چند سالی می شود که گرد و غبار مهمان ناخوانده خوزستانیهاست و اثرات نامطلوب آن بر زندگی مردم به معضلی اساسی در این استان تبدیل شده و از نظر زیست محیطی تاثیر زیادی در زندگی روزمره ساکنین خوزستان داشته است.
اما از بهمن پارسال بود که غلظت این مهمان ناخوانده غلظت به بالاترین حد یعنی 70 برابرحد مجاز رسید و موجب فلج شدن زندگی روزمره خوزستانی ها شد به گونه ای که احمد لاهیجان زاده مدیرکل حفاظت محیط زیست خوستان گفت : دستگاههای ساخته شده در جهان هم در مقابل گرد و غبار خوزستان کم آوردند چون این دستگاها تنها می توانند غلظت گرد و غبار را تا 10 هزار میکروگرم بر متر مکعب یعنی 66 برابرحدمجاز اندازه گیری کنند و این درحالیست که میزان آلودگی هوای برخی نقاط استان بیش از این میزان بود اما دیگر دستگاها توان اندازه گیری و اعلام آن را نداشتند و ما هم نمی توانیم چیزی بگوییم.
این پدیده موجب شد تا رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص معضل ریزگردها در مناطق و استانهای غرب کشور، به صورت ویژه به دولت دستور داده و تأکید کردند که با تشکیل جلسه ای با حضور تمام مسئولان مرتبط با موضوع، تدابیر اجرایی و تصمیمات عاجلی برای رفع این مشکل و حل معضل گرد و غبار شدید ناشی از ریزگردها اتخاذ شود.
در پی صدور این دستور ویژه ، معاون اول رئیس جمهور برای پیگیری و رسیدگی سریع به وضع هوای خوزستان ، از تشکیل این کار گروه اضطراری برای رسیدگی به بحران هوای استان خبر داد.
اسحاق جهانگیری به مردم خوزستان گفت : آنها باید بدانند که دولت و مسئولین شرایط دشوار آنها را درک می کنند و با تمام توان به دنبال راهکارهایی برای حل این مشکل هستند.
درکارگروه به دستور رئیسجمهور مقررشد وزرای نفت و جهاد کشاورزی و رؤسای سازمانهای حفاظت محیط زیست و مدیریت و برنامهریزی و استاندار خوزستان موضوع را با فوریت بررسی و گزارشی از اقدامات و نتایج در دولت ارائه شود.
چند روز بعد از دستور رهبری ، معصومه ابتکار قرار بود برای بررسی آخرین وضع پدیده گرد و غبار خوزستان که با وضع بحرانی مواجه بود به این استان سفر کند اما به دلیل شدت گرد و غبار سفرش لغو شد درصورتی که روز بعد قاضی زاده هاشمی ، وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، بدون اینکه گرد و غبار مانع از سفرش شود ، برای بررسی وضعیت آلودگی هوای خوزستان ، وارد اهواز شد و همپای مردم شهید پرور و موقعیت شناس خوزستان بدون ماسک در راهپیمایی بیست و دو بهمن شرکت کرد.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پس از حضور در جمع مردم اهواز و پس از بازدید از هورالعظیم و چند کانون داخلی بروز ریزگردها در خوزستان در نشستی با نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی گفت: باید تیم ویژه ای برای بررسی علمی ریزگردها در خوزستان تشکیل شود.
او گفت : در عین حال اقدامات کوتاه مدت و آنی از جمله نصب تجهیز سامانه هشدار دهنده اعلان بروز گرد و غبار ، برقراری تسهیلات و امکانات حمل و نقل برون استانی برای مردم ، توسعه خدمات درمانی به مردم و توزیع ماسک هم باید انجام دهیم.
قاضی زاده هاشمی با اشاره به اینکه استاندار خوزستان سه کمیته آموزشی ، اطلاع رسانی و امداد رسانی در این زمینه تشکیل داده است از بیماران بستری شده در مراکز درمانی اهواز که به علت گردو خاک و مشکل تنفسی بستری شده بودند عیادت کرد و در جریان درمان آنان قرار گرفت.
پس از بازگشت وزیر بهداشت و ارائه گزارش به دولت ، فرج الله خبیر مسئول اطلاع رسانی کارگروه مقابله با ریز گردها و معاون سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان گفت : دولت برای مقابله با ریزگردها بسته اجرایی را مصوب کرده است که این بسته اجرایی قرار است در سه مرحله کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت اجرا شود.
او می گوید: از جمله این اقدامات کوتاه مدت میتوان به تجهیز فرودگاهها برای جلوگیری از لغو پروازها و تأمین امکانات مورد نیاز برای سنجش و رصد ریزگردها و نیز درختکاری و کاشت نهال در کانونهای فعال این ریزگردها و همچنین حاشیه شهرها اشاره کرد.
همچنین بر اساس مصوبه هیئت دولت ، وزارت نیرو با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است برای احیای تالابهای خوزستان ، در خصوص اطلاع رسانی جوامع محلی و جلب مشارکتهای مردمی اقدام کند.
بانک مرکزی نیز موظف شده است از طریق بانکهای عامل ،240 میلیارد ریال به صورت تسهیلات ارزان قیمت با سود و کارمزد7درصد را به منظورکمک به عایق سازی منازل برای جلوگیری از ورود گرد و غبار و تجهیز سیستم حمل و نقل عمومی به سامانههای مناسب تهویه هوا در اختیار استانداری خوزستان قرار دهد تا به متقاضیان پرداخت شود.
خبیر درباره وضع تالابها و خشکاندن آنها هم گفت : دنبال احقاق حق آبههای تالابهای شادگان ، هورالعظیم و هندیجان از وزارت نیرو هستیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان می گوید : رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به منظور پیگیری مصوبه دولت در خصوص مقابله با ریزگردها و احیای تالابها صبح امروز وارد خوزستان شد و بازدید از تالابهای خوزستان و کانونهای ایجاد گردو غبار در خوزستان از برنامه های معصومه ابتکار است.
احمدرضا لاهیجانزاده افزود : دراین سفر معاونان 5 وزارتخانه نفت ، نیرو ، جهادکشاورزی ، راه و شهرسازی وکشور و نیز مشاور سازمان مدیریت و برنامهریزی خانم ابتکار را همراهی می کنند.
وی گفت: این هیئت با کارگروه مبارزه با ریزگردها و احیای تالابهای خوزستان وکارگروه مشترک حفاظت کیفی رودخانه کارون و آلودگی هوا تشکیل جلسه خواهد داد و در آخر هم نشستی خبری نیز با نمایندگان رسانهها خواهند داشت.
دکتر ایدنی فوق تخصص بیماریهای ریوی درخوزستان هم می گوید: در چند سال اخیرتعداد بیمارانی که به دلیل شرایط بد آب و هوا بیمار شده اند در استان افزایش یافته است و اغلب این افراد را کودکان تشکیل می دهند که دچار آلرژی های گوناگون شده اند.
وی می افزاید : ذرات معلق موجود در خوزستان با توجه به اندازه ای که دارند ، آسیب بیشتری به بدن می رسانند به گونه ای که اگر این ذرات بزرگتر ده میکروگرم باشد ، از طریق بینی به دام می افتند و بوسیله سرفه یا عطسه و یا حتی شستن دهان از بین می رود اما هرچه حجم این ذرات کوچکتر دو میکرو گرم باشند وارد حباب چایه های ریوی می شوند و از طریق گردش خون به بخش های مختلف بدن می روند و با توجه به اینکه این مواد دارای چه املاح شیمیای هستند ، بیماری های متفاوتی را بوجود می آورند.
کریمی کارشناس محیط زیست نیز می گوید: این ریزگردها در زندگی همه مردم خوزستان اثر گذاشته و باعث مشکلات فراوانی در زمینه های بهداشت محیط، تولیدات صنایع ، تولیدات باغی ، زراعی و شیلات در خوزستان شده است.
مرجع / خبرگزاری صدا و سیما