مطالعات ما نشان می دهد که آستانه باد برای ورود گرد و غبار در آبادان حدود 10 متر بر ثانیه است که این میزان در سال قبل به 5 متر بر ثانیه رسیده است. دلیل اصلی این امر کاهش بارش در طول 18 سال گذشته است
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار، آستانه تحمل استاندارد غلظت گرد و غبار برای افراد سالم را 50 میکروگرم بر متر مکعب ذکر کرد و گفت: این در حالی است که غلظت گرد و غبار در اهواز به 10 هزار میکروگرم بر متر مکعب و در سیستان و بلوچستان در دو هفته گذشته به هشت هزار و 500 میکرو گرم بر متر مکعب رسیده است.
دکتر مصطفی ضیاء الدین شعاعی که در جلسه شورای همگانی گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم با موضوع محیط زیست و ریزگرد و غبار سخن میگفت با بیان این که توفانهای گرد و غبار از سال 83 تاکنون کشور را با چالشهای زیادی مواجه کرده است، افزود: به منظور رفع این چالشها ستاد مقابله با پدیده گرد و غبار در سازمان حفاظت از محیط زیست شکل گرفته که در آن نمایندگان 15 دستگاه حضور دارند.
وی هماهنگی میان دستگاهها برای رفع مشکل گرد و غبار را از وظایف این ستاد عنوان کرد و اظهار داشت: ایران در کمربند خشکی و بیابانی دنیا که از شمال آفریقا تا آسیای جنوب شرقی کشیده شده است، قرار دارد و با توجه به وضعیت اقلیمی، کشور با بدترین شرایط کمبود آب و بیابانی شدن مواجه است.
شعاعی با تاکید بر این که علاوه بر ایران، عراق، عربستان و سوریه نیز با مشکل گرد و غبار دست به گریبان هستند، خاطر نشان کرد: با توجه به جهت وزش باد میتوان پیش بینی کرد که ایران تحت تاثیر گرد و غبار با منشا خارجی است و گرد و غبار از کشورهای عراق، عربستان، بخش شرقی سوریه و بخش شرقی اردن وارد کشور میشوند.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار با تاکید براین که 90 درصد از حوادث گرد و غبار منشا خارجی دارد، اظهار داشت: امسال وارد هجدهمین سالی می شویم که کمتر از میزان متوسط بارش داشته است و این امر به معنی خشکی زمین و ایجاد شرایط مساعد ورود گرد و غبار است.
شعاعی ادامه داد: مطالعات ما نشان می دهد که آستانه باد برای ورود گرد و غبار در آبادان حدود 10 متر بر ثانیه است که این میزان در سال قبل به 5 متر بر ثانیه رسیده است. دلیل اصلی این امر کاهش بارش در طول 18 سال گذشته است.
وی، تدوین سند ملی منشا را از جمله اقدامات این ستاد نام برد و اظهار داشت: در محافل عمومی اظهارات زیادی در زمینه منشاهای ورود گرد و غبار و دلایل آن مطرح می شد اقدام به تدوین سند ملی شد و برای هر استانی سند تهیه خواهد که شامل منشا وقوع، مکانیزم ایجاد این پدیده و منشاهایی است که در آینده ایجاد گرد و غبار می کند.
مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار اضافه کرد: یکی از چالش های اساسی ما این است که ماه به ماه عرصه منشاها افزایش می باید. اگر در سال گذشته در آبادان 300 هزار هکتار منشا گرد و غبار داشتیم امسال به جرات اعلام می کنیم که با رشد 15 درصدی به 400 هزار هکتار رسیده است که دلیل این امرخشکسالی است.
شعاعی، آستانه تحمل استاندارد غلظت گرد و غبار برای افراد سالم را 50 میکروگرم بر متر مکعب ذکر کرد و افزود: زمانی که این میزان به 70 میکروگرم بر متر مکعب می رسد به افراد بیمار و دارای ضعف جسمانی هشدار میدهیم و زمانی که غلظت گرد و غبار به 150 میکروگرم بر متر مکعب می رسد به تمام افراد هشدار می دهیم.
وی ادامه داد: این در حالی است که غلظت گرد و غبار در اهواز به 10 هزار میکروگرم بر متر مکعب و در سیستان و بلوچستان در دو هفته گذشته به 8 هزار و 500 میکرو گرم بر متر مکعب رسیده است.
عضو هیات علمی سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری کشور با بیان این که در کنار رودخانه فرات غلظت گرد و غبار بسیار زیاد است، ابراز عقیده کرد: علت آن این است که در نظام سنتی طایفه ایزدیها زمینها را حتی اگر قصد کاشت محصول ندارند، شخم میزنند و در حال حاضر صدها هکتار زمین شخم زده رها سازی شده است که منشا گرد و غبار شدند.
شعاعی اضافه کرد: پایشهای هشت سال گذشته نشان می دهد که 96 درصد از تالابهای بین النهرین خشک شده است.
وی با بیان این که ایران علاوه بر منشاهای خارجی دارای منشاهای داخلی گرد و غبار است، گفت: یزد و اصفهان دو استان بدون گرد و غبار مطرح هستند ولی این دو استان دارای منشاهای داخلی گرد و غبار هستند که مطالعه در زمینه شناسایی این منشاها در 20 استان کشور در حال اجرا است.