دبیر ستاد ملی مبارزه با گرد و غبار با بیان این‌که تعداد روزها و شدت گرد و غبار نسبت به گذشته بسیار افزایش داشته است، گفت: اولین راه حل معضل گرد و غبار مالچ‌پاشی و بهترین راه حل درختکاری است.

دکتر ضیاءالدین شعاعی در حاشیه کنفرانس بین‌المللی گرد و غبار در دانشگاه شهید چمران، با بیان این‌که سوال اصلی این است که چرا در ۱۰ سال اخیر ریزگردها افزایش داشته است، اظهار کرد: آنچه مسلم است این است که ایران در منطقه‌ای تحت تاثیر گرد و غبار قرار دارد و بیابان‌زایی در آن صوردت می‌گیرد.

وی با اشاره به این‌که گرد و غبار پدیده‌ای ا‌ست که ذرات آن بین ۷۰ تا ۱۰۰ میکرون است گفت: بزرگتر از این اندازه همان پدیده‌ای است که پیش از این ۱۰ سال نیز وجود داشت؛ یعنی طوفان‌های شنی که در سیستان و بلوچستان اتفاق می‌افتاد. در تعریف گرد و غبار می‌گوییم این ذرات می‌توانند اوج بگیرند و مسافت زیادی را طی کنند.

دبیر ستاد ملی مبارزه با گردو غبار با اشاره به کلمه "ریزگرد" بیان کرد: به نظر من انتخاب این کلمه چندان مناسب نبود و ما برای تغییر این کلمه تلاش‌هایی کردیم که متاسفانه ناکام ماند اما تعبیر ما از ریزگرد همان گرد و غبار کوچکتر از ۱۰۰ میکرون است که می‌تواند تا ۶ هزار کیلومتر مربع پراکنده شود.

شعاعی افزود: این غبار همچنین می‌تواند تا ۱۰ کیلومتر ارتفاع بگیرد و بین ۴ تا ۷ روز در هوا استقرار یابد.

وی با اشاره به عوامل تاثیرگذار بر تولید گرد و غبار تصریح کرد: عواملی مانند شرایط هوا، بارش، دما، تغییر شدت تابش و شرایط زمین مانند نوع، بافت و رطوبت خاک عواملی هستند که می‌توانند ب روی تولید ریزگردها نقش داشته باشند و باید بررسی شوند.

دبیر ستاد ملی مبارزه با گرد و غبار عنوان کرد: استان‌هایی که به طور مستقیم تحت تاثیر این پدیده هستند شامل سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، مرکزی، لرستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان می‌شوند.

شعاعی با بیان این‌که گزارش‌های منشایابی ریزگردها تقریبا به پایان رسیده است، خاطرنشان کرد: پروپوزال‌های برخی استان‌ها نیز ابلاغ شده و در صف اعتبارات قرار گرفته است.

وی ادامه داد: همچنین استان‌های البرز، مازندران، گیلان و اردبیل از استان‌های درجه ۲ و ۳ از لحاظ امنیت محسوب می‌شوند و در اولویت نیستند.

دبیر ستاد ملی مبارزه با گرد و غبار با اشاره به دو موضوعی که در ۱۰ سال اخیر در خصوص آن‌ها تحقیقات عمده‌ای در سطح کشور صورت گرفته است، گفت: موضوع اول افزایش روزهای وقوع این پدیده نسبت به گذشته است، به طوری که این تعداد سه تا پنج برابر افزایش داشته است.

شعاعی ادامه داد: موضوع دوم این است که علاوه بر تعداد روزها، شدت آن نیز زیاد شده، به طوری که این شدت در استان‌های غربی کشور به ۱۰ هزار میکروگرم نیز رسیده است.

خشکسالی، کاهش آورد رودخانه‌ها و تالاب‌ها؛ متهمان بروز پدیده گرد و غبار

وی در خصوص علل اصلی پدیده گرد و غبار عنوان کرد: یکی از علل خشکسالی ۲۳ ساله در کشور است که برای اولین بار اتفاق افتاده و ۱۷ سال آن نیز زیر متوسط بلندمدت بوده است؛ این برای کشوری که هیچ تغییری در مصرف ندارد دشوار است.

دبیر ستاد ملی مبارزه با گرد و غبار افزود: علت بعدی کاهش آورد رودخانه‌هاست به طوری که آورد رودخانه‌ها ۳۰ درصد کاهش یافته است. علت سوم هم عدم تخصیص آب به تالاب‌ها در راستای مدیریت ناکامل حوزه‌ها و توزیع ناعادلانه آب است.

وی در خصوص منابع گرد و غبار تصریح کرد: ۹۰ درصد این غبار از کشورهای همسایه مانند اردن، سوریه، عربستان و عراق صورت می‌گیرد و ما نیز مجبوریم با این کشورها همکاری کنیم. همچنین منابع داخلی استان به استان شناسایی شده‌اند و در حال تهیه سند و منشأ هستیم.

شعاعی گفت: کاری که در حال انجام آن هستیم کمک به صنعت برای فعالیت در جهت کاهش آسیب‌پذیری مردم است؛ مانند توسعه ماسک با فیلتر نانو که اکنون در حال مذاکره برای عرضه آن با قیمت پایین‌تر هستیم.

دبیر ستاد ملی مبارزه با گرد و غبار در پاسخ به این سوال که چه کاری می‌توان در جهت کاهش و حل معضل گرد و غبار انجام داد گفت: اولین راه مالچ‌پاشی و بهترین راه حل درخت کاری است.