به دنبال امضای یادداشت تفاهم توسعه همکاری حمل و نقل ریلی بین جمهوری اسلامی ایران و عراق در دهم دی امسال، پنجشنبه هفته جاری عملیات اجرایی اتصال راه آهن بصره - شلمچه آغاز می شود که گامی نو و موثر در جهت بسط روابط دو کشور خواهد بود.

این یادداشت تفاهم عصر چهارشنبه(10دی) با حضور عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی کشورمان و باقر جبرالزبیدی وزیر حمل و نقل عراق به امضا رسید.

دو کشور در این یادداشت تفاهم موافقت کردند با احداث شبکه خط آهن 37 کیلومتری بین شلمچه - بصره، خط آهن دو کشور ایران و عراق به یکدیگر متصل شود تا امکان افزایش حجم مبادلات تجاری و اقتصادی میان دو کشور با افزایش تردد مسافر و کالا بیش از پیش فراهم شود.

براساس این توافقنامه مقرر شد برای اتصال شبکه خط آهن ایران به خط آهن عراق یک پل متحرک 700 متری بر روی اروند رود احداث شود تا قطارهای دو کشور با عبور از روی این پل متحرک به مقاصد خود تردد کنند.

در این یادداشت تفاهم، وزرای دو کشور همچنین موافقت کردند برای آسان سازی تردد بین ایران و عراق خط آهن کرمانشاه - خسروی به خانقین عراق متصل شود تا دو کشور بتوانند زمینه تسهیل بیشتر تردد مسافر و کالا را بین دو کشور فراهم کنند.

براساس این تفاهمنامه دو کشور موافقت کردند همکاری های خود را در بخش حمل و نقل هوایی، ریلی، دریایی و فنی- مهندسی افزایش دهند.

همچنین طرفین به علت نیاز به تردد کشتی های بزرگ در اروندرود، خواستار آغاز اقدام های اجرایی با هدف لایروبی این رودخانه مرزی بین دو کشور در کوتاهترین زمان شدند.

در پایان مذاکرات، وزیر راه و شهرسازی با اعلام توافق ایران و عراق برای اتصال ریلی از مرز شلمچه از تکمیل ساخت پل مرزی این مسیر در ۱۸ ماه کاری خبر داد و گفت: تا چهار هفته آینده عملیاتی لایروبی آبراه اروند آغاز می شود و کشتی های ۱۲ هزار تنی در این آبراه فضای عبور می یابند.

برای اجرایی شدن خط آهن شلمچه - بصره احداث پل ۷۰۰ متری مد نظر است که بر اساس توافق های پیشین اجرای این پل بر عهده دولت ایران قرار دارد.

دولت عراق درخواست کرده که این پل به صورت متحرک اجرا شود که با تغییر وضعیت عرشه پل امکان عبور کشتی ها از زیر آن امکان پذیر باشد؛ بر اساس قائده برای دستیابی به این هدف باید تغییراتی در نقشه اعمال کرد که با این کار هزینه های اجرای پل گران تر می شود.

طرف عراقی پذیرفته هزینه اضافی این طرح از سوی دولت متبوعش پرداخت شود.

با اجرای این پروژه بخشی از حجم مسافر که از طریق جاده تردد دارند، به سمت راه آهن خواهند آمد.

باقر جبر الزبیدی وزیر حمل و نقل عراق نیز در نشست پایانی گفت: طول این خط آهن ۳۷ کیلومتر است و تمام شبکه راه آهن عراق به ایران و سپس به طرف چین وصل می شود.

زبیدی از آمادگی کامل عراق در این زمینه خبر داد و گفت: تمام لوازم را فراهم کرده ایم و همچنین طرف ایرانی هم باید پلی را که از اروند زده می شود آماده کند.

وزیر حمل و نقل عراق تاکید کرد: قسمتی از این پل که متحرک است باید سریعتر تکمیل شود که مسوولیت آن با ایران است و با ارتباط این خطوط راه آهن سفر میلیون ها زائر ایرانی از طریق بصره به کربلا فراهم خواهد شد.

به گفته الزبیدی، ایجاد ارتباط بین دو کشور از طریق کرمانشاه نیز پیگیری خواهد شد همچنین خط سومی ایجاد می شود که مسافران دو کشور به راحتی انتقال داده شوند و همچنین تبدیل به مسیری برای حمل و نقل کالا شود.

وی اضافه کرد: به علت لایروبی نشدن اروند رود ما نمی توانیم از بندر بصره استفاده کنیم و امیدواریم با لایروبی که روی این آبراه صورت می گیرد این آبراه بتواند بین بصره، آبادان و خرمشهر مسیر کشتیرانی ایجاد کند.

زبیدی افزود: در این سفر زمینه عبور کشتی ها از اروند رود را فراهم کردیم همچنین انتقال زوار از مرز شلمچه به زودی تسهیل می شود که افزایش حجم تجارت بین دو کشور را در پی دارد.

مدیر پروژ ه های یک شرکت سرمایه گذاری خصوصی در عراق هم اظهار کرد: این خط آهن ایران را به مدیترانه، سوریه، عربستان سعودی، شمال ترکیه و اردن متصل می کند.

جواد توکلی افزود: احداث راه آهن شلمچه - بصره با صرف هزینه کم ایران را به مدیترانه، لاذقیه در سوریه، عربستان سعودی، شمال ترکیه و اردن ارتباط خواهد داد؛ از این طریق ارتباط بین ایران، چین، پاکستان و آذربایجان امکان پذیر است.

وی که در یک شرکت سرمایه گذاری خصوصی ایرانی مدیریت پروژه های عمرانی در عراق را بر عهده دارد افزود: پروژه راه آهن آبادان - شلمچه به طول 18 کیلومتر ساخته و در سفر اخیر هیات عراقی به ایران برای ساخت ادامه این خط آهن از شلمچه تا بصره مذاکراتی بین دو طرف انجام شد.

توکلی اظهار امیدواری کرد این خط ریلی با توجه به رشد زائران، ارزان بودن تردد و اقتصادی بودن جابجایی مسافران از طریق خطوط ریلی هر چه سریعتر ساخته شود.

مذاکرات برای ساخت خط آهن شلمچه - بصره از حدود 10 سال پیش آغاز شده و در سفر اخیر هیات عراقی به ایران دو طرف برای احداث سریع این پروژه اعلام آمادگی کردند.

مدیرکل راه آهن ناحیه جنوب کشور هم گفت: مذاکرات در چارچوب ساخت خط آهن شلمچه - بصره بین ایران و عراق در سطوح ستادی به جد در دست پیگیری بود که در نهایت منجر به نتیجه شد.

عبدالکریم درویش زاده گفت : به دنبال مذاکرات اولیه بین دو طرف به منظور اتصال خط اهن شلمچه به بصره، با توجه به استقرار ریل آهن در شلمچه، این خط تا مرز ایران و عراق به طول 15کیلومتر ساخته شده و صادرات سیمان و دیگر محموله های ساختمانی از این طریق به کشور عراق انجام می شود.

وی گفت: برای امتداد خط تا بصره به طول 37کیلومتر و ساخت پلی به طول 700متر نیز، نشست هایی در سطح ستادی با طرف عراقی انجام شده است.

درویش زاده با اشاره به خواست طرف عراقی برای ساخت دهانه پل مزبور به صورت بازشو برای عبور کشتی ها اظهار کرد: این کار هزینه ساخت پل و خط آهن را افزایش می دهد.

وی اظهار کرد: اتصال راه آهن شلمچه بصره در چارچوب تصویب کریدورهای ریلی شمال و جنوب و افزایش حمل بار و مسافر انجام می شود.

درویش زاده گفت: دو خطه کردن پل با عرض استاندارد پیش بینی شده که توسط پیمانکاران ایرانی ساخته می شود.

وی افزود: مقرر شده طرف ایرانی نسبت به تهیه طرح ها و نقشه های اولیه اقدام کند و هم اینک آمادگی لازم برای شروع عملیات اجرایی طرح فراهم شده است.

درویش زاده گفت: با آغاز عملیات، طرف عراقی متعهد می شود نسبت به ساخت خطوط و ابنیه فنی در طرفین پل به محض شروع ساخت پل اقدام کند.

با توجه به یادداشت تفاهم امضا شده در دهم دی، مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران نیز در 18 دی ماه از محل شروع اجرای طرح(از مسیر شلمچه تا بصره) و محل احداث پل دیدن کرد.

همچنین کمیته های فنی، حقوقی و بازرگانی و ساخت و اجرای طرح مشخص شدند.

درویش زاده گفت: امید می رود بر اساس برنامه زمان بندی تا 15 اکتبر 2016 مصادف با 25 مهر سال 95 پیش از اربعین همان سال این خط آهن به بهره برداری برسد تا بتوان زائران را از طریق ریلی به کربلای معلی انتقال داد.