رودخانه دز که از کوههای زاگرس و گرگر لرستان سرچشمه می گیرد به عنوان سومین رودخانه با کیفیت و پاک جهان برای ادامه حیات و جلوگیری از آلودگی نیازمند مدیریت پسماند و زباله است.

رودخانه دز به عنوان سومین رودخانه پرآب کشور و شاهرگ حیات اقتصادی شمال خوزستان نقش اساسی و مهمی در پویایی اکوسیستم و محیط زیست منطقه و نیز تولید بیش از پنج میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی در شمال استان خوزستان دارد.

این رودخانه با آبی سرد و زلال علاوه بر پتانسیل گردشگری ، زیستگاه انواع آبزیان بومی و بعضا منحصر بفرد است که به دلیل برخی بی توجهی ها مورد تهدید پسماند و فاضلاب خام و آلودگی قرار گرفته است.

رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول در خصوص وجود انواع گونه های گیاهی و جانوری در رودخانه دز گفت: انواع آبزیان رودخانه و پستانداران آبی رودخانه در اکوسیستم شیرین رودخانه دز زیست می کنند که شامل انواع ماهیان رودخانه از جمله ماهی شیربت،برزم و کپور ماهی و انواع دیگر موجودات ریز آبی و کف آبزی است .

فرهاد قلی نژاد افزود: علاوه براین آبزیان گونه هایی از پستانداران آبی دیگر نظیر ریزآبزی و کف آبزی از جمله شنگ (از جمله پستانداران آبی)،خزندگان آبزی نظیر لاک پشت خزری و گونه مهم و در خطر انقراض لاک پشت فراتی نیز در رودخانه دز زندگی می کنند.

وی انواع سخت پوستان نظیر خرچنگ آب شیرین و میگوی آب شیرین را از دیگر گونه های جانوری رودخانه عنوان کرد و گفت: در زیست گاه های ساحلی نیز گونه های جانوری که برای زندگی به رودخانه دز وابسته اند مانند پرندگان کنار آبی نظیر انواع چنگر ،کیشم ،لک لک ،انواع مرغابی و پرندگان خشک زی مانند دراج بسر می برند که زندگی آنها به رودخانه دز و سواحل آن وابسته است.

قلی نژاد افزود: علاوه براین گونه ها پرنده مهاجر باکلان نیز هر سال با طی هزاران کیلومتر از نیم کره شمالی برای زمستان گذرانی به حاشیه رودخانه دز کوچ می کند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول در خصوص گونه های گیاهی رودخانه دز نیز گفت: انواع فیتوپلانکتون و جلبک آب شیرین و نیز گیاهان تالابی و نیزار در ساحل رودخانه دز رشد می کنند.

قلی نژاد اظهار کرد: رویشگاه های جنگلی ساحل رودخانه دز نیز بعنوان آخرین بازمانده جنگلهای نیمه گرمسیری ایران رویشگاه درختانی چون گز،پده (نوعی صنوبر) ،کنار،سریم ،استبرق و انواع درختچه ها و بوته های نیمه گرمسیری است .

وی در خصوص اقدامات حفاظتی اداره محیط زیست دزفول از این گونه ها گفت: از سال 1346 جنگل های حاشیه دز تحت عنوان منطقه حفاظت شد دز تحت حفاظت سازمان محیط زیست درآمد و در سال 90 بعنوان پارک ملی دز ارتقا پیدا کرد.

قلی نژاد افزود: در راستای حفاظت از گونه های جانوری و گیاهی رودخانه دز سازمان حفاظت محیط زیست اقدام به استقرار دو ایستگاه محیط بانی در منطقه و حاشیه رودخانه دز کرده است ضمن اینکه مابقی گستره رودخانه دز نیز جهت جلوگیری از شکار و صید غیرمجاز توسط محیط بانان گشت زنی و کنترل می شود.

وی افزود: جهت حفاظت بیشتر از رودخانه دز نیز کارگروه حفاظت کیفی رودخانه دز به عنوان کارگروهی از شورای حفاظت کیفی رودخانه کارون تشکیل و در این کارگروه که با ریاست فرماندار و دبیری محیط زیست دزفول برگزار می شود راهکارهای حفاظت بیشتر از این رودخانه و جلوگیری از آلودگی ان مطرح و بررسی می شود.

رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول از شهروندان خواست برای حفاظت بیشتر از رودخانه دز به عنوان شریان اقتصادی شمال استان خوزستان در تحقق مدیریت پسماند و زباله مسوولان را یاری کنند.

رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول در خصوص ورود فاضلاب خام و زباله به رودخانه دز گفت: بخشی از زباله های شهری روستای چم گلک از توابع شهرستان اندیمشک به رودخانه دز ریخته می شوند که برگزاری جلسات متعدد با مسوولان شهرستان اندیمشک برای حل این معضل زیست محیطی تاکنون نتیجه ای نداشته است.

دبی رودخانه دز بین 150 تا 180 مترمکعب بر ثانیه می باشد.