری 11 استان می توان از توسعه در بالادست این رودخانه جلوگیری کرد تا منجر به تهدید پایین دست نشود. 14 مارچ (24 اسفند) روز حفاظت از رودخانه ها در برابر سدسازی است.
وی همچنین با انتقاد از سدسازی بی رویه در خوزستان گفت: سد سیمره در بالادست کرخه تنش در حوضه این رودخانه را جدی تر می کند.
درویش اظهار کرد: تفکر مدیریت سازه ای و دستکاری طبیعت به بهانه توسعه، نتایج ویرانگر و مخربی هم در جامعه محلی و هم بر طبیعت گذاشته است.
وی با اشاره به روز حفاظت از رودخانه ها در برابر سدسازی، افزود: مخالفت با سدسازی در دنیا پیش از اینکه توسط فعالان محیط زیست آغاز شود، توسط جامعه های محلی آسیب دیده از سدسازی شروع و پس از آن بود که فعالان محیط زیست به این حرکت پیوستند.
این فعال محیط زیست با بیان اینکه ایران در کمربند خشک جهان قرار گرفته، اضافه کرد: حدود 180 رودخانه دائمی در کشور وجود دارد که این تعداد در سرزمین های خشک بی نظیر است.
وی ادامه داد: متاسفانه ما قدر این رودخانه ها که شریان های حیاتی هستند را نمی دانیم این در حالیست که رودخانه ها بیشترین تنوع زیستی را داشته و اندوخته های آب شیرین ما هستند و به تراز اکولوژیکی ما کمک می کنند اما ما با توسعه بی رویه و نبود تناسبت با توانمندی اکولوژیکی بیشتر رودخانه ها را از نظر کمی و کیفی با تنش روبه رو کرده ایم.
درویش وضع رودخانه های کشور را نامطلوب دانست و گفت: 30 درصد از آبزیانی که در این رودخانه ها زندگی می کردند نابود شده اند.
وی تاکید کرد: مهمترین دلایل نابودی رودخانه ها، سدسازی بی رویه، طرح های انتقال آب بین حوضه ای و چاه های عمیق و نیمه عمیق است که در بالادست رودخانه هاست.
وی درباره سدسازی در کشور با هدف کنترل سیلاب، اظهار کرد: برخلاف تصوری که سیل را مخرب می داند، سیلاب در سرزمین خشک و قلیایی ما یک نعمت است زیرا بافت خاک را حاصلخیز، و سفره آبخوان ها را در پایین دست مشروب می کند بنابراین سیل موقعی مخرب می شود که در بستر سیلابی رودخانه ساخت و ساز کنیم.
وی افزود: این تفکر که آب به صورت سیل از کشور خارج می شود، تفکر غلطی است؛ آب کارون که وارد خلیج فارس می شود به هدر نمی رود بلکه حیات اکوسیستم را دوام می بخشد زیرا اکنون با کاهش آب این رودخانه، دریا پیشروی کرده و نخلستان های خوزستان در حال نابودی است.
این فعال محیط زیست تاکید کرد: مطالبه فعالان محیط زیست این است که یک تغییر در کلان اتفاق بیفتد زیرا ما باید واقعیت های جغرافیایی کشورمان را بپذیریم و مطابق با آن چیدمان، توسعه را از نو طراحی کنیم.
وی اظهار کرد: وزیر نیرو به تازگی اعتراف خوبی کرده و گفته ما برای تنظیم 76 میلیارد مترمکعب سدسازی کرده ایم این در حالیست که بیشتر از 46 میلیارد مترمکعب آب در اختیار نداریم؛ به عبارتی 30 میلیارد مترمکعب بیشتر سد ساختیم و این باعث تنش جدی در نظام هیدرولوژیکی ما شده است.
مدیرکل مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اهمیت جایگاه مردم در حفاظت از رودخانه ها، گفت: در زمینه فواید رودخانه ها فرهنگسازی خوبی شده و در هیچ زمانی مانند امروز، مردم محلی و NGO ها متوجه رودخانه ها نبوده اند.
خوزستان با داشتن بیشترین سدهای کشور یکی از بزرگ ترین قربانیان سدسازی تلقی می شود. بیش از 30 سد در این استان در حال بهره برداری، اجرا یا مطالعه هستند. خشک شدن رودخانه های کارون، کرخه و جراحی و آواره شدن روستائیان در نتیجه ساخت سد دز، کارون 3 و گتوند از عواقب سدسازی در این استان می دانند.
14 مارچ (24 اسفند) روز جهانی اقدام برای حمایت از رودخانه ها و مقابله با سد سازی نام گرفته و هزاران نفر از مردم در سراسر دنیا آن را برای یادآوری اهمیت رودخانه ها و تشکر از کسانی که برای حفاظت از آنها تلاش می کنند، گرامی داشته و برای پیروزی هایی مانند حذف سدها و بازسازی رودخانه جشن می گیرند.
این روز جهانی در سال 1997 به وسیله شرکت کنندگان نخستین نشست بین المللی قربانیان سدسازی در کوریتیبلی برزیل به تصویب رسید.
مردم در این روز خواستار بهبود در سیاست ها و شیوه تصمیم گیری مسئولان می شوند و از آن برای آموزش مردم درباره تهدیداتی که رودخانه ها با آنها روبه رو هستند و یافتن راه حل های مناسب برای ذخیره آب و انرژی استفاده می کنند.
به گفته بانیان آن، مهم تر از همه 24 اسفند روز اتحاد است تا همه با عمل نشان دهیم که مسئله رودخانه ها مشکلی محلی نیست، بلکه جهانی است.