مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: در شرایط آلودگی هوا، همه آسیب‌پذیر هستند و رعایت توصیه‌های تغذیه‌ای در شرایط آلودگی هوا بسیار اهمیت دارد؛ به كار بستن این توصیه‌ها برای همه رده‌های سنی ضروری است تا كمترین آسیب را از این روزها و هوای آلوده‌اش ببینند.

مهنوش صاحبدل اظهار کرد: ذرات گرد و غبار از نظر اندازه کاملا متفاوت هستند و از ذرات درشت(غیر قابل تنفس) تا ریز(قابل تنفس) طبقه بندی می شوند. ذرات ریز به دلیل این‌که می‌توانند به نواحی حساس مجرای تنفسی و ریه نفوذ کنند دارای اثرات مخرب بیشتری بر سلامت انسان هستند.

وی افزود: قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا ممکن است مشکلات تنفسی ایجاد کند، طول عمر را کاهش دهد، در ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی موثر باشد و واکنش‌های حساسیتی ایجاد نماید.

صاحبدل ادامه داد: کودکان، سالمندان، مادران باردار و مبتلایان به بیماری‌های قلبی ریوی از جمله گروه‌هاي در معرض خطر در گرد و غبار و آلودگی هوا هستند كه بيشتر از افراد دیگر آسیب می‌بینند .

مصرف انواع لبنیات بویژه شیرکم چرب در گرد و غبار وآلودگی هوا

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: کلسیم موجود در شیر کم‌چرب از جذب آلاینده‌های موجود در گرد و غبار و هوای آلوده جلوگیری می‌کند. مصرف لبنیات و شیر پرچرب به دلیل کاهش کارایی سیستم ایمنی و بروز بیماری های ریوی در هوای آلوده توصیه نمی شود.

وی ادامه داد: مصرف روزانه شير و مواد لبني به مقدار كافي، عوارض ناشی از آلودگی هوا را بر دستگاه گوارش کاهش می‌دهد زيرا شير به دليل دارا بودن فسفر، منيزم و کلسيم، خنثي‌کننده سموم بوده همچنین دفع ادرار، مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می‌کند.

صاحبدل عنوان کرد: هر زمان میزان باکتری‌های مفید روده بر اثر ورود مواد آلاینده به بدن کم شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه می‌شود و این مواد در بدن باقی می‌مانند. شیرهای غنی‌شده با باکتری‌هایی به نام پروبیوتیک، سطح باکتری‌های مفید را در روده انسان تعادل می‌بخشد. مصرف این شیر در زمان گرد و غبار و آلودگی هوا توصیه می‌شود.

مصرف آنتی اکسیدان‌ها در گرد و غبار و آلودگی هوا

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان اظهار کرد: آلاینده‌های موجود در هوا با حمله به سلول‌های بدن، عوارض نامطلوبي را به جا می‌گذارند.

وی ادامه داد: در حالت عادی؛ سیستم دفاعی بدن، سلول‌ها را از کلیه آسیب‌های بیرونی محافظت می‌کند اما عوامل مخرب محیطی آلودگی‌های محیط موجب می‌شوند بدن نتواند مبارزه کند، در نتیجه ساختمان و عمل سلول‌های بدن توسط مخرب‌هایی نظیر رادیکال‌های آزاد تخریب می‌شود. در مقابل، آنتی‌اکسیدان‌ها مولکول‌هایی هستند که جلوی عمل رادیکال‌های آزاد را گرفته و مانع تخریب سلول‌های حیاتی بدن می‌شوند .

صاحبدل گفت: مصرف بیشتر آنتی‌اکسیدان‌ها زمینه‌ای را فراهم می‌کند که بدن به راحتی رادیکال‌های آزاد مضر را از بین ببرد. ویتامین‌های C، E ، کاروتنوئیدها، سلنيوم و پلی‌فنول‌ها منابع غذايي آنتي‌اكسيداني هستند.

وی افزود: ترکیبات آنتی‌اکسیدان مانند چای سبز، توت و... مولکول‌هایی هستند که جلوی عمل رادیکال‌های آزاد (عوامل مخرب سلول‌ها) را گرفته و مانع از تخریب سلول‌های حیاتی بدن می‌شوند. مصرف بیشتر آنتی‌اکسیدان‌ها، زمینه‌ای را فراهم می‌کنند که بدن به راحتی رادیکال‌های آزاد مضر را از بین ببرد.

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان تصریح کرد: رابطه مستقیمی بین ابتلا به بیماری آسم و گرد و غبار و آلودگی هوا به ویژه در كودكان وجود دارد، به خصوص اگر كودك در سنین بسیار پایینی در معرض این نوع شرایط آب و هوایی قرار گیرد. به همین دلیل مصرف ماهی‌های روغنی كه سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ هستند، می‌تواند در كاهش تنگی نفس و آثار زیان بار تركیبات التهاب‌آور مفید باشد.

وی گفت: همچنین سطح اسیدهای چرب ضروری در افرادی كه به بیماری‌های ریوی مبتلا هستند، بسیار پایین است بنابراین مصرف منظم ماهی‌های چرب نظیر ماهی آزاد و سالمون در تقویت و بهبود فعالیت دستگاه تنفسی موثر است .

صاحبدل افزود: در این شرایط لازم است از میوه‌ها و سبزیجات تازه بیشتر استفاده شود زیرا آنتی‌اكسیدان‌های (ترکیبات ضدسرطان) موجود در میوه‌ها و سبزیجات نقش حیاتی در سلامت ریه‌ها دارند. داشتن یك رژیم غذایی متعادل به طوری كه میوه و سبزیجات آن به میزان كافی باشد، می‌تواند تنفس را برای كودكان و حتی بزرگسالان آسان كند، خصوصا در شرایطی كه هوا بسیار آلوده است.

وی ادامه داد: ویتامین E یکی از ویتامین‌هایی است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد و استفاده از آن در شرایط گرد و غبار و آلودگی هوا توصیه می‌شود. روغن سویا، روغن آفتابگردان و سایر روغن‌های گیاهی، جوانه گندم، روغن ماهي، روغن زيتون و انواع مغزها از منابع این ویتامین هستند. البته استفاده از روغن‌های مایع برای سرخ کردن، سبب تخریب ویتامینE می‌شود.

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: ویتامین C از جمله ویتامین‌هایی است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی (ضدسرطان و التهاب) دارد و سبب افزايش مقاومت به عفونت‌ها (تقویت سیستم ایمنی) و افزایش جذب آهن می‌شود، در نتیجه در شرایط آلودگی هوا توصیه می‌شود.

وی گفت: اين ويتامين در سبزی‌ها و میوهای تازه موجود است و نسبت به حرارت، نور و محیط قلیایی بسيار حساس است.

صاحبدل تصریح کرد: بهتر است میوه‌ها و سبزیجات در شرایط آلودگی هوا به صورت خام مصرف شوند تا ویتامین C موجود در آنها حفظ شود. از مهمترین منابع ويتامين C می‌توان به مرکبات (پرتقال، نارنگی، گریپ فروت و...)، فلفل سبز، کلم بروکلی، گل كلم، كلم برگ، گوجه فرنگي، سبزیجات برگ سبز، اسفناج، کیوی، طالبی، توت فرنگی و سیب زمینی اشاره کرد.

وی افزود: بتاکاروتن پیش‌ساز ویتامین A می‌باشد که در بدن به این ویتامین تبدیل می‌شود. ویتامین A در تقویت سيستم ايمني نقش دارد بنابراین در شرایط گرد و غبار وآلودگی هوا بهتر است از منابع غذایی این ویتامین مانند سبزی‌ها و میوه‌های سبز و زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، کلم بروکلی، اسفناج، گوجه فرنگی، انواع کلم، طالبی، هلو، زردآلو و موز استفاده شود.

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: سیب در میان انواع میوه‌هایی كه وجود دارد، بیشترین تاثیر را بر دستگاه تنفسی داشته و در بهبود فعالیت این ارگان تاثیرگذار است.

وی ادامه داد: مصرف ۵ عدد سیب در هفته می‌تواند آثار زیادی را در عملكرد ریه‌ها داشته باشد. با مصرف این مقدار سیب، حجم ریه به میزان زیادی افزایش می‌یابد و همین دلیلی بر بهبود فعالیت دستگاه تنفسی است.

صاحبدل افزود: نوشیدن مایعات به ویژه آب در شرایط آلودگی هوا نه‌تنها موجب شست‌وشوی دستگاه گوارش می‌شود بلکه عطش و خشکی دهان ناشی از گرد و غبار و آلودگی هوا را از بین می‌برد. از سویی، با نوشیدن آب و فعالیت دستگاه گوارش، بخشی از آلودگی‌های وارد شده به بدن توسط ادرار دفع می‌شود.

وی گفت: مصرف تنقلات کم‌ارزش مانند چیپس و پفک و نوشابه‌های گازدار، به دلیل ایجاد اختلال در جذب عناصر مفید در بدن، می‌تواند آثار سوء آلودگی هوا را دو برابر کنند. سوسیس و کالباس به دلیل داشتن مواد افزودنی و نگهدارنده، علاوه بر این که به خودی خود مضر و سرطان‌زا هستند، برای افرادی که در معرض آلودگی هوای شهرها قرار دارند، به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شوند.

مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: به یاد داشته باشید که رعایت توصیه‌های تغذیه‌ای در شرایط آلودگی هوا بسیار اهمیت دارد زیرا در شرایط آلودگی هوا، همه آسیب‌پذیر هستند. به كار بستن این توصیه‌های تغذیه‌ای فقط برای كودكان، سالمندان و بیماران نیست بلكه همه باید این توصیه‌ها را رعایت كنند تا كمترین آسیب را از این روزها و هوای آلوده‌اش ببینند.