با روند کنونی گرم شدن زمین و این بحران کم آبی که بهوجود آمده است، به مرور زمان بسیاری از شهرها و روستاهای کوچک که در مناطق گرم و خشک قراردارند تحت تاثیر شدید این بی آبی قرار گرفته اند .
اما حکایت بی آبی روستاهای توابع اندیمشک با توجه به دسترسی گسترده این شهرستان در بهره مندی از منابع این ماده حیاتی امری شگرف و قابل تامل است.
دز جلوهای از زیبایی
احداث سد عظیم دز، در سال 1338 خورشیدی توسط یک شرکت ایتالیایی در کوههای زاگرس آغاز و در سال 1341 خورشیدی پایان یافت. سد بتنی دز در 23 کیلومتری شمال شرق اندیمشک و در بستر و ردخانه دز واقع شده است.
دریاچه سد دز 65 کیلومتر طول و 225 هزار کیلومترمربع مساحت داشته و گنجایش نهایی آن 3٫3 میلیارد مترمکعب آب است.
سد دز با ارتفاع 203 متر در زمان ساخت خود به عنوان یکی از مرتفعترین سدهای جهان شناخته میشد و در حال حاضر نیز پنجاهمین سد بلند دنیا در بین سدهای ساخته شده و در دست ساخت است.
کرخه؛ ثروت دست نیافتنی
سد کرخه یکی از بزرگترین سدهای خاکی دنیا و بزرگترین سد خاکی ایران و خاورمیانه است که بر روی رودخانه کرخه در 22 کیلومتری شمال غربی شهرستان اندیمشک در استان خوزستان ساخته شدهاست.
کرخه با تاجی به طول 3 هزار و 30متر و ارتفاع 127 متر از نظر حجم بدنه بزرگترین سد تاریخ ایران است و با حجم مخزنی به میزان 7 میلیارد و 300 میلیون مترمکعب، بزرگترین دریاچه مصنوعی ایران را پدید آورده است.
عملیات اجرایی این سد در سال 1370 آغاز و در سال 1380 به پایان رسیده است. از جمله پروژههای مهمی که در کنار این طرح اجرا شده احداث تونل دشت عباس به منظور انتقال آب مورد نیاز برای آبیاری اراضی دشتعباس از دریاچه سدکرخه، به صورت تحت فشار، به طول 6 هزار و 97 متر و قطر داخلی 5.5 متر است.
بیآبی اهالی 18 روستای همسایه کرخه و دز
در ماه مبارک رمضان و در گرمای حدود 50 درجه اهالی محروم 18 روستای بخش الوار گرمسیری اندیمشک تنها 2 تا 2.5 ساعت در طول شبانه روز از نعمت آب بهره مند هستند.
این بخش با داشتن بیش از 25 هزار نفر جمعیت و 187 روستا و با وجود نزدیک بودن به منبع مهم تامین آب سالم خوزستان یعنی سد کرخه! در حال حاضر با مشکل شدید تامین آب آشامیدنی روبهرو است.
به گفته اهالی تا کنون از این منطقه 70 خانوار به شهر مهاجرت کرده اند و شرایط نامناسبی برای ادامه زندگی در این منطقه حکم فرما شده است.
بخشدار بخش الوار گرمسیری با تایید وجود مشکل تامین آب شرب روستاها و شهرهای این بخش اظهار داشت: در حال حاضر آب شهر حسینیه و روستاهای گلخانه و بالارود از یک حلقه چاه در منطقه دوکوهه تامین میشود.
غلامحسین شرافتزاده افزود: به علت خشکسالی و پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی و با کمک گرفتن از چاه آب بیدروبه مردم مناطق حدود 2 تا 3 ساعت در شبانه روز آب آشامیدنی دارند.
علی خدادادی نیز در حاشیه بازدید از روستای چم اردو از توابع اندیمشک گفت: به دلیل خشکی چاه های عمیق و تنزل آب های زیرزمینی به عمق پایین تر و همچنین کاهش شدید دبی آب رودخانه ها و منابع محدود آب، 24 روستای منطقه الوار گرمسیری اندیمشک با کم آبی شدید مواجه شده اند.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خوزستان عنوان کرد: توجه به شرایط اقلیمی موجود و ابتدای فصل گرما، وخامت این اوضاع که به عنوان یک بحران محسوب میشود، بیشتر میشود.
برنامه های پیشگیرانه هلال احمر
خدادای افزود: جمعیت هلال احمر خوزستان با توجه به رسالتی که برای ارائه راهکارهای مناسب در مواجهه با بحران ها دارد، در راستای اجرای طرح های پیشگیرانه و ایجاد آمادگی در مردم برای مواجهه با این بحران مهم، آمادگی خود را برای اجرای برنامه های آموزشی و مهارتی اعلام کرده است.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خوزستان بیان کرد: همان گونه که مردم توصیه های مربوط به زلزله و سیل و بحرانهای دیگر را میپذیرند، در حال حاضر هم این احساس در اهالی منطقه درباره بحران کم آبی وجود داشته و با تلاش همگان باید به یک باور تبدیل شود.
وی با اشاره به برنامههای اجرایی جمعیت هلال احمر استان در قالب آموزش همگانی افزود:این آموزشها با رویکرد چگونگی صرفه جویی در آب شرب و نحوه استفاده صحیح از آب کشاورزی و از طریق متخصصین ذی ربط، جوانان و داوطلبان جمعیت در روستاهای منطقه الوار گرمسیری صورت میپذیرد.
به نظر میرسد با توجه به نقش و دسترسی توابع اندیمشک از بهرهمندی از شبکههای آبی گسترده رفع مشکل کم آبی این مناطق با پیش بینی و اجرای چندین طرح کم هزینه با مساعدت و نگاه مساعد مسئولان ارشد استانی و دولتی و با توجه به به نیازهای این مناطق و اصول زیست محیطی امکانپذیر باشد چرا که عدم توجه به این موضوع سبب رهسپار شدن خانوارهای ساکن در این مناطق به شهرها و حذف نقش مولد این مناطق در تولید محصولات دامی و کشاورزی میشود.